Άγιος Νικόδημος εκ Νάξου
Ο Όσιος Νικόδημος γεννήθηκε στη Νάξο το 1749 από γονείς ευσεβείς και ενάρετους, τους Αντώνιο και Αναστασία Καλλιβούρση (η οποία μόνασε στην Ιερά Μονή Χρυσοστόμου Νάξου, με το όνομα Αγάθη).
Το όνομά του ήταν Νικόλαος και από μικρός έδειχνε ότι ήταν πολύ έξυπνος και ευσεβής άνθρωπος. Τα πρώτα του γράμματα τα έμαθε στη Νάξο, έχοντας σαν δάσκαλό του τον αδελφό του Αγίου Κοσμά του Αιτωλού, Αρχιμανδρίτη Χρύσανθο.
Κατόπιν, σε ηλικία 16 χρόνων, πήγε στην Ελληνική σχολή της Σμύρνης, όπου κοντά σε φημισμένους διδασκάλους έλαβε ανώτερη παιδεία και αρετή. Το 1775 πήγε στο Άγιο Όρος, όπου εκάρη μοναχός στη Μονή του Αγίου Διονυσίου, λαμβάνοντας το όνομα Νικόδημος.
Οι Πατέρες της Μονής, διακρίνοντας τα πολλά χαρίσματα του Νικόδημου, τον διόρισαν αναγνώστη και γραμματέα της Μονής. Αργότερα αποσύρθηκε σε κάποιο κελί, όπου επιδόθηκε στη μελέτη και συγγραφή πολλών οικοδομητικών, θεολογικών και αγιολογικών βιβλίων. Μεταξύ αυτών είναι ο «Συναξαριστής», το «Εορτοδρόμιον», η «Νέα Κλίμακα», ο «Αόρατος Πόλεμος» και άλλα πολλά.
Είχε πολλές περιπέτειες με την υγεία του και πέθανε από ημιπληγία, σε ηλικία 60 χρονών, στις 14 Ιουλίου του 1809 στο κελί των Σκουρταίων, στις Καρυές του Αγίου Όρους.
Τα τελευταία του λόγια ήταν η απάντηση που έδωσε στους μαθητές του, όταν τον ρώτησαν αν ησυχάζει: «Το Χριστό έβαλα μέσα μου και πως να μην ησυχάσω;».
Ενταφιάστηκε στο Λαυριωτικό Κελί των Σκουρταίων στις Καρυές του Άγιου Όρους, αφήνοντας πίσω του ένα τεράστιο πνευματικό συγγραφικό έργο, που σήμερα αποτελεί κεφάλαιο για το λαό της Ορθόδοξης Εκκλησίας.
Η Εκκλησία μας τον ανακήρυξε Άγιο το 1955 και η μνήμη του τιμάται στις 14 Ιουλίου.
Ἀπολυτίκιον
«Σοφίας χάριτι, Πάτερ κοσμούμενος, σάλπιξ θεόφθογγος, ὤφθης τοῦ Πνεύματος, καὶ ἀρετῶν ὑφηγητής, Νικόδημε θεηγόρε, πάσι γὰρ παρέθηκας, σωτηρίας διδάγματα, βίου καθαρότητας, διεκφαίνων τὴνἔλλαμψιν, τῷ πλούτῳ τῶν ἐνθέων σου λόγων, δι' ὧν ὡς φῶς τῷ κόσμῳ ἔλαμψας».
Αγία Πελαγία η Τηνία
Η Πελαγία ήταν κόρη του παπά Νικηφόρου Νεγρεπόντη. Η μητέρα της ήταν από τον Τριπόταμο της Τήνου και ανήκε στη γνωστή οικογένεια Φραγκούλη. Γεννήθηκε το 1752 στο χωριό Κάμπος της Τήνου και το κοσμικό της όνομα ήταν Λουκία.
