Μπορεί η πρωτοφανής πανδημία του Κορονοϊού να μονοπωλεί εδώ και αρκετό καιρό την επικαιρότητα και δικαιολογημένα άλλωστε, καθώς αποτελεί έναν εξαιρετικά επικίνδυνο «εχθρό» που απειλεί ολόκληρη την ανθρωπότητα, αλλά οι πολιτικές εξελίξεις «στη γειτονιά μας» συνεχίζουν να κρατούν σε «επιφυλακή» τη χώρα μας. Ο κακομαθημένος , δύστροπος, «ψευτονταής» γείτονας με απαράλαχτη τη λογική του «davaci» που τον διακατέχει από τότε που εμφανίστηκε στις εσχατιές της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας στα τέλη του 13ου αιώνα μ.Χ. , συνεχίζει να απειλεί, να προκαλεί, να ασχημονεί και να αποτελεί έναν αποσταθεροποιητικό παράγοντα στην εύθραυστη ειρήνη της ανατολικής Μεσογείου .

   Βέβαια οι «μεγάλες δυνάμεις» του χθες αλλά και του σήμερα έχουν μεγάλες ευθύνες για την αποθράσυνσή του, καθώς υπήρξε για αιώνες το «χαϊδεμένο» τους παιδί , για χάρη του οποίου έκλειναν τα μάτια στα ειδεχθή εγκλήματά του, όπως οι γενοκτονίες Ποντίων , Αρμενίων , αλλά και Χαλδαίων , Ασσυρίων, Κούρδων, Χριστιανών Αράβων  και άλλων «ενοχλητικών» εθνοτήτων είτε της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας , είτε του εθνικού κράτους που οικοδόμησε ο Μουσταφά Κεμάλ.

   Αφού πέρασε μια μεγάλη περίοδος ακραιφνούς Κεμαλισμού στη γειτονική χώρα, αναδύθηκε ξανά η θεωρία του «Νέο-οθωμανισμού  που είχε μπει στο περιθώριο μετά την επικράτηση των Νεοτούρκων αρχικά και την δημιουργία του Κεμαλικού κράτους αργότερα.

 Ο ίδιος ο Μουσταφά Κεμάλ Πασάς είχε επηρεαστεί σημαντικά από τις ιδέες του ουσιαστικού ιδρυτή του τουρκικού εθνικισμού και συνακόλουθα του Νέο-οθωμανισμού ,Ζιγιά Γκιοκάλπ. Χαρακτηριστικά έλεγε: “ Hissimin babasi Namik Kemal,

             Fikrimin babasi Ziya Gökalp” . Kemal Atatürk.

Πατέρας μεν των αισθήσεών μου είναι ο Ναμίκ Κεμάλ ,

πατέρας δε των ιδεών μου είναι ο Ζιγιά Γκιοκαλπ.

 Κεμάλ Ατατουρκ.

 Sapolyo Enver Behnan, “Mustafa Kemal pasa ve milli Mücadelinin ic Alemi”. Istanbul inkilap ve Aka kitabevleri. 1967  σελ. 153

   Βέβαια οι ιδέες του νέο-οθωμανισμού όπως τις εξέφραζε ο Γκιοκάλπ αρχικά εγκαταλείφθηκαν καθώς προείχε η διαμόρφωση της νέας κοσμικής Τουρκίας που είχε οραματιστεί ο Μουσταφά Κεμάλ . Παρόλα αυτά ο Ζιγιά Γκιοκάλπ υπήρξε ο θεωρητικός του Κεμαλισμού και του προγράμματος του «Λαϊκού Κόμματος». Για να έχουμε βέβαια μια άποψη των ιδεών του, θα  πρέπει να γνωρίσουμε τις σκέψεις του για τον Τουρκικό Εθνικισμό. Αυτός κατά τον Γκιοκάλπ είχε τρεις φάσεις. α) Εκτουρκισμός, β) εξισλαμισμός , γ)  εκσυγχρονισμός . Αρχικά θα επικρατούσε παντού η τουρκική κουλτούρα και ο τουρκικός πολιτισμός, θα ακολουθούσε ο πλήρης εξισλαμισμός της κοινωνίας και θα επιδιώκονταν ο εκσυγχρονισμός ως μια σύνδεση με τον κυρίαρχο Ευρωπαϊκό πολιτισμό. Προτείνονταν το παράδειγμα της Ιαπωνίας που δανείστηκε από τη Δύση όλα τα τεχνολογικά και πολιτιστικά στοιχεία ισχύος που της ήταν απαραίτητα, αλλά διατήρησε αναλλοίωτη τη δική της κοινωνικο-θρησκευτική κουλτούρα.

Ο Ζιγιά Γκιοκάλπ (Ziya Gökalp)  πέθανε πρόωρα  στις 25 Οκτωβρίου 1924 αλλά άφησε ένα πολιτικό και ιδεολογικό υπόβαθρο το οποίο εκμεταλλεύτηκε ο Κεμαλισμός για να διαμορφώσει και να διατηρήσει την πολιτική και ιδεολογική ηγεμονία στην τουρκική πολιτική σκηνή για πολλές δεκαετίες.

 Όταν όμως στις 19 Δεκεμβρίου 1983 Πρωθυπουργός της Τουρκίας έγινε ο Τουργκούτ Οζάλ με το κόμμα  της Μητέρας Πατρίδας (Anavatan Partisi)  ο προσανατολισμός της Τουρκίας άρχισε να αλλάζει.

Μίγμα θρησκευτικού συντηρητισμού , πολιτικού φιλελευθερισμού , λάτρης της επιχειρηματικότητας, φιλοδυτικός και φιλοαμερικανός ο Τουργκούτ Οζάλ πίστευε ότι το μεγαλείο της Τουρκίας βρισκόταν στο ένδοξο οθωμανικό παρελθόν και όχι στο «κλειστό» Κεμαλικό σύστημα.

   Στο πρόσωπό του ο Νέο-οθωμανισμός βρήκε την προσωπικότητα που θα άλλαζε την πολιτική – και όχι μόνο- οπτική της Τουρκίας . Το νέο όραμα ήταν μια ομοσπονδία τύπου ΗΠΑ ή ΕΕ με χώρες που παλαιότερα υπήρξαν κτήσεις της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας , αλλά και τις τουρκικές (κατ’ αυτούς) Δημοκρατίες της κεντρικής Ασίας που έγιναν ανεξάρτητες μετά την πτώση της Σοβιετικής Ένωσης.

Στις 9 Νοεμβρίου 1989 ο Οζάλ μεταπήδησε στην Προεδρία της Δημοκρατίας καθώς αντιλήφθηκε τη διαρκή πτώση της εκλογικής δύναμης του κόμματός του. Από τη θέση αυτή συνέχισε τις προσπάθειες για προσέγγιση με τις μουσουλμανικές χώρες και στήριξε ανεπιφύλακτα το Αζερμπαϊτζάν στη διαμάχη του με την Αρμενία εναντίον της οποίας απείλησε να χρησιμοποιήσει στρατιωτικά μέσα.

