Δέκα χρόνια ζωής έκλεισε η ΕΜΙΠΗ, της οποίας οι εκδόσεις και οι ημερίδες για την Τοπική Ιστορία ώθησαν στην απόφαση για τη δημιουργία φέτος ενός τριημέρου έκθεσης των βιβλίων της και διαλόγου συγγραφέων της και ερευνητών με το κοινό.
Στο ART CALERY CAFE «Εκτός χάρτη» εκτέθηκαν τα βιβλία της ΕΜΙΠΗ και οι συγγραφείς ερευνητές της, Χρήστος Σκούπρας, Δημήτρης Βύζας, Αντωνία Χαρίση και ο πάστορας της Ευαγγελικής Εκκλησίας Σταύρος Δεληγιάννης, ήρθαν σε επικοινωνία με το κοινό, μέσα σε κλίμα ανταλλαγής απόψεων και γόνιμου προβληματισμού.
«Πολιτικές, κοινωνικές και θρησκευτικές πτυχές 20ου αιώνα στην Ημαθία» ήταν το θέμα της πρώτης ημέρας, τη Δευτέρα 26 Νοεμβρίου, με τη συντονίστρια Σοφία Γκαγκούση να θέτει την ανάγκη επιστροφής στις ρίζες με τη μελέτη της Τοπικής Ιστορίας, εγχείρημα εξαιρετικά δύσκολο για τους ερευνητές της αλήθειας, χρονοβόρο και απαιτητικό. Με την ίδια να σημειώνει ακόμα πως «η ΕΜΙΠΗ υπήρξε στον τόπο μας το όχημα για ένα τέτοιο άξιο κάθε επαίνου εγχείρημα».
Η πρόεδρος της ΕΜΙΠΗ Ολυμπία Μπέτσα αμέσως μετά εστίασε στις προσπάθειες δέκα χρόνων, μέσα από τις οποίες μπόρεσαν να αποκαλυφθούν και να τοποθετηθούν σωστά τα γεγονότα της Τοπικής μας Ιστορίας. Η ίδια, μάλιστα, υπογράμμισε το γεγονός ότι οι εργάτες αυτής της πνευματικής προσπάθειας δεν είχαν κανένα οικονομικό όφελος, παρά μόνο ηθικό. Όσο για το στόχο του τριημέρου, η κ. Μπέτσα επεσήμανε πως είναι η αυτοαξιολόγηση του έργου της ΕΜΙΠΗ και συνάμα η αξιολόγηση από την πλευρά του κοινού.
Ο Σταύρος Δεληγιάννης έκανε σαφές ότι αγάπησε το έργο της ΕΜΙΠΗ και εντάχθηκε σ' αυτήν, καθώς κλήθηκε να μελετήσει τα πάνω από 90 χρόνια ζωής της Ευαγγελικής Εκκλησίας στη Βέροια.
«Χρόνια πολλά στην ΕΜΙΠΗ. Της εύχομαι να συνεχίσει το έργο της, που δεν είναι έργο θεωρίας, αλλά παρακαταθήκης για τις επόμενες γενιές», κατέληξε.
Ο Χρήστος Σκούπρας, μιλώντας για την «κατοχή, εαμική εξουσία, εμφύλιος στην Ημαθία», επεσήμανε με ανάγλυφο τρόπο τις δυσκολίες για κάποιον που ερευνά την Τοπική Ιστορία. Και αυτό γιατί, όπως είπε – θα έπρεπε να ξεπεράσει αντιθέσεις και να «ξεχερσώσει χωράφια». Σημείωσε, δε, πως «είναι εξαιρετικά σημαντικό το ότι μετά το '89 πολλοί ασχολήθηκαν με την Τοπική Ιστορία, γιατί έτσι μ' αυτές τις ψηφίδες, γίνεται το μωσαϊκό της Ιστορίας του τόπου μας».