Είχε άλλες τρεις αδελφές και η οικογένειά της ήταν ευσεβής και πιστή στα χριστιανικά ιδεώδη. Δυστυχώς για τη Λουκία, μετά τη γέννησή της πέθανε ο πατέρας της και η μητέρα της, που αντιμετώπιζε οικονομικά προβλήματα, την έστειλε στον Τριπόταμο, κοντά στην πλούσια αδελφή της.
Στον Τριπόταμο η Λουκία έμεινε τρία χρόνια και πολύ συχνά επισκέπτονταν μια άλλη θεία της, που ήταν μοναχή στη Μονή Κεχροβουνίου. Έτσι η Λουκία σε ηλικία 15 ετών αποφάσισε να μείνει κοντά στη θεία της σαν δόκιμη κατ΄ αρχάς και αργότερα εκάρη μοναχή, λαμβάνοντας το όνομα Πελαγία.
Στο μοναστήρι έζησε οσιακή ζωή και αυτήν διάλεξε η Παναγία, σε ηλικία 73 ετών, να βρεΙ την εικόνα της στον αγρό του Δοξαρά στην πόλη της Τήνου στις 30 Ιανουαρίου του 1823, γεγονός που έμελλε να κάμει την Τήνο ιερό νησί και να κατατάξει την Πελαγία μεταξύ των Αγίων.
Η Οσία Πελαγία με τη βοήθεια της Παναγίας έκανε πάρα πολλά θαύματα πριν και μετά το θάνατό της. Πέθανε στις 28 Απριλίου 1834 και ενταφιάστηκε στο ναό των Ταξιαρχών του μοναστηριού.
Το 1973 κτίστηκε μεγαλοπρεπής ναός στο όνομα της, όπου φυλάσσεται η Αγία κάρα της. Ανακηρύχτηκε Αγία με Συνοδική Πατριαρχική Πράξη στις 11 Σεπτεμβρίου 1970 και η μνήμη της τιμάται στις 23 Ιουλίου, την ημέρα δηλαδή του οράματός της.
ΤΟ ΟΡΑΜΑ ΤΗΣ ΕΥΡΕΣΕΩΣ
Την Κυριακή 9 Ιουλίου 1822, η Πελαγία είδε στον ύπνο της μία μεγαλοπρεπή γυναίκα, που έφερε φωτοστέφανο, που της είπε ότι υποφέρει θαμμένη πολλά χρόνια και να αναφέρει στην ηγουμένη την επιθυμία της να αποκαλυφθεί το ερειπωμένο θαμμένο μέγαρό της στον αγρό του Αντ. Δωξαρά.
Η Πελαγία δεν ανέφερε τίποτε, αλλά όταν το όραμα επαναλήφθηκε την επόμενη Κυριακή 16 Ιουλίου, αλλά και για τρίτη φορά την Κυριακή 23 Ιουλίου του 1822, τότε κατάλαβε ότι η γυναίκα ήταν η Παναγία και ανέφερε το συμβάν στην ηγουμένη, η οποία ενημέρωσε τον επίτροπο του μοναστηριού.
Ο επίτροπος ειδοποίησε το Μητροπολίτη της Τήνου, ο οποίος προσκάλεσε το λαό της Τήνου στο Μητροπολιτικό ναό των Ταξιαρχών, ζητώντας τη βοήθειά του.
Στις αρχές Σεπτεμβρίου 1822 άρχισαν οι ανασκαφές, από τις οποίες αποκαλύφθηκαν ο αρχαίος ναός του Διονύσου και ο ναός του Αγίου Ιωάννου του Προδρόμου.
Δυστυχώς όμως δεν βρέθηκε η εικόνα της Παναγίας και η απογοήτευση του κόσμου ήταν εμφανής. Εκείνη την εποχή ξέσπασε επιδημία πανώλης στο νησί, γεγονός που ο επίτροπος θεώρησε θεία τιμωρία.
