Από τα κράτη μέλη στην Ειδική Επιτροπή Γεωργίας, την περασμένη Δευτέρα 16 Οκτωβρίου, εγκρίθηκε με τη σύμφωνη γνώμη της Εσθονικής Προεδρίας, του Κοινοβουλίου και της Επιτροπής, ο κανονισμός Omnibus, αναφορικά με τις πληρωμές των αγροτικών επιδοτήσεων, καθώς και την απλοποίηση  της Κοινής Αγροτικής Πολιτικής μέσω τεχνικών βελτιώσεων σε σχέση με τις άμεσες ενισχύσεις, την αγροτική ανάπτυξη, την κοινή οργάνωση αγοράς και οριζόντια ρύθμιση.

Αρχικά επιγραμματικά, ο Omnibus αναφέρεται στα ακόλουθα :

-  Τις άμεσες πληρωμές, για τις οποίες το Συμβούλιο αποφάσισε την κατάργηση της υποχρεωτικής διάκρισης μεταξύ ενεργών και μη ενεργών γεωργών, η οποία πλέον θα είναι γίνεται προαιρετική

- Τους μόνιμους βοσκοτόπους, όπου οι ισχύοντες κανόνες τροποποιούνται με γνώμονα την αύξηση της ευελιξίας των κρατών μελών 

- Την εθελοντική συνδεδεμένη στήριξη, όπου τα κράτη μέλη θα μπορούν πλέον να αναθεωρούν την απόφασή τους ετησίως.

Αναλυτικότερα, οι σημαντικότερες αποφάσεις που αφορούν και τη χώρα μας, παρατίθενται παρακάτω

Αύξηση της αποζηµίωσης

Στα ισχύοντα µέτρα διαχείρισης κινδύνων, προστέθηκε η δυνατότητα θέσπισης κλαδικών εργαλείων. Συνεπώς παρά το γεγονός ότι η ελάχιστη συνολική ζηµιά παραµένει στο 30% της παραγωγής, ωστόσο για την ενεργοποίηση της αποζηµίωσης, µπορούν να θεσπιστούν κλαδικά µέτρα σταθεροποίησης του εισοδήµατος. Ως εκ τούτου, οι αγρότες µπορούν να αποζηµιώνονται για τις απώλειες εισοδήµατος ή παραγωγής ενός προϊόντος, όταν αυτές υπερβαίνουν το 20%, αντί του γενικού 30%. Η προαιρετική αυτή απόφαση, αν και δεν εφαρµόζεται στην Ελλάδα, καταδεικνύει το περιεχόµενο των πολιτικών αντιστάθµισης της απώλειας εισοδηµάτων που αναµένονται να λάβουν υποχρεωτικό χαρακτήρα στο εγγύς µέλλον. 
 

Kαταλογισµοί

Ο τρόπος εξόφλησης των καταλογισµών αποτέλεσε σηµαντική προτεραιότητα της Ελλάδας, που τελικά κερδήθηκε. Με βάση την ισχύουσα νοµοθεσία, οι καταλογισµοί αχρεωστήτως καταβληθέντων ποσών, που δεν έχουν εισπραχθεί εντός συγκεκριµένου χρονικού διαστήµατος, επιβαρύνουν το κράτος-µέλος και την ΕΕ σε ποσοστό «50-50». Η πρόταση για κατάργηση της εν λόγω ρύθμισης απορρίφθηκε, γεγονός που χαροποίησε ιδιαίτερα χώρες µε υψηλά ποσά καταλογισµών.

Συνδεδεµένες ενισχύσεις

Η ελληνική πλευρά και άλλες χώρες-µέλη ζητούσαν την αύξηση της ευελιξίας στην εφαρµογή των Συνδεδεµένων ενισχύσεων. Ειδικότερα, πρότειναν οι ενισχύσεις αυτές να θεσπίζονται µε ευρύτερες αναπτυξιακές προτεραιότητες µιας χώρας και όχι µε κριτήρια, όπως η διακύµανση τιµών και παραγωγής. Ωστόσο η πρόταση αυτή δεν έγινε αποδεκτή, ενώ τελικά, συμφωνήθηκε η ετήσια αξιολόγηση και πιθανή αναθεώρηση του µέτρου.

