Η Παναγία του Νόστου, η Μικρασιάτισσα

Η Παναγία του Νόστου, ξεριζωμένη και αυτή από τις προγονικές  εστίες του Μικρασιατικού Ελληνισμού, πεταμένη στη θάλασσα για να διασωθεί από τα βέβηλα χέρια των εικονομάχων, λεηλατηθείσα από τους αδίστακτους και αιμοδιψείς Σταυροφόρους της Δύσης και τέλος φορτωμένη στις πλάτες των δυστυχισμένων προσφύγων του 1922, που προσπάθησαν να διασώσουν ό,τι πιο πολύτιμο είχαν, την Παναγιά τους, έφθασε στην Ελλάδα και σήμερα στολίζει με την παρουσία της τους ναούς των προσφυγικών χωριών, πόλεων και μοναστηριών, χαρίζοντάς τους προστασία και ευημερία.

Είναι η Παναγιά μας, Παναγιά της Ελπίδας, της Προσδοκίας και της Νοσταλγίας, που η Παρουσία της διατηρεί στις μνήμες μας τις αδικοχαμένες Πατρίδες.

Είναι η Παναγία του Νόστου.

Παναγία Τριφώτισσα

Αίνου Ανατολικής Θράκης

Είναι εικόνα εξαίρετου κάλλους και ανασύρθηκε από την αφάνεια το φθινόπωρο του 1974.

Είναι έργο του 13ου αιώνα και προέρχεται από το ναό της Παναγίας Κεχαριτωμένης του Αίνου στην Ανατολική Θράκη. Είναι ζωγραφισμένη στον τύπο της Οδηγήτριας, με μεγάλα αμυγδαλωτά μάτια, που την έκαναν γνωστή σαν προστάτιδα και θεραπεύτρια των ματιών.

Είναι  από τις λίγες ανάγλυφες εικόνες της Παναγίας της ορθοδοξίας μας.

Μετά τη Μικρασιατική Καταστροφή το 1922, μεταφέρθηκε στην Ελλάδα και σήμερα βρίσκεται στον  Ιερό Ναό του Αγίου Νικολάου της Αλεξανδρούπολης.

Παναγία Ακαλανιώτισσα

Ακαλάνι Ανατολικής Θράκης     

Η εικόνα της Παναγίας κοσμούσε τον Ιερό Ναό της Κοιμήσεως της Θεοτόκου στο Άκαλαν της Ανατολικής Θράκης. Χρονολογείται το 1853 και βρήκε φιλόξενη στέγη στο εκκλησάκι του Άη-Γιώργη, στο Μοναστηράκι Σερρών.

Έχει γίνει γνωστή ως «Η θαυματουργός Παναγία η Αγαλανιώτισσα» και θεωρείται ότι μαζί με την «Παναγία τη Βηθλεεμίτισσα» είναι οι 2 εικόνες, μοναδικές παγκοσμίως, με την Παναγία χαμογελαστή.

Όπως τη βλέπουμε, αριστερά έχει τον Άγιο Νικόλαο και δεξιά τον Άγιο Αθανάσιο. Κάτω από αριστερά: Αγ. Γεώργιος, Άγ. Ιωάννης ο Χρυσόστομος, Αγ. Γρηγόριος ο Θεολόγος, Άγ. Βασίλειος, Όσιος Σάββας και Άγ. Δημήτριος.

Παναγία Ρευματοκρατούσα

Ραιδεστού Ανατολικής Θράκης

Η παλιά αυτή εικόνα της Παναγίας είναι έργο του 17ου αιώνα και αποτελούσε το καμάρι της πόλης Ραιδεστού της Ανατολικής Θράκης.

Φυλάσσονταν σε ένα μικρό ναό της πόλης, κοντά σε ένα χείμαρρο, ο οποίος κάποτε πλημμύρισε και τα ορμητικά νερά του απειλούσαν να καταστρέψουν το ναό, αλλά και τα σπίτια της περιοχής.

Οι ευσεβείς κάτοικοι της πόλης, μπροστά στον εμφανή κίνδυνο και την επερχόμενη καταστροφή, απευθύνθηκαν  στην Παναγία, έκαναν παρακλήσεις και λιτανείες, ζητώντας τη βοήθειά της.

Η Παναγία που ποτέ δεν αρνήθηκε τη βοήθειά της σε αυτούς που τη ζητούσαν, έκανε το θαύμα της και συγκράτησε τα νερά του χειμάρρου, άλλαξε την κατεύθυνσή του, με αποτέλεσμα να σωθεί η εκκλησία και οι γύρω περιοχές.

Έκτοτε η θαυματουργή Εικόνα της Παναγίας ονομάστηκε Ρευματοκρατούσα, συνέχισε  να κάνει πολλά θαύματα και το 1922 μεταφέρθηκε  από Θρακιώτες πρόσφυγες στη Θεσσαλονίκη και τοποθετήθηκε στο ναό της Παναγίας Αχειροποιήτου, όπου βρίσκεται μέχρι σήμερα.

Παναγία Σηλυβριανή

Σηλύβριας

Η σεπτή εικόνα της Παναγίας βρίσκονταν στο μητροπολιτικό ναό του Γενέθλιου της Θεοτόκου στη Σηλύβρια της Ανατολικής Θράκης.