Η Πελαγία βλέποντας τη δυσφορία του κόσμου προς το άτομό της, που την κορόιδευε σαν ονειροπόλα, παρακάλεσε την Παναγία να της αποκαλύψει το ακριβές σημείο, στο οποίο ήταν θαμμένη η εικόνα Της, γεγονός που έγινε στις 30 Ιανουαρίου του 1823, όταν η αξίνα του Δημήτρη Βλάσση ξέθαψε το θαυματουργό εικόνισμα, που έκανε γνωστή την Τήνο σε όλη την Ελλάδα και χιλιάδες πιστοί συρρέουν το Δεκαπενταύγουστο στο νησί, για να προσκυνήσουν τη Χάρη της. Η μνήμη της Οσίας τιμάται στις 23 Ιουλίου.
Ἀπολυτίκιον
«Ἀμέμτπως βίωσας ἐν ἐγκράτειᾳ πολλὴ καὶ πόνοις ἀσκήσεως καὶ ἐν ἀγάπῃ θερμή, Πελαγία Θεόληπτε. Ὅθεν τὴν Θεοτόκον ἐπαλλήλως κατεῖδες, μηνύουσαν σοὶ Εἰκόνος τὴν ἀνεύρεσιν ταύτης. Ἣν πρέσβευε, Ἁγία Μῆτερ, ὑπὲρ τῶν τιμώντων σε».
Άγιος Κωνσταντίνος ο Αλαμάνος
Ο Άγιος Κωνσταντίνος ο Αλαμάνος μαζί με άλλους 300 άφησαν την πατρίδα τους και πήγαν να προσκυνήσουν τους Αγίους Τόπους. Στο δρόμο της επιστροφής, το πλοίο τους έπεσε σε θαλασσοταραχή και προσάραξε στο λιμάνι της Πάφου.
Διασώθηκαν όλοι οι επιβαίνοντες και διασκορπίστηκαν σε όλο το νησί. Ο Άγιος Κωνσταντίνος μαζί με άλλους τρεις φίλους του εγκαταστάθηκαν σε μια σπηλιά στην περιοχή Τραχιάς ή Τραχιάδας, μεταξύ των χωριών Ορμήδειας και Άχνας.
Ζούσαν ασκητικά και κήρυτταν το λόγο του θεού στα γύρω χωριά. Όταν έμαθε τη δράση τους ο τότε ηγεμόνας της Κύπρου Σαββίνος, που ήταν αμείλικτος διώκτης των χριστιανών, διέταξε να τους συλλάβουν και να τους βασανίσουν, για να απαρνηθούν τη θρησκεία τους.
Παρά τα φρικτά βασανιστήρια, τις απειλές αλλά και τις υποσχέσεις για πλούσιες παροχές, οι Άγιοι άντεξαν και παρέμειναν πιστοί στον Ιησού Χριστό, με αποτέλεσμα να αποκεφαλιστούν. Χριστιανοί της Ορμήδειας πήραν τα Άγια λείψανα και τα έθαψαν στον τόπο όπου βρίσκεται ο μεγαλοπρεπής ναός του Αγίου Κωνσταντίνου.
Αναφέρεται ότι μετά από λίγο καιρό από τον τάφο τους άρχισε να αναβλύζει Αγίασμα, το οποίο χρησιμοποιούσαν οι κάτοικοι, για να θεραπευτούν από διάφορες ασθένειες.
Ο Λ. Μαχαιράς αναφέρει ότι ένας από τους ηγεμόνες του νησιού, που υπέφερε από δυσεντερία και κουφομάρα, πλύθηκε με το Αγίασμα και θεραπεύθηκε. Από ευγνωμοσύνη αργότερα έχτισε το μεγαλοπρεπή ναό αφιερωμένο στον Άγιο Κωνσταντίνο.
Ο Άγιος Κωνσταντίνος θεωρείται ο πολιούχος Άγιος της Ορμήδειας και τοιχογραφίες του κοσμούν πολλούς Ναούς της Μεγαλονήσου μας, με πιο παλιούς, αυτόν της Μεταμορφώσεως του Σωτήρος στη Σωτήρα Αμμοχώστου και του Αγίου Αντωνίου στα Κελιά της Λάρνακος.
Η μνήμη του τιμάται την 1 Ιουλίου.