Στις 17 Απριλίου 1993 ο Τουργκούτ Οζάλ πέθανε από καρδιακή προσβολή και οι προσπάθειές για επικράτηση του νέο-οθωμανισμού διακόπηκαν παρότι στο διάστημα που κυβέρνησε κατόρθωσε να  «προσδώσει στον κεμαλικό κοσμικό εθνικισμό ένα μουσουλμανικό οικουμενικό περιεχόμενο».

   Μετά το θάνατο του Τουργκούτ Οζάλ ο νέο-οθωμανισμός εισήλθε σε μια περίοδο ύφεσης καθώς οι Κυβερνήσεις Ντεμιρέλ, Τσιλέρ, Γιλμάζ και Ετσεβίτ δεν ήταν αρκούντως ισχυρές , αντιμετώπισαν προβλήματα με την οικονομία και τις γειτονικές χώρες και μάλλον έβαλαν σε δεύτερη μοίρα το όραμα του Οζάλ.

     Στις 14 Μαρτίου 2003 όμως Πρωθυπουργός της Τουρκίας έγινε ο Ταγίπ Ερντογάν με το  ισλαμικών καταβολών κόμμα του (AKP, Κόμμα Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης).

    Η Κυβέρνησή του θα προσπαθεί συνεχώς να προβάλει ένα σύστημα διακυβέρνησης, όπου το Ισλάμ συνυπάρχει με ένα κοσμικό -εξευρωπαϊσμένο σύγχρονο κράτος, το οποίο όμως θα μπορεί να διαπραγματεύεται επί ίσοις όροις με τις μεγάλες δυνάμεις διεκδικώντας για τον εαυτό της ένα ρόλο μεγάλης περιφερειακής δύναμης.

    Ανώτατος σύμβουλος του Πρωθυπουργού της Τουρκίας , πριν γίνει ο ίδιος Υπουργός Εξωτερικών και μετά Πρωθυπουργός ,ήταν ο Αχμέτ Νταβούτογλου. Ο κατεξοχήν θιασώτης και θεωρητικός του νέο-οθωμανισμού. Στο βιβλίο του «Το στρατηγικό βάθος. Η διεθνής θέση της Τουρκίας», περιγράφονται επακριβώς τα λάθη που κατά καιρούς είχαν γίνει , καθώς και η πολιτική και οι παρεμβάσεις που πρέπει -κατά τη γνώμη του- να ασκήσει  η Τουρκία για να πραγματώσει το όνειρο του νέο-οθωμανισμού. Αναφέρω επιγραμματικά: «κάθε απώλεια εδαφικού τμήματος είχε ως συνέπεια τη δημιουργία αγχους για την υπεράσπιση του εναπομείναντος τμήματος , ενώ διακόπηκαν οι σχέσεις με τα εδάφη που παρέμειναν εκτός της μεθοριακής γραμμής. Πέραν του νοσταλγικού τόνου ρεφρέν «να πάρουμε πίσω από τον εχθρό τα παλιά μας εδάφη» των παιάνων των Μεχτέρ το στρατηγικό σχέδιο προέβλεπε διαλεκτική επιλογή μεταξύ δύο άκρων: Ή απόλυτη κυριαρχία ή απόλυτη εγκατάλειψη. Τα εδάφη , η κυριαρχία των οποίων είχε απωλεσθεί , εγκαταλείφτηκαν αμέσων και επικράτησε το άγχος της υπεράσπισης των νέων συνόρων……..η εγκατάλειψη μετά τον Σέιχ Σαμίλ του Καυκάσου στους Ρώσους , επέφερε το άγχος της υπεράσπισης των οροπεδίων του Καρς , του Αρνταχάν και της Ερζερούμης………μετά την αντίσταση κατά των αποικιοκρατών στην Τρίπολη και την οριστική απώλεια της Βόρειας Αφρικής  , το μοναδικό ενδιαφέρον για την τύχη αυτών των περιοχών εκδηλώθηκε πενήντα χρόνια μετά, ενάντια στον Σοβιετικό συνασπισμό…..στη βάση αυτών των ενδιάμεσων πολιτικών αναπόφευκτα θα υπάρχει η προσπάθεια διατήρησης ζωντανού του βαλκανικού οθωμανοϊσλαμισμού πολιτισμού. Ιδίως η προσπάθεια που καταβάλλουν δύο βασικά στοιχεία της οθωμανικής κληρονομιάς στα Βαλκάνια , οι Βόσνιοι και οι Αλβανοί για τη διατήρηση των κρατών τους ως ανεξάρτητων , καθιστά απαραίτητη την ενίσχυση του βασικού ιστορικού πολιτισμικού δεσμού μεταξύ αυτών των φυσικών συμμάχων και της Τουρκίας…….μοναδική εξαίρεση υπήρξε η πολιτική που εφάρμοσε στην περίπτωση της Αλεξανδρέττας (Χατάι) ο Ατατούρκ , ο οποίος την κατάλληλη στιγμή διείδε το κενό εξουσίας , που δημιουργήθηκε με την αποχώρηση της Γαλλίας και τη συγκυρία αβεβαιότητας , η οποία κυριαρχούσε κατά την περίοδο πριν από τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο…….η Τουρκία είτε για να αποκτήσει ένα διεθνές πεδίο επιρροής στα βάθη της Αφρικής , είτε για να αποκτήσει δικαίωμα λόγου στις ισορροπίες της Μεσογείου , είναι αναγκασμένη να εγκαθιδρύσει μία στρατηγική γέφυρα μεταξύ της πολιτικής της για την Ανατολική Μεσόγειο και τη Μέση Ανατολή……..προκειμένου από τη συγκεκριμένη στρατηγική οπτική γωνία να υποστηρίξει τις πολιτικές της για την κεντρική Μεσόγειο και τη Βόρεια Αφρική».

   Έτσι με αυτό το ιδεολογικό υπόβαθρο ο ιδιαίτερα φιλόδοξος έως μεγαλομανής, κυρίαρχος της τουρκικής πολιτικής σκηνής , ο Πρόεδρος πλέον- Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν επιδόθηκε με πάθος στην προσπάθεια αναγόρευσης της Τουρκίας σε «παίκτη» παγκοσμίου επιπέδου. Παρεμβάσεις στην πολιτική ζωή άλλων κρατών , στρατιωτική επέμβαση στη Συρία, στήριξη Αλβανίας και Σκοπίων με στόχο την «περικύκλωση» και απομόνωση της Ελλάδας, προβολή του οθωμανικού παρελθόντος με γενίτσαρους , Μεχτέρ (Μπάντα των Γενιτσάρων), αλλά και εντυπωσιακές φιέστες για την Άλωση, επιθετική και προκλητική συμπεριφορά στο Αιγαίο και την Ανατολική Μεσόγειο και φυσικά πολλές άλλες μικρές ή μεγάλες ενέργειες στην κατεύθυνση που προαναφέρθηκε.

