H Διακήρυξη καλεί τους Ευρωπαίους Εργοδότες, Εργαζομένους, Εμπορικές Ενώσεις, Ενδιάμεσους Φορείς και Κυβερνήσεις να δώσουν μεγαλύτερη έμφαση στην προαγωγή της ψυχικής υγείας στους χώρους εργασίας και να εφαρμόσουν μέτρα για την προστασία και βελτίωση της ψυχικής υγείας και ευεξίας στην εργασία.
Ψυχική Υγεία και Ευεξία στους χώρους Εργασίας.
Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας ορίζει την θετική ψυχική υγεία ως «μια κατάσταση ευεξίας όπου κάθε άτομο εκπληρώνει τους σκοπούς του, μπορεί να αντεπεξέλθει στις φυσιολογικές πιέσεις της ζωής, να εργαστεί παραγωγικά και με επιτυχία, και είναι ικανό να συνεισφέρει στην κοινωνία». Αυτός ο ορισμός είναι σε συμφωνία με το θέμα της «αξιοπρεπούς εργασίας» που έχει τεθεί από τη Διεθνή Οργάνωση Εργασίας σχετικά με τη ψυχική υγεία στους χώρους εργασίας. Η υγεία συμπεριλαμβάνει την ψυχική υγεία και η εργασία θεωρείται ένας καθοριστικός παράγοντας για την ψυχοσωματική υγεία γενικότερα. Το κόστος της κακής ψυχικής υγείας και ευεξίας είναι σημαντικό για τους εργοδότες και την κοινωνία:
· 25% των Ευρωπαίων πολιτών θα βιώσουν κάποιο πρόβλημα ψυχικής υγείας κατά τη διάρκεια της ζωής τους – είναι ένα ζήτημα που θα αγγίξει τις ζωές όλων μας άμεσα ή έμμεσα.
· Ο Π.Ο.Υ εκτιμά ότι μέχρι το 2020 η κατάθλιψη θα είναι η δεύτερη πιο σημαντική αιτία ανικανότητας. Ήταν ήδη η δεύτερη πιο σημαντική αιτία για ανικανότητα στις ηλικίες 15-44 ετών και για τα δύο φύλα.
· Ο απουσιασμός, η ανεργία και η μακράς διάρκειας ανικανότητα που προέρχεται από το εργασιακό στρες και τα προβλήματα ψυχικής υγείας έχουν ανοδική πορεία στην Ευρώπη . Γύρω στο 10% των μακροχρόνιων προβλημάτων υγείας οφείλονται σε ψυχικές και συναισθηματικές διαταραχές.
· Το κόστος των διαταραχών ψυχικής υγείας στην Ευρώπη εκτιμάται ότι θα είναι 240 δισεκατομμύρια ετησίως. Τα 136 δισεκατομμύρια οφείλονται σε χαμένη παραγωγικότητα λόγω των απουσιών από ασθένεια.
Τα αίτια της πτωχής ψυχικής υγείας και ευεξίας είναι πολύπλοκα και πολύπλευρα. Η εργασία και το εργασιακό περιβάλλον είναι μόνο ένα μέρος του προβλήματος αλλά ουσιαστικής σημασίας για την επίλυσή του. Η εργασία συνεισφέρει σημαντικά στη ψυχική υγεία και ευεξία παρέχοντας αυτoεκτίμηση, αίσθημα πληρότητας, ευκαιρίες για κοινωνική συναναστροφή και αποτελεί μια πηγή εισοδήματος.
Οι εργοδότες κερδίζουν από ανάλογα μέτρα λόγω της βελτιωμένης παραγωγικότητας, των μειωμένων απουσιών λόγω ασθένειας και της μειωμένης ροής προσωπικού.
Η βελτίωση επομένως, της ψυχικής υγείας και ευεξίας μπορεί να έχει μια άμεση επίπτωση στην παραγωγική αλυσίδα.
Προαγωγή της Ψυχικής Υγείας στους χώρους Εργασίας
Η Διακήρυξη του Λουξεμβούργου για την Προαγωγή της Υγείας στους χώρους Εργασίας (ΠΥΕ) ορίζεται ως « η συντονισμένη προσπάθεια των εργοδοτών, των εργαζομένων και της κοινωνίας για την βελτίωση της υγείας και ευεξίας των ανθρώπων στην εργασία». Η ΠΥΕ «μπορεί να επιτευχθεί με την βελτίωση της οργάνωσης της εργασίας και του εργασιακού
περιβάλλοντος, με την προώθηση της ενεργούς συμμετοχής και την ενθάρρυνση της προσωπικής εξέλιξης».
Η Προαγωγή της Ψυχικής Υγείας στους χώρους Εργασίας είναι ένα αναπόσπαστο μέρος αυτών των προσπαθειών.
Από την ίδρυσή του το 1996, το Ευρωπαϊκό Δίκτυο για την Προαγωγή της Υγείας στους χώρους Εργασίας (ENWHP), είναι πρωτοπόρο στις προσπάθειες για την ΠΥΕ στην Ευρώπη. Υπάρχει μια ολοένα και αυξανόμενη βάση δεδομένων για τα πιο ενδεδειγμένα μέτρα, και το ΕΝWHP προωθεί ενεργά τις κατάλληλες προσεγγίσεις για τη βελτίωση της ψυχικής υγείας στην εργασία. Τέτοιες προσεγγίσεις που είναι αναγκαίο να ενσωματώνονται σε ένα
ολιστικό μοντέλο ΠΥΕ, περιλαμβάνουν:
1. Την ενθάρρυνση των εργοδοτών να παρέχουν ευκαιρίες για ουσιαστική και παραγωγική εργασία και ένα υποστηρικτικό περιβάλλον εργασίας για τους εργαζόμενους τους.
2. Την παροχή ευκαιριών για την ανάπτυξη των δεξιοτήτων των εργαζομένων, την αυτοεκτίμηση και την κοινωνική αναγνώριση.
3. Την προώθηση της μεγαλύτερης συμμετοχής των εργαζομένων στη διαδικασία λήψης αποφάσεων.
4. Την αναγνώριση του σημαντικού ρόλου των διευθυντών στην υποστήριξη του προσωπικού
5. 5. Τη δημιουργία ενός θετικού περιβάλλοντος εργασίας και τον ορισμό ξεκάθαρων ρόλων κα και προσδοκιών από την εργασία.
6. Τη μείωση των πηγών του στρες στο εργασιακό περιβάλλον, και την ανάπτυξη ανθεκτικότητας στο στρες με την προώθηση στρατηγικών διαχείρισης του στρες.
7. Την ενθάρρυνση μιας επιχειρησιακής κουλτούρας, της συμμετοχής, της ισότητας και της δικαιοσύνης και την καταπολέμηση του στιγματισμού και των διακρίσεων στο χώρο εργασίας.
8. Την υποστήριξη, την διατήρηση και την απασχόληση ατόμων με προβλήματα ψυχικής υγείας.
9. Την ανάπτυξη και την εφαρμογή ισχυρών πολιτικών για τη ψυχική υγεία και ευεξία στην εργασία.
10. Την παρακολούθηση των συνεπειών αυτών των πολιτικών και παρεμβάσεων.
Υπογράφτηκε από τα μέλη του Ευρωπαϊκού Δικτύου για την Προαγωγή της Υγείας στους χώρους Εργασίας, τον Οκτώβριο του 2010
Η ΨΥΧΙΚΗ ΥΓΕΙΑ ΜΑΣ ΑΦΟΡΑ ΟΛΟΥΣ !
