Συνεχίζεται για 19η χρονιά η σειρά των ομιλιών «Αστέρια και Άνθρωποι στη Νέα Χιλιετία», που διοργανώνει το Παράρτημα Νάουσας της Εταιρείας Αστρονομίας και Διαστήματος Βόλου. Το ΣΑΒΒΑΤΟ 3 NOEMBΡΙΟΥ και ώρα 20:00, στην αίθουσα του Πολυχώρου Πολιτισμού του Δήμου Νάουσας ΧΡΗΣΤΟΣ ΛΑΝΑΡΑΣ–ΒΕΤΛΑΝΣ, απέναντι από το νοσοκομείο της Νάουσας, ο αστρονόμος/αστροφυσικός Χαρίτων Τομπουλίδης θα μιλήσει με θέμα : ΕΙΝΑΙ Ο ΑΝΘΡΩΠΟΣ ΠΡΟΪΟΝ ΤΗΣ ΣΤΑΧΤΗΣ ΑΣΤΕΡΙΩΝ; Η ΓΕΝΝΗΣΗ, Η ΕΞΕΛΙΞΗ ΚΑΙ Ο ΘΑΝΑΤΟΣ ΤΩΝ ΑΣΤΕΡΙΩΝ.
ΠΕΡΙΛΗΨΗ
Έχετε ποτέ σκεφθεί από ποια χημικά στοιχεία αποτελείται ο άνθρωπος;
Αποτελούμαστε από περίπου δέκα χημικά στοιχεία, με το 99% να είναι οξυγόνο, υδρογόνο, άνθρακας, φωσφόρος, ασβέστιο και άζωτο. Αν τα πάρουμε αυτά τα στοιχεία, στην αναλογία που υπάρχουν στο σώμα μας, και τα ανακατέψουμε, θα κάνουμε το άτομό μας; Αν «όχι», πως ανακατευτήκαν αυτά τα στοιχεία και κάτω από ποιες συνθήκες, έτσι ώστε να δώσουν ένα ον τέτοιο, που αργότερα κάθεται και σκέφτεται πως δημιουργήθηκε;
Ο ήλιος, το πιο κοντινό αστέρι σ’ εμάς αποτελείται κι αυτός από καμιά δεκαριά χημικά στοιχεία, μόνο που αυτός, αντί για βαριά στοιχεία, αποτελείται κατά 99% από υδρογόνο και ήλιο. Τα πιο απλά από όλα τα χημικά στοιχεία. Πως επομένως βρέθηκαν τα βαριά στοιχεία στην Υδρόγειο μας;
Ο μόνος μηχανισμός στη φύση που παράγει βαριά στοιχεία είναι οι πυρήνες των αστεριών. Κανένας άλλος. Και ο μόνος μηχανισμός που διασπείρει τα βαριά αυτά στοιχεία στον μεσοαστρικό χώρο, στον χώρο ανάμεσα στα αστέρια, είναι τα ίδια τα αστέρια όταν εκρήγνυνται σαν πυροτεχνήματα και σκορπούν τα συστατικά τους στο Διάστημα και αφήνουν σ’ άλλα αστέρια να τα μοιραστούν. Ή με τα ωστικά τους κύματα τα γενούν και τα προικίζουν με βαριά στοιχεία που αυτά κατασκεύασαν. Ανακυκλώνονται δηλαδή, όπως οι άνθρωποι. Οι γέροι πεθαίνουν και αφήνουν πίσω τους τους νέους. Τα παιδιά τους.
Έτσι και ο ήλιος, και εμείς κατ’ επέκταση, είμαστε τα παιδιά των αστεριών που έζησαν πιο μπροστά από εμάς και μας έδωσαν σαν προίκα πολύτιμα υλικά, όπως οξυγόνο, άνθρακα, ασβέστιο, φωσφόρο, υδρογόνο και άζωτο, που με ορισμένες κατάλληλες διαδικασίες δόμησαν τα «τουβλάκια» από τα οποία αποτελούμαστε εμείς: τα DNA και, ή, τα RNA. Αν αυτά τα δομικά στοιχεία της ζωής μας, αντέχουν στις διάφορες αλλαγές των συνθηκών, η ζωή δομείται.
Πρέπει να είμαστε περήφανοι που οι πρόγονοί μας αυτοί άντεξαν τις τεράστιες αλλαγές που έγιναν στον πλανήτη μας και σήμερα εμείς, οι απόγονοί τους, ψάχνουμε να τους βρούμε και να τους τιμήσουμε. Όπως και άλλοι απόγονοι, άλλων προγεννητόρων, σε άλλους πλανήτες, ψάχνουν κι αυτοί να τιμήσουν τους δικούς τους προγεννήτορες. Και αν κάποτε οι απόγονοι αυτών των δύο διαφορετικών προγγενητόρων συναντηθούν, καλό θα είναι ο ένας να σεβαστεί τον άλλο και μαζί να ψάξουν για την προέλευση της ζωής. Τα δομικά στοιχεία τότε θα υμνήσουν τους προγεννήτορές τους για την αρμονία που έφεραν.
Είναι οι προγεννήτορές τους τα αστέρια; Είμαστε στάχτη αστεριών;
Είναι όπως η μουσική. Μουσική είναι οργάνωση ήχων με σκοπό τη σύνθεση, εκτέλεση και ακρόαση/λήψη ενός μουσικού έργου. Οι νότες υμνούν τον δημιουργό τους αρμονικά. Και όπως υπάρχουν φούγκες στη μουσική, έτσι υπάρχουν και φούγκες στη ζωή. Μακάρι να ακούσουμε κάποτε την τελική φούγκα της δημιουργίας της ζωής στο Σύμπαν. Οι φούγκα όμως δεν έχει ποτέ τέλος. Είναι παραλλαγή του ίδιου θέματος. Όπως και η ζωή στο Σύμπαν. Ας την απολαμβάνουμε χωρίς να καταστρέφουμε την αρμονία της.
Αυτά και άλλα πολλά θα συζητήσουμε στην αίθουσα ΒΕΤΛΑΝΣ στις 8 η ώρα το βράδυ του Σαββάτου 3 Νοεμβρίου στη Νάουσα. Ευπρόσδεκτες και ευπρόσδεκτοι.