 Βέβαια όπου υπάρχει δράση υπάρχει και αντίδραση όπως φάνηκε ουκ ολίγες φορές μετά τις ενέργειες της Τουρκίας , στο Κόσοβο , στη Συρία , στο Αιγαίο , στην Κύπρο και πρόσφατα στη Λιβύη η οποία αναβαθμίστηκε στις προτεραιότητες της επεκτατικής πολιτικής της Άγκυρας καθώς μάλλον οι Τούρκοι «θυμήθηκαν» (sic)  το μακρινό 1551 όπου οι ναύαρχοι  Σινάν Πασάς και Τουργκούτ Ρέις κατέλαβαν την περιοχή και χώρισαν το Μαγκρέμπ της Β. Αφρικής σε τρία εγιαλέτια, του Αλγερίου, της Τύνιδας και της Τριπολίτιδας. Το 1565 ιδρύθηκε το Βιλαέτι της Τριπολίτιδας με ονομαστική και χαλαρή κυριαρχία της Κωσταντινούπολης καθώς την οισιαστική εξουσία είχαν οι γενίτσαροι (η φρουρά του Πασά Διοικητή) οι οποίοι έγιναν γρήγορα η κυρίαρχη δύναμη στην οθωμανική Λιβύη ως μια στρατιωτική συντεχνία με τους δικούς της νόμους και δικό της «διβάνι» (ένα συμβούλιο ανώτερων αξιωματικών).

    Βέβαια η Λιβύη παράγει πετρέλαιο σε σημαντικές ποσότητες ( Διαπιστωμένα αποθέματα: 48,47 δισ. Βαρέλια), αλλά κατέχει και σημαντική γεωστρατηγική θέση καθώς βρίσκεται στο κέντρο της Μεσογείου και φυσικά αν γίνουν όλα αυτά που επιδιώκουν οι Τούρκοι , αποκόπτει την Κύπρο από την Ελλάδα , όπως και την Αίγυπτο , απαγορεύει τη δημιουργία  του αγωγού φυσικού αερίου EastMed και φυσικά αποτελεί έναν σημαντικό κρίκο στην αλυσίδα του Νέο-οθωμανισμού που ονειρεύεται ο Ερντογάν.

    Έτσι στις  27 Νοεμβρίου υπογράφηκε στην Κωνσταντινούπολη μνημόνιο  συμφωνίας σχετικά με την οριοθέτηση της θαλάσσιας δικαιοδοσίας στην Μεσόγειο μεταξύ της κυβέρνησης της Τουρκικής Δημοκρατίας και της Κυβέρνησης Εθνικής Ενότητας του Κράτους της Λιβύης την οποία εκπροσωπεί Ο Φαγέζ Μουσταφά Αλ-Σαράτζ τουρκικής καταγωγής ,ενώ η χώρα βρίσκεται σε καθεστώς εμφυλίου πολέμου και ο νέος ισχυρός άνδρας της Λιβύης Στρατάρχης Χαλίφα Χαφτάρ δηλώνει έτοιμος να αναλάβει την εξουσία και να πετάξει τη συμφωνία στα σκουπίδια.

   Ο όρος που υιοθετήθηκε βέβαια επισήμως  είναι «μνημόνιο κατανόησης». Στην πραγματικότητα, πρόκειται για συμφωνία. Είναι σαφές ότι ο λόγος που η συμφωνία δεν ονομάστηκε έτσι είναι ακριβώς για να μην απαιτείται η κύρωσή της από το λιβυκό Κοινοβούλιο, το οποίο την χαρακτήρισε «καταφανή παραβίαση» της ασφάλειας και της κυριαρχίας της Λιβύης.

Το βασικό στοιχείο στη συγκεκριμένη συμφωνία είναι πως δεν αναγνωρίζει στα νησιά υφαλοκρηπίδα και ΑΟΖ. Τους αναγνωρίζει μόνο χωρικά ύδατα 6 μιλίων. Έτσι  η Τουρκία  και η Λιβύη  οικειοποιούνται ελληνική   υφαλοκρηπίδα
Η συμφωνία καθορίζει μία συνοριακή γραμμή Τουρκίας-Λιβύης μήκους 19 μιλίων (35 χλμ) που ορίζεται από δύο σημεία.  Βέβαια  το διεθνές δίκαιο ορίζει ότι για να γίνει θαλάσσια οριοθέτηση πρέπει να υπάρχει γειτνίαση των περιοχών. Οι ακτές δύο κρατών πρέπει να είναι είτε παρακείμενες είτε αντικείμενες. Οι ακτές απέναντι στη Λιβύη είναι οι νότιες ακτές της Κρήτης όχι της Τουρκίας.

   Αλλά όπως προαναφέρθηκε εκτός από αυτές τις παράνομες και απαράδεκτες ενέργειες οι οποίες έχουν καταδικαστεί από πολλές χώρες η στόχευση της Τουρκίας είναι να αποκόψει την Ελλάδα από την Κύπρο πράγμα εξίσου επικίνδυνο για τα εθνικά μας συμφέροντα.

   Ας ελπίσουμε ότι η ελληνική διπλωματία θα αποτρέψει αυτές τις επιδιώξεις της Άγκυρας με ειρηνικό τρόπο και να μην χρειαστεί να χρησιμοποιηθούν στρατιωτικά μέσα γιατί τότε η Τουρκία θα διαπιστώσει πως  «Κρατάει η Ελλάδα κλάδο ελιάς...μα ξέρει...να σκορπά κεραυνούς με τ' άλλο χέρι».

     Αλλά σκοπός του παρόντος κειμένου είναι για άλλη μια φορά μια «βουτιά στο παρελθόν», για να αναφερθούμε σε ένα γεγονός άγνωστο σε πολλούς , αλλά σχετικό με τη σημερινή εμπλοκή στη Λιβύη, μεταξύ της οθωμανικής αυτοκρατορίας και μιας σχετικά νέας ευρωπαϊκής δύναμης που απεγνωσμένα επιζητούσε τη δυνατότητα να γίνει αποικιακή δύναμη. Η χώρα αυτή ήταν η Ιταλία  που με την ανάμιξη της στην ανατολική Μεσόγειο θα έρθει σε σύγκρουση με την οθωμανική αυτοκρατορία αλλά θα είναι σταθερά αντίπαλος της χώρας μας όσον αφορά την επιδίωξη της Ελλάδας για την εθνική της ολοκλήρωση.