Με το διωγμό του 1922, η οικογένεια του Τηλέμαχου Κιτσικόπουλου έφερε μαζί της την Παναγία τους και την εναπόθεσαν στον ιερό ναό του Αγίου Ιωάννη του Πρόδρομου στην Καβάλα. Άλλοι κάτοικοι της πόλης έφεραν μαζί τους τα λείψανα της Οσίας Ξένης, αλλά και την Τιμία κάρα του Αγίου Αγαθόνικου, καθώς και άλλα κειμήλια.

Το πανηγύρι της Παναγίας Σηλυβριανής στην Ανατολική Θράκη κρατούσε ένα μήνα περίπου και ερχόταν κόσμος από όλη την Ανατολική Θράκη, και τα παράλια της Μικράς Ασίας, για να προσκυνήσουν τη θαυματουργή εικόνα.

Λέγεται ότι μπροστά σε αυτήν την εικόνα προσεύχονταν ο Άγιος Νεκτάριος, ο οποίος κατάγονταν από τη Σηλύβρια.

Παναγία Μεγαλομάτα

εκ Δημοκρανίων  Ανατολικής Θράκης

Το 1922, πρόσφυγες από τα Δημοκράνια της  Ανατολικής Θράκης εγκατέλειψαν τις εστίες τους, ήρθαν στη μητέρα Ελλάδα και εγκαταστάθηκαν στην Κότσανη.

Μαζί τους έφεραν και τη θαυματουργή εικόνα τους, την Παναγία Μεγαλομάτα τη Δημοκρανιώτισσα. ια την παλιά αυτή εικόνα της Παναγίας Βρεφοκρατούσας κανείς δεν γνωρίζει  ποιος τη ζωγράφισε, πότε και πώς βρέθηκε στα Δημοκράνια. Ήταν πολύ ονομαστή στην περιοχή της Ανατολικής Θράκης.

Δεκαπέντε μέρες πριν τον άγριο ξεριζωμό, η εικόνα της Παναγίας χάθηκε από την εκκλησία του χωριού. Αναστατώθηκε όλο το χωριό και όλοι οι χριστιανοί έψαχναν μάταια να τη βρουν.

Τη βρήκε ένας βοσκός κάτω από μια ελιά και ειδοποίησε τους Δημοκρανιώτες και τον παπά, να έρθουν να την πάρουν. Το γεγονός αυτό το θεώρησαν κακό μαντάτο, διότι ήδη άρχισαν να έρχονται τα κακά νέα από τη Μικρά Ασία.

Όταν έφθασε  η εντολή να φύγουν, πήραν ό,τι μπορούσαν να κουβαλήσουν και ανέβηκαν στο καράβι, που θα τους πήγαινε στην Ελλάδα. Την εικόνα της Παναγίας την άφησαν μέσα στην εκκλησία, διότι ήταν πολύ βαριά και δεν μπορούσαν εύκολα να τη μεταφέρουν. Το καράβι όμως στέκονταν σαν δεμένο και δεν μπορούσε να ξεκινήσει, προκαλώντας την απορία των κατοίκων, που βιάζονταν να φύγουν.  Τότε ένας χωριανός Γκουντερίδης φώναξε …Βρε παιδιά, που αφήσαμε τη Μεγαλομάτα μας?

Μαζί με άλλους δυο, το Φωκίωνα Καφετζιάδη και το Δημόκριτο Λεοντή, κατέβηκαν από το καράβι και επέστρεψαν στο χωριό, για να πάρουν τη Μεγαλομάτα. Εν τω μεταξύ οι Τούρκοι κάτοικοι των διπλανών χωριών είχαν μπει στα Δημοκράνια και λεηλατούσαν τα Ελληνικά σπίτια.

Τα τρία παλικάρια μπήκαν στην εκκλησία και έφθασαν μπροστά από την Παναγιά, από την οποία οι Τούρκοι είχαν αφαιρέσει το ασημένιο περίβλημά της μαζί με τα αφιερώματα των πιστών, που ήταν πάνω της. Πήραν την εικόνα και βγήκαν στο δρόμο ανάμεσα σε αλαφιασμένους Τούρκους, προσευχόμενοι για τη σωτηρία τους.

Και τότε η Μεγαλομάτα έκανε το θαύμα της. Οι Τούρκοι βλέποντας τρεις Έλληνες να κρατούν μια εικόνα, σταμάτησαν, έβγαλαν τα σκουφιά τους και υποκλίνονταν ευλαβικά.

Έφθασαν στο καράβι, το οποίο αμέσως ξεκίνησε και έφθασαν στην Καβάλα. Εγκαταστάθηκαν στην Κότσανη, το παλιό Ακροβούνι και τοποθέτησαν την εικόνα της Παναγίας στο Τούρκικο τζαμί, που μεταβλήθηκε σε εκκλησία.

 Αργότερα έχτισαν μεγάλη εκκλησία, όπου και τοποθέτησαν τη θαυματουργή εικόνα τους.

    Απολυτίκιον Παναγίας Δημοκρανιωτίσσης

«Τη θεία Σου εικόνι, ως της δόξης ,Σου σκήνωμα, Των Δημοκρανίων το κλέος, Ακροβουνίου το καύχημα, προσπίπτομεν Παρθένε ευλαβώς ,αιτούμενοι θαυμάτων δωρεάν, εκβοώντες ευχαρίστως Σοι τη Μητρί Χριστού του Θεού ημών. Δόξα τοις μεγαλείοις Σου Αγνή, δόξα τη προστασία Σου, δόξα τη προς ημάς Σου ευδοκία Άχραντε».