Ενεργοί αγρότες

Ο διαχωρισµός των ενεργών από τους µη ενεργούς αγρότες γίνεται πλέον εθελοντικός. Η απόφαση αυτή αποτέλεσε αίτηµα της COPA, ωστόσο  αντιτίθεται στην ελληνική πρόταση και άλλων χωρών, που επιθυµούσαν την υποχρεωτικότητα και την αυστηριοποίηση του ορισµού του ενεργού αγρότη.

Νέοι Γεωργοί

Με βάση το νέο κανονισμό, οι πληρωμές για νέους γεωργούς θα χορηγούνται για πέντε έτη από την ημερομηνία υποβολής, εφόσον η υποβολή έγινε εντός πέντε ετών από τη σύσταση της εκμετάλλευσης. Τα κράτη μέλη μπορούν πλέον να αυξήσουν τις πληρωμές των νέων γεωργών στον πρώτο πυλώνα έως και 50% εντός των υφιστάμενων ανώτατων ορίων.

Η πράσινη διάσταση

Οι καλλιεργούμενες εκτάσεις με φυτικές ποικιλίες όπως ο μίσχανθος (miscanthus) και το σύλφιο (silphium perfoliotum), καθώς και η γη υπό αγρανάπαυση για μελισσοκομικά φυτά θα θεωρούνται επίσης ως περιοχές οικολογικής εστίασης

Βοσκότοποι

Η αλλαγή του ορισµού του µόνιµου βοσκότοπου, που τελικά επιτεύχθηκε, αποτέλεσε τον πυρήνα των ελληνικών αιτηµάτων στο πλαίσιο του Κανονισµού Omnibus. Η επιλεξιµότητα προς ενίσχυση θαµνολίβαδων και δασολίβαδων στη µεσογειακή ζώνη, όπου τα µικρά µηρυκαστικά, δηλαδή τα αιγοπρόβατα, αποτελούν το µεγαλύτερο µέρος του ζωικού κεφαλαίου, το οποίο παράγει προϊόντα υψηλής αξίας, επεκτείνει τους βοσκότοπους τη Ελλάδας κατά εκατοµµύρια στρέµµατα. 

Οργανώσεις παραγωγών

Η πρόταση της Ευρωβουλής για ισχυροποίηση των οργανώσεων παραγωγών, ώστε να διαπραγµατεύονται εξ ονόµατος ενός τοµέα, τελικά αποσύρθηκε. Αντίθετως, η δυνατότητα που έχουν οι οργανώσεις στους κλάδους του ελαιολάδου, του βοδινού κρέατος και των αροτραίων στον σχεδιασµό της παραγωγής, της µείωσης του κόστους και της διαπραγµάτευσης της πώλησης της παραγωγής των µελών τους, επεκτάθηκε σε όλα τα προϊόντα.  Σύμφωνα με τον επίτροπο Γεωργίας, τα µέτρα ενίσχυσης της θέσης του αγρότη στην αγροδιατροφική αλυσίδα θα έλθουν προς διαπραγµάτευση το 2018. Όλα αυτά καταδεικνύουν την ανάγκη σύστασης ισχυρών, αξιόπιστων και αντιπροσωπευτικών οργανώσεων παραγωγών στην Ελλάδα, που θα είναι σε θέση να παρακολουθούν αυτές τις ευρωπαϊκές εξελίξεις.

Επιχειρησιακά προγράμματα των οπωροκηπευτικών, οίνος και ποσοστώσεις εισαγωγής

Οι συμφωνημένοι κανόνες προβλέπουν μια απλούστευση και τεχνικές βελτιώσεις σε αυτούς τους τομείς

Διαχείριση κρίσεων

Η πρόταση για ένα εθελοντικό πρόγραμμα μείωσης της παραγωγής σε περιόδους κρίσης, δεν έγινε δεκτή, αναβάλλοντας τη συζήτηση επί του θέματος στην προσεχή αναθεώρηση της ΚΓΠ μετά το 2020

Στην παρούσα φάση η διαδικασία εφαρµογής του Omnibus δεν έχει πλήρως αποσαφηνιστεί με το πιθανότερο σενάριο η εφαρμογή του να ξεκινήσει το 2018.