   Η Λιβύη πριν από 109 χρόνια και συγκεκριμένα το 1911 ήταν το θέατρο μιας διαφορετικής σύγκρουσης ανάμεσα στην παραπαίουσα Οθωμανική Αυτοκρατορία και σε μια νέα , αναδυόμενη μεγάλη Μεσογειακή δύναμη. Στη γειτονική μας ιταλική χερσόνησο το 1861 συντελέστηκε  «il Risorgimento» Η αναβίωση , η Παλιγγενεσία . Ήταν η ένωση των διαφόρων Ιταλικών κρατών υπό την ηγεσία του Βασιλείου του Πεδεμοντίου και του Βασιλιά  Βίκτωρ Εμμανουήλ Β΄. Το νέο κράτος που δημιουργήθηκε έβαλε ως στόχο την ταχύτατη μετεξέλιξή του σε μεγάλη δύναμη με την απόκτηση αποικιών. Μιας και η κατάλληλη εποχή της εύκολης απόκτησης αποικιών στο νέο κόσμο είχε χαθεί , τα βλέμματα στράφηκαν στη «Μαύρη ήπειρο» όπου συντελούνταν λόγω και της διάνοιξης της διώρυγας του Σουέζ ένας «νέος ιμπεριαλισμός» .Μετά  πολλές προσπάθειες και απογοητεύσεις η Ιταλία απέκτησε ως αποικίες την Ερυθραία , τη Σομαλία και εποφθαλμιούσε την Αιθιοπία . Στη Βόρεια Αφρική η Ιταλία θεωρούσε ότι ανήκε στη σφαίρα επιρροής της η Τυνησία , η Τριπολίτιδα και η Κυρηναϊκή . Στην Τυνησία υπήρχε ήδη μια ιταλική κοινότητα 105.000 Ιταλών πολιτών οι οποίοι έπαιζαν σημαντικό ρόλο στην οικονομική και πολιτική ζωή της χώρας. Η κατάληψη όμως της Τυνησίας από τα Γαλλικά  αποικιακά στρατεύματα της γειτονικής Αλγερίας τον Απρίλιο του 1881 δημιούργησε εκτός από πολιτική κρίση στην Ιταλία  και κρίση ταυτότητας και αυτοπεποίθησης στους Ιταλούς. Αποφασίστηκε λοιπόν η επέμβαση στην Τριπολιτανία και Κυρηναϊκή μιας και όλοι φοβόταν ότι θα αποτελούσαν τον επόμενο στόχο των Γάλλων. Οι ευρωπαϊκοί ανταγωνισμοί , οι διεργασίες που ακολούθησαν και η άστοχη και άτολμη ιταλική πολιτική  καθυστέρησαν την σχεδιαζόμενη επέμβαση στη Λιβύη για 30 χρόνια     

ΙΤΑΛΟΤΟΥΡΚΙΚΟΣ ΠΟΛΕΜΟΣ (1911-1912)

Αιτία αυτού του πολέμου όπως προαναφέρθηκε ήταν η πρόθεση της Ιταλίας να καταλάβει την Τριπολίτιδα και την Κυρηναϊκή καθώς θεωρούσε την περιοχή απαραίτητη για την αποικιακή της επέκταση.(Λιβύη δεν υπήρχε τότε . Υπήρχαν τρεις επαρχίες Τριπολιτανία ,Κυρηναϊκή και Φεζάν  υπό την Οθωμανική επικυριαρχία).

   Έτσι στις 28 Σεπτεμβρίου 1911 η Ιταλική Κυβέρνηση επιδίδει στην Υψηλή Πύλη τελεσίγραφο με το οποίο ζητά από την Κυβέρνηση του Σουλτάνου να απαντήσει εντός 24 ωρών να απαντήσει αν αποδέχονταν την στρατιωτική κατάληψη των δύο επαρχιών της. Οι Τούρκοι πριν λήξει η προθεσμία απέρριψαν το τελεσίγραφο και έτσι από τις 14.30 της 29ης Σεπτεμβρίου 1911 Ιταλία και Οθωμανική Αυτοκρατορία βρίσκονταν σε εμπόλεμη κατάσταση. Το ισχυρότατο Ιταλικό ναυτικό ανέλαβε δράση και μια στρατιά 30.000 ανδρών ήταν έτοιμη να επιβιβασθεί στα πλοία  με κατεύθυνση τις επαρχίες της Τριπολίτιδας και της Κυρηναϊκής.

     Υπήρχαν βέβαια και συνθήκες μεταξύ των τότε μεγάλων δυνάμεων που αναγνώριζαν στην Ιταλία το δικαίωμα να καταλάβει τις παραπάνω επαρχίες.

Συγκεκριμένα σε μυστική συνθήκη μεταξύ Γαλλίας – Ιταλίας το 1900 αλλά και σε συμπληρωματική του 1902 η Γαλλία αναγνώριζε το δικαίωμα της Ιταλίας για την συγκεκριμένη εδαφική περιοχή μιας και η Ιταλία αναγνώριζε επίσης αντίστοιχο δικαίωμα στη Γαλλία για την περιοχή του Μαρόκου.

ΟΙ ΔΥΝΑΜΕΙΣ ΤΩΝ ΕΜΠΟΛΕΜΩΝ

   Οι Ιταλικές  ναυτικές στρατιωτικές δυνάμεις υπερείχαν συντριπτικά των αντίστοιχων Τουρκικών. Αποτελούνταν από 5 νεότευκτα θωρηκτά οπλισμένα με πυροβόλα των 0,305  πρωτεύοντος πυροβολικού , 3 παλαιότερα  θωρηκτά με πυροβόλα των 0,250 , 6 θωρακισμένα εύδρομα καταδρομικά με πυροβόλα των 0,250 , δεκάδες παλιότερα εύδρομα , 3 παλιά θωρηκτά , 50 αντιτορπιλικά  και τορπιλοβόλα , και 10 υποβρύχια .

Απέναντι σ’ αυτήν την εντυπωσιακή δύναμη η Τουρκία είχε να αντιπαρατάξει 2 παλιά θωρηκτά που αγόρασε το 1910 από τη Γερμανία (τα τύπου Friedrich Wilhelm  που καθελκύστηκαν το 1891) , το επισκευασμένο παλιό θωρηκτό «Μεσσουδιέ», τα δύο νέα αθωράκιστα εύδρομα  «Χαμηδιέ» και «Μετζητιέ» και τρία άλλα παλιότερα θωρηκτά χωρίς πολεμική αξία πλέον 20 αντιτορπιλικά και τορπιλοβόλα τα μισά εκ των οποίων ήταν παλιά και ξεπερασμένα. ΟΙ αξιωματικοί και οι ναύτες του τουρκικού στόλου υστερούσαν επίσης των αντίστοιχων Ιταλών σε εκπαίδευση και εξειδίκευση.

ΟΙ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΙΣ

    Ο Τουρκικός στόλος από την Άνοιξη του 1911 εκτελούσε γυμνάσια στη θάλασσα του Μαρμαρά και το Αιγαίο υπό την αρχηγία του πλοιάρχου Ταχήρ με τη βοήθεια του Άγγλου αρχηγού του επιτελείου της βρετανικής εκπαιδευτικής αποστολής, Αντιναυάρχου Γκέημπλ. Στα γυμνάσια αυτά είχαν πάρει μέρος τα δύο θωρηκτά τύπου «Χαϊρεντίν Μπαρμπαρόσσα» , τα τρία μικρά παλιά θωρηκτά τύπου «Αβνιλά» , το εύδρομο « Μετζητιέ» και 12 αντιτορπιλικά και τορπιλοβόλα . Η μοίρα αυτή είχε καταπλεύσει στη Βυρηττό όταν στις 29 Σεπτεμβρίου 1911 ειδοποιήθηκε τηλεγραφικά για την κήρυξη του πολέμου . Αμέσως κατευθύνθηκε για τα Δαρδανέλια όπου και έφτασε  χωρίς να ενοχληθεί από τον Ιταλικό στόλο . Στη Βυρηττό έμεινε το μικρό θωρηκτό τύπου «Αβνιλά» , το «Μουίν-Ζαφέρ» στάλθηκε στη Σάμο και το «Φετχί Μπουλέντ» στη Θεσσαλονίκη. Επίσης για να καταστείλει το πολεμικό λαθρεμπόριο η Τουρκία είχε στείλει στην Ερυθρά Θάλασσα ένα αντιτορπιλικό και 12 μικρές κανονιοφόρους , ενώ μία εξοπλισμένη θαλαμηγό και ορισμένα τορπιλοβόλα έστειλε στην Πρέβεζα για προστασία του Αμβρακικού κόλπου.