Ο Δημήτρης Βύζας - «Τσόρνοβο – Φυτειά Ημαθίας» - αναφέρθηκε στην ανάγκη που είχε να μοιραστεί αυτά που ήξερε μέσα από τη μελέτη της ιστορίας του χωριού του, της Φυτειάς, και με τους άλλους. Έδειξε τις δυσκολίες της έκδοσης ενός τεράστιου υλικού που συλλέχθηκε σιγά – σιγά με επίπονη έρευνα και μέσα από προσωπικές μαρτυρίες – με το φάσμα του εμφυλίου να δυσκολεύει ακόμα περισσότερο τα πράγματα – ευχαριστώντας όσους τον προέτρεψαν στην έκδοση του βιβλίου του και ιδιαίτερα την ΕΜΙΠΗ για την πραγμάτωσή της.
Η Αντωνία Χαρίση - «Παιδόπολη Καλή Παναγιά». Όταν η ιστορία συναντά τα παιδιά – στάθηκε με τη σειρά της στις δυσκολίες της έρευνας στον τομέα της Τοπικής Ιστορίας, πολύ δε περισσότερο όταν ο ερευνητής πιάνει θέματα που «καίνε».
Η ίδια ακόμα ανέφερε πως αιτία για τη συγγραφή του βιβλίου της υπήρξε η πλήρης άγνοια του θέματος, που την οδήγησε στη μελέτη του και κατέληξε, λέγοντας : «Ο συγγραφέας κάποιες φορές επιλέγεται από το ίδιο το θέμα. Πρέπει να βάλουμε το λιθαράκι μας να γραφεί η Τοπική Ιστορία, έστω κι αν μας πληγώνει. Το πιο δύσκολο είναι να φωτίσουμε την τραυματική μνήμη, πρέπει να την ξεπεράσουμε».
Στη συζήτηση που ακολούθησε, συζητήθηκαν θέματα σχετικά με την τραυματική μνήμη, την ετερότητα που αποτελεί τροχοπέδη για τη γνώση, τη σημασία που έχει η μελέτη της Τοπικής Ιστορίας ιδιαίτερα δε για τους μικρούς μαθητές και ότι πρέπει να καλλιεργηθεί ήδη στο Δημοτικό Σχολείο, πως πρέπει να ξεπερνιούνται οι ιδεολογικές αγκυλώσεις και πως από τις εξιδανικεύσεις να καταλήγει η έρευνα στην αλήθεια, κάθε φορά που τα στοιχεία τεκμηρίωσης αλλάζουν.
Λίγο νωρίτερα χαιρετίζοντας την εκδήλωση, ο Δήμαρχος Βέροιας Κώστας Βοργιαζίδης ανέφερε πως «ο Δήμος είναι πάντα έτοιμος να στηρίξει την Ε.Μ.Ι.Π.Η., όπως το έκανε μέχρι τώρα, η οποία Ε.Μ.Ι.Π.Η. πληροί τον όρο «εθελοντισμός» στην πιο αγνή του μορφή».
Το πρόγραμμα της χθεσινής μέρας περιελάμβανε : «Η Βέροια και η Νάουσα στο εκδοτικό έργο της Ε.Μ.Ι.Π.Η.», με τους Παύλο Πυρινό, Στέργιο Αποστόλου, Θοδώρα Μαυρίδου, Γιώργο Μάλλιο και συντονιστή το Βαλάντη Λιόλιο, ενώ σήμερα Τετάρτη 28 Νοεμβρίου το πρόγραμμα έχει να κάνει με «Το έργο της Ε.Μ.Ι. Π.Η. Μέσα από τα μάτια αυτών που συνεργάστηκαν μαζί της...», με τους Γιάννη Καμπούρη, Αντώνη Γκαλίτσιο, Μαρία Τορορή, Γιάννη Μοσχόπουλο, Δημήτρη Καρασάββα, Μανώλη Ξυνάδα και συντονιστή το Νίκο Βουδούρη.