 Το απόγευμα της 29ης Σεπτεμβρίου άρχισαν οι επιχειρήσεις καθώς    4 ιταλικά αντιτορπιλικά επιτέθηκαν εναντίον 2 τουρκικών τορπιλοβόλων που έφευγαν από την Πρέβεζα. Το ένα από αυτά καταστράφηκε ενώ το άλλο κατέφυγε στην Πρέβεζα έχοντας πολλές ζημίες. Την ίδια μέρα 2 ιταλικά αντιτορπιλικά στο στενό της Κέρκυρας επιτέθηκαν εναντίον 2 τουρκικών τορπιλοβόλων . Την 1η Οκτωβρίου το ιταλικό Εύδρομο  Marco Polo αιχμαλώτισε στον Άγιο Ιωάννη της Μεδούης (το επίνειο του  της  Σκόδρας ) ένα τουρκικό ατμόπλοιο γεμάτο στρατό. Το παλιό θωρηκτό «Φετχί Μπουλέντ» μετέφερε όλα τα πυροβόλα του στο οχυρό Καραμπουρνού και παρέμεινε αγκυροβολημένο στο λιμενοβραχίονα του λιμανιού της Θεσσαλονίκης όπου θα τορπιλιστεί στις 18 Οκτωβρίου 1912 από το τορπιλοβόλο 11 με Κυβερνήτη την Υποπλοίαρχο Νικόλαο Βότση.

  Το θωρηκτό ιδίου τύπου ¨Μουίν Ζαφέρ» που είχε σταλεί στη Σάμο κατέφυγε στη Σμύρνη όπου κατέβασε και αυτό τα πυροβόλα του για να ενισχύσει την άμυνα του λιμανιού. Το «Αβνιλά» με ακόμη ένα τορπιλοβόλο παρέμεινε στη Βυρηττό.

    Για τις επιχειρήσεις κατά της Τριπολίτιδας ο Αρχηγός του ιταλικού στόλου Αντιναύαρχος Aubry  χρησιμοποίησε ως βάση το λιμάνι της Αυγούστας στο Νοτιοδυτικό μέρος της Σικελίας σε απόσταση 285 μίλια από την Τριπολίτιδα , 460 από τη Δέρνα και 680 από τα Δαρδανέλια. Από τις 29 Σεπτεμβρίου κηρύχθηκε ο αποκλεισμός των ακτών της Τριπολίτιδας και στις 2 Οκτωβρίου δόθηκε τελεσίγραφο στον Τούρκο διοικητή της με 24ωρη προθεσμία για την παράδοση του τουρκικού στρατού. Οι Τούρκοι απέρριψαν άμεσα το τελεσίγραφο παρότι δεν υπήρχε καμία επικοινωνία με την Υψηλή πύλη καθώς ο ασύρματος της Δέρνας είχε αχρηστευθεί από το ιταλικό πυροβολικό. Στις 3 Οκτωβρίου ο ιταλικός στόλος άρχισε την επίθεση κατά της Τρίπολης την οποία υπεράσπιζαν 4.500 στρατιώτες και 2.500 πολιτοφύλακες. Τα οχυρώματα της πόλης ήταν παλαιά και τα πυροβόλα τους εξίσου παρωχημένα και με μεγαλύτερο διαμέτρημα 0,24 . Ο ιταλικός στόλος άρχισε το βομβαρδισμό από τα 7.000 μ. που ήταν έξω από το βεληνεκές των τουρκικών πυροβόλων ρίχνοντας περίπου 400 βλήματα τα οποία προξένησαν μεγάλες ζημιές στα τουρκικά οχυρώματα. Ο βομβαρδισμός επανελήφθη την επόμενη ημέρα έως ότου η άμυνα των Τούρκων ουσιαστικά καταστράφηκε. Στις 5 Οκτωβρίου μια Ταξιαρχία 1732 πεζοναυτών με αρχηγό τον Αρχιπλοίαρχο Cagni αποβιβάσθηκε στην ακτή και με την προστασία του ιταλικού πυροβολικού κατέλαβε εύκολα το φρούριο και την πόλη της Τρίπολης καθώς η άμυνα του Τούρκων ήταν ασθενής. Στις 10 Οκτωβρίου 30.000 Ιταλοί Στρατιώτες και ισχυρό πυροβολικό αποβιβάσθηκαν στην Τρίπολη και μέχρι το τέλος του 1911 ο αριθμός της ιταλικής στρατιάς ανήλθε στους 101.389 στρατιώτες και 400 πυροβόλα .

 Στην Ερυθρά θάλασσα μια ιταλική κανονιοφόρος βύθισε 2 μικρές τουρκικές κανονιοφόρους  και με τη βοήθεια 2 ελαφρών Ευδρόμων κυνήγησε ένα αντιτορπιλικό που κατέφυγε στο λιμάνι της Χοδέϊδας. Στις 5 Νοεμβρίου ένα ιταλικό ελαφρύ Εύδρομο βύθισε τουρκική κανονιοφόρο κοντά στην Άκαμπα. Στις 30 Νοεμβρίου ιταλική κανονιοφόρος βομβάρδισε τα τουρκικά οχυρώματα της Μόκας και του Σεϊχ Σαϊδ.  Στις 7 Ιανουαρίου 1912 τρία ιταλικά ελαφρά Εύδρομα και δύο Αντιτιρπιλικά έδιωξαν επτά τουρκικές κανονιοφόρους και μία εξοπλισμένη θαλαμηγό, τα οποία αρχικά κατέφυγαν στο λιμάνι της Κωφούτας για να βυθιστούν την επομένη.

Στις 22 Ιανουαρίου 1912 το νότιο τμήμα της τουρκικής ακτής της Ερυθράς θάλασσας αποκλείστηκε από τους Ιταλούς. Στις 23 Φεβρουαρίου τρία ιταλικά θωρακισμένα Καταδρομικά βύθισαν στο λιμάνι της Βηρυτού το παλιό μικρό θωρηκτό «Αβνιλά» και το μικρό τορπιλοβόλο «Άγκυρα». Στις αρχές Απριλίου μετά το θάνατο του Ναυάρχου Aubry, τη γενική αρχηγία του ιταλικού στόλου ανέλαβε ο Αντιναύαρχος  Viale. Στις 10 Απριλίου τρία ιταλικά θωρηκτά και τέσσερα καταδρομικά υποστήριξαν απόβαση 12.000 ανδρών για κατάληψη της πόλης Ζουάρας. Στις 18 Απριλίου 1912 ο ιταλικός στόλος  με 7 θωρακισμένα καταδρομικά και τέσσερα θωρηκτά βομβάρδισε τα φρούρια των Δαρδανελίων από απόσταση 10.000 μ. έως 11.700 μ. χωρίς όμως να προξενήσει σε αυτά μεγάλες ζημίες και αποχώρησε στη Λήμνο όπου αγκυροβόλησε. Στις 3 Μαΐου , υπό την προστασία δύο ιταλικών καταδρομικών σώμα 8.000 ανδρών αποβιβάστηκε στη Ρόδο και την κατέλαβε.

Επίσης μέχρι τα μέσα Μαΐου καταλήφθηκαν και τα υπόλοιπα νησιά των Δωδεκανήσων. Η συγκεκριμένη ενέργεια των Ιταλών πραγματοποιήθηκε μετά από προτροπή του Έλληνα Πρωθυπουργού Ελευθερίου Βενιζέλου ο οποίος επίσης πρότεινε στον Ιταλό Πρωθυπουργό Τζιοβάνι Τζιολίτι( Giovanni Giolitti), να αποστείλει 150.000 στρατιώτες στην Θεσσαλία, προκειμένου να επιτεθούν μαζί με τον ελληνικό στρατό εναντίον των τουρκικών δυνάμεων. Ο Τζιολίτι απέρριψε την πρόταση του Βενιζέλου και του συνέστησε αυτοσυγκράτηση και σύνεση.(το συγκεκριμένο περιστατικό αναφέρεται  στο ημερολόγιο του Ιωάννη Μεταξά που ήταν τότε υπασπιστής του Ελευθερίου Βενιζέλου).

Κυκλοφόρησαν τότε φήμες πως ιταλικά στρατεύματα επρόκειτο να αποβιβαστούν στη Μ. Ασία και ακολούθησε συγκέντρωση τουρκικών στρατευμάτων στη Σμύρνη και την Έφεσο. Στις 18 Ιουλίου πέντε μεγάλα ιταλικά τορπιλοβόλα με επικεφαλής τον Πλοίαρχο  Milo  πέρασαν το στενό του Κουμ Καλέ και Σεντούλ Μπαχρ και μπήκαν στα Δαρδανέλια. Αρχικά τα ιταλικά σκάφη δεν έγιναν αντιληπτά αλλά όταν ένας προβολέας του Σεντούλ Μπαχρ φώτισε το πέμπτο τορπιλοβόλο οι προβολείς του Κουμ Καλέ φώτισαν και τα υπόλοιπα τα οποία άρχισαν να βάλλονται από τα φρούρια αλλά και από πεδινή πυροβολαρχία . Τότε ο Πλοίαρχος Milo  έδωσε εντολή να αυξήσουν ταχύτητα τα τορπιλοβόλα και έφτασε μέχρι το φρούριο Κιλίντ Μπαχρ όπου και προσέκρουσε στο ατσάλινο συρματόπλεγμα που έφρασε τα στενά.  Τότε τα ιταλικά πλοία γύρισαν πίσω και παρότι βάλλονταν από όλα τα τουρκικά φρούρια βγήκαν αλώβητα από τα στενά. Για την σπουδαία  και παράτολμη πράξη του ο Πλοίαρχος  Milo  πήρε άμεσα προαγωγή στο βαθμό του Υποναυάρχου.

 Στην Τριπολίτιδα στις 16 Ιουνίου καταλήφθηκε η Μισουράτα και μετά η Ζουάρα. Τις τελευταίες μέρες του Ιούνη του 1912 καταλήφθηκαν στην Ερυθρά θάλασσα τα νησιά Φαρσάν και τις πρώτες μέρες του Ιούλη δύο ιταλικά καταδρομικά βομβάρδισαν τις οχυρώσεις της Χοδέιδας.

 ΟΙ επιχειρήσεις σταμάτησαν τη νύχτα της 18ης προς 19η Σεπτεμβρίου καθώς η Οθωμανική Αυτοκρατορία αναγνώρισε την κατάληψη της Τριπολίτιδας και των Δωδεκανήσων από την Ιταλία.   

Η ΚΑΤΑΛΗΨΗ ΤΩΝ δΩΔΕΚΑΝΗΣΩΝ

Σημαντικό περιστατικό του Ιταλοτουρκικού πολέμου ύπήρξε η καταληψη των Νότιων Σποράδων από τους Ιταλούς (Ύστερα από προτροπή του Ελευθερίου Βενιζέλου ο οποίος όπως πάντα παρακολουθούσε το πολιτικό και στρατιωτικό «γίγνεσθαι» στην περιοχή). Ο στόχος ήταν αφενός να ματαιωθεί κάθε προσπάθεια των Τούρκων να ανεφοδιάσουν το μέτωπο της Λιβύης και αφετέρου να ενταθεί η πίεση έτσι ώστενα ανγκαστεί η Τουρκία να αναγνωρίσει την  προσάρτηση της Κυρηναϊκής και Τριπολίτιδας.

  Έτσι στις 23.4.1912 μονάδες της μοίρας του αντιναυάρχου Ernesto Presbitero κατέλαβαν την Aστυπάλαια. Τα ξημερώματα του Σαββάτου 4 Μαΐου 1912 η II μοίρα του ιταλικού στόλου του Ναύαρχου Viale αποβίβασε τα στρατεύματα του αντιστράτηγου Giovanni Ameglio     από τα BΔ έως τα NA παράλια της Ρόδου. Η ιταλική μοίρα με  42 πολεμικά (12 θωρηκτά, 20 αντιτορπιλικά και 10 μεταγωγικά υπερωκεάνια) αποβιβάζοντας 12.000 πεζοναύτες , απαίτησε από τον Τούρκο Νομάρχη Σουπχή Mπέη την παράδοση της πόλης . Σε διαφορετική περίπτωση θα επακολουθούσε ο βομβαρδισμός της. H απάντηση των Τούρκων ήταν αρνητική και στις 3.00 το απόγευμα άρχισε ο βομβαρδισμός της πόλης, που κράτησε 20 λεπτά.  Οι Ιταλοί πεζοναύτες συγκρούστηκαν με τους Τούρκους

στα υψώματα των περιοχών Kοσκινού, Αγίας Βαρβάρας και Aσγούρου, και τους ανάγκασαν να υποχωρήσουν στο χωριό Ψίνθος.

Τραυματιστήκαν 7 Ιταλοί στρατιώτες, από τους οποίους 2 πολύ βαριά, και αιχμαλωτίστηκαν  70 Τούρκοι στρατιώτες.

 Στις 9.00 το πρωί της Κυριακής 5 Μαΐου εισήλθε στη μεσαιωνική πόλη της Ρόδου, ο Αντιστράτηγος Ameglio ο οποίος ανήγγειλε ότι καταλαμβάνει τη νήσο Ρόδο εν ονόματι του βασιλέως της Iταλίας Vittorio Emanuelle του τρίτου.

 Το Ιταλικό Διοικητήριο, το Τελωνείο, το Ταχυδρομείο εγκαταστάθηκαν στα αντίστοιχα προϋπάρχοντα Τουρκικά. H λέσχη των Nεοτούρκων «Eνωσις και Πρόοδος» μετατράπηκε σε λέσχη αξιωματικών και ονομάστηκε «Circolo Militare Italia». Την Τετάρτη 8 Μαΐου αναχώρησε το καταδρομικό «Duca Degli Abruzzi» μεταφέροντας στην Ιταλία τον Τούρκο νομάρχη με τον Αρχιγραμματέα και τον Αρχιλογιστή της Νομαρχίας, και τα μέλη της Λέσχης των Nεοτούρκων. Την ίδια ημέρα το καταδρομικό «Duca di Genova» κατέλαβε τη Χάλκη. Την Κυριακή 12 Μαΐου το μεταγωγικό «Verona» απέπλευσε για την Ιταλία μεταφέροντας 500 Τούρκους αιχμαλώτους. Την ίδια ημέρα καταλαμβάνουν τα περισσότερα νησιά της Δωδεκανήσου. Την Κάλυμνο το θωρηκτό «R. N. Pisa». Την Kάσο το αντιτορπιλικό «Alpino». Την Κάρπαθο πολεμικά της ναυτικής μοίρας «Corsi». Την Λέρο το θωρηκτό «R. N. San Marco». Τους Λειψούς το αντιτορπιλικό «Nembro». Τη Nίσυρο το θωρηκτό «R. N. Roma». Την Πάτμο το θωρηκτό «R. N. Amalfi», και την Τήλο το θωρηκτό «R. N. Napoli».

   Τη Δευτέρα και Τρίτη 13 και 14 Μαΐου άρχισε η προετοιμασία για την εκστρατεία εναντίον του χωριού Ψίνθος όπου είχε συγκεντρωθεί όλος ο τουρκικός στρατός του νησιού.

Την Τετάρτη 15 Μαΐου τα ιταλικά στρατεύματα χωρισμένα σε 3 σώματα ξεκίνησαν την προέλαση εναντίον της εχθρικής τοποθεσίας. . Το πρώτο σώμα με  επικεφαλής τον αντιστράτηγο Ameglio,  κύκλωσε την Ψίνθο από NA. Το δεύτερο σώμα, με τους βερσαλιέρους και με διοικητή τον συνταγματάρχη Maldini με το μεταγωγικό πλοίο «Sannio»  αποβιβάστηκε στον κόλπο του χωριού Kαλαβάρδα με σκοπό να  αποκλείσει την Ψίνθο από τα βόρεια και τα  BΔ ενώ το τρίτο σώμα με τους αλπίνους υπό τον  συνταγματάρχη Ro με το μεταγωγικό πλοίο «Bulgaria» θα αποβιβαζόταν στον κόλπο του χωριού Mαλώνα και θα απέκλειε τους Τούρκους κατά την οπισθοχώρησή τους από το χωριό Ψίνθος.  Και τα 3 σώματα είχαν οδηγούς Ρόδιους χωρικούς, που γνώριζαν πάρα πολύ καλά την περιοχή.

 Tο πρωί της Πέμπτης 16 Μαΐου στις 9.30 το πρωί άρχισε η μάχη και το βράδυ της ίδιας ημέρας παρουσιάστηκε στον αντιστράτηγο Ameglio Tούρκος ταγματάρχης για να παραδώσει τα τουρκικά στρατεύματα.

   Οι Τούρκοι αιχμάλωτοι ήταν περίπου 1.300, από τους οποίους 38 ήταν αξιωματικοί. Κατά τη μάχη της 16ης Μαΐου οι απώλειες των Ιταλών ήταν 9 νεκροί (1 αξιωματικός και 8 στρατιώτες) καθώς και 28 τραυματίες. Οι απώλειες των Τούρκων ήταν 200 νεκροί και πολλοί τραυματίες.

Το πρωί της 17ης Μαΐου άρχισε η επιστροφή για τη Ρόδο όπου οι Ιταλοι έγιναν δεκτοί με επευφημίες από τον τοπικό πληθυσμό.

Το Σάββατο 18 Μαΐου επιβιβάστηκαν οι μεν αιχμάλωτοι Τούρκοι αξιωματικοί στο καταδρομικό «Duca di Genova» οι δε Τούρκοι στρατιώτες στο μεταγωγικό υπερωκεάνιο «Sannio» και αναχώρησαν για το Παλέρμο. Την Κυριακή 19 Μαΐου η τορπιλάκατος «Pegaso» καταλαμβάνει τη νήσο Σύμη. Τη Δευτέρα 20 Μαΐου τοιχοκολλήθηκε προκήρυξη του αντιστράτηγου Ameglio που έλεγε ότι η τουρκική κυριαρχία έληξε στη Ρόδο και καλούσε το λαό της Ρόδου να επιστρέψει ήσυχος στις εργασίες του και να επιδοθεί στις συναλλαγές του. Την ίδια ημέρα το θωρηκτό «R.N. Napoli» καταλαμβάνει τη νήσο Kω.

   Στις  22 Μαΐου ο αντιστράτηγος Ameglio δέχθηκε τους Δημογέροντες της Ρόδου και τον Αρχιερατικό Επίτροπο και τους δήλωσε ότι η ιταλική κατοχή στη Ρόδο και τ άλλα νησιά είναι προσωρινή.Σύσσωμος ι ροδιακός πληθυσμός τη Δευτέρα 27 Μαΐου στο Μητροπολιτικό ναό παρουσία του αντιστράτηγου Ameglio και του Αντιναύαρχου Amero d Aste Stella, τέλεσε μνημόσυνο υπέρ των πεσόντων Ιταλών στρατιωτών και συμμετείχε στις εορτές των Ιταλών στις  2 Ιουνίου για την ανακήρυξη του Συντάγματος πριν 64 χρόνια από τον βασιλέα Carlo Alberto.

    Τα ελληνικά καταστήματα αναρτούσαν ελληνικές και ιταλικές σημαίες. Tα ελληνικά σχολεία αντιπροσωπεύτηκαν στη γιορτή με ελληνικές και ιταλικές σημαίες. Πραγματοποιήθηκε παρέλαση  όλου του ιταλικού εκστρατευτικού σώματος  και μετά το τέλος της εντυπωσιακής αυτής τελετής , ο αντιστράτηγος Ameglio δέχτηκε  στη λέσχη των αξιωματικών «Circolo Militare Italia» όλους τους ανώτερους Ιταλούς αξιωματικούς και τους προύχοντες της Ρόδου.

Δυστυχώς το εορταστικό αυτό κλίμα  και η φιλική στάση των Ιταλών πολύ σύντομα θα αλλάξει μιας και οι Ιταλοί θα δείξουν τις πραγματικές τους προθέσεις.

Οι Δωδεκανήσιοι μπορεί να υποδέχτηκαν τους νέους καταχτητές με ενθουσιασμό ,αλλά αυτό έγινε γιατί πίστεψαν πως ήρθε η ώρα της πολυπόθητης Ένωσης με την Ελλάδα. Έτσι τον Ιούνιο του 1912, έναν μήνα μετά την δήθεν προσωρινή κατάληψη των νησιών από την Ιταλία,

στο Ιερό Νησί της Πάτμου συγκεντρώνονται  οι πληρεξούσιοί των νησιών για να πραγματοποιήσουν το Πανδωδεκανησιακό Συνέδριο, στο οποίο ομόφωνα διαπιστώθηκε ο εθνικός πόθος των απανταχού  της γης δωδεκανησίων,  ένωσης τους με τη Μητέρα-Πατρίδα, ύστερα απο 6,5 περίπου αιώνες.
Το συνέδριο της Πάτμου του 1912 από τις 3 έως τις 6 Ιουνίου 1912 παρακολούθησαν ο  Ίων Δραγούμης,  ο Θεμιστοκλής Σοφούλης από την Ηγεμονία της Σάμου και ο Αντιπρόξενος της Ρόδου Σταύρος Λιάτης.

 Στο συνέδριο της Πάτμου οι Σύνεδροι ανακηρύσσουν τα νησιά αυτόνομα και τα ονομάζουν «Πολιτεία του Αιγαίου», με στόχο την Ένωσή τους με την Ελλάδα και συντάσσουν και υπογράφουν σχετικό Ψήφισμα που ανάμεσα σε άλλα αναφέρει:

«Ψήφισμα του Εθνικού Πανδωδεκανησιακού Συνεδρίου

(Πάτμος, Ιούνιος 1912)

Το Κοινόν των Νησιωτών του Αιγαίου, αποτελούμενον εκ των πληρεξουσίων των υπό της Ιταλίας καταληφθεισών νήσων, συνελθόν εν Πάτμω κατ’ εντολήν του Ελληνικού Λαού, ψηφίζει:

Α. Ευχαριστεί κατά πρώτον τους ιταλούς, διότι πιστεύει ότι η επέμβασίς των ήτο ευεργετική και αι υποσχέσεις των ειλικρινείς.

Β. Διαδηλοί την στερρεάν απόφασιν του λαού των χριστιανικών τούτων νήσων, όπως υποστή πάσαν θυσίαν, ίνα μη επανέλθη υπό το καταλυθέν τουρκικόν καθεστώς.

Γ. Διακηρύσσει τον προαιώνιον εθνικόν των Νησιωτών πόθον της ενώσεως αυτών μετά της μητρός των Ελλάδος.

Δ. Κηρύσσει μέχρι της εθνικής αποκαταστάσεως των Δωδεκανήσων, την πλήρη αυτονομίαν των απελευθερωθεισών νήσων.

Ε. Ονομάζει το σύνολον των ούτω αυτονομουμένων νήσων «Πολιτεία του Αιγαίου».

Το ψήφισμα υπόγραψαν οι πληρεξούσιοι εκπρόσωποι: K. Aρβανιτόπουλος από την Κάσο, Γεωργιος Δρακίδης από τη Ρόδο, Ι Αμπελάς από τη Λέρο, Γ. Πρωτόπαπας από την Κάρπαθο, N. Πετρίδης από τη Σύμη, Σ. Kογιόπουλος από την Κω, M.M. Mαλανδράκης από την Πάτμο, Π.I. Πιπίνος από τη Xάλκη, ιερομόναχος Μακάριος από την Τήλο, M. Oλυμπίτης από την Κάλυμνο, N. Πετρίδης από τη Nίσυρο.

Το ψήφισμα κοινοποιήθηκε στον αρχηγό των ιταλικών στρατευμάτων κατοχής, αντιστράτηγο Τζιοβάνι Αμέλιο, ό οποίος όμως  αρνήθηκε να το  παραλάβει διαλύοντας τις αυταπάτες των κατοίκων και σκορπώντας την απογοήτευση.

Δυστυχώς σε λίγο θα ακολουθήσουν διώξεις, παρακολουθήσεις, φυλακίσεις και εξορίες εναντίον των μελών της Δημογεροντίας, της εκκλησίας, της Παιδείας και της διανόησης των νησιών.

 Θα ξεκινήσει ταχύτατα το σχέδιο «Ιταλοποίησης» των νησιών με ένα πρόγραμμα εντυπωσιακών δημοσίων έργων και υποδομών αλλά και με προσπάθεια επιβολής της ιταλικής γλώσσας και του καθολικισμού.

Όσοι μιλούσαν πλέον για ένωση με την Ελλάδα κυνηγήθηκαν αμείλικτα από τους Ιταλούς οι οποίοι φέρονταν πλέον ως στυγνοί αποικιοκράτες .

     Οι Νότιες Σποράδες που καταλήφθηκαν από τους Ιταλούς θα ονομαστούν Δωδεκάνησα και θα προσαρτηθούν στην Ιταλία με τη συνθήκη της Λοζάνης το 1923.  Η Ιταλία που έκανε τα πάντα για να ηττηθεί η Ελλάδα στη Μ. Ασία θα πάρει το μάθημά της τον Οκτώβρη του 1940 στο βουνά της Πίνδου και της Ηπείρου. Τα Δωδεκάνησα θα ενσωματωθούν στη μητέρα πατρίδα στις  10 Φεβρουαρίου 1947.

    Σήμερα η Τουρκία επιζητεί μέσω της Λιβύης να διαδραματίσει καθοριστικό ρόλο στην Ανατολική Μεσόγειο.

 Όλες οι Ευρωπαϊκές χώρες καταδικάζουν απερίφραστα τις πρωτοβουλίες της. Η Γαλλία πρωτοστατεί εμπράκτως τασσόμενη στο πλευρό της Ελλάδας. Η Ιταλία αντιδρά χλιαρά . Είναι άραγε το ύψος των συναλλαγών που έχει με την άλλοτε εχθρό της Τουρκία που επιβάλλει αυτή τη χλιαρή αντίδραση ; Πρόσφατα Ελλάδα και Ιταλία συμφώνησαν  για την οριοθέτηση θαλασσίων ζωνών και δη αποκλειστικής οικονομικής ζώνης (ΑΟΖ) στέλνοντας μήνυμα σοβαρότητας , αποφασιστικότητας και σεβασμού της διεθνούς νομιμότητας.

  Τώρα θα πρέπει να γίνει το ίδιο και με τις άλλες χώρες που η Ελλάδα διατηρεί θαλάσσια σύνορα στη βάση του διεθνούς δικαίου έτσι ώστε να περιοριστούν οι αυθαίρετες αξιώσεις της Άγκυρας.

   Απαραίτητα στοιχεία εκτός της αποφασιστικότητας είναι η εθνική σύμπνοια και η εθνική ενότητα  μπροστά σ’ αυτήν την μεγάλη πρόκληση αποτροπής του νέο-οθωμανικού αναθεωρητισμού της Τουρκίας.

 Με τιμή

Γρηγόρης Γιοβανόπουλος

Δάσκαλος

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ- ΠΗΓΕΣ

-Αχμέτ Νταβούτογλου, Το στρατηγικό βάθος, η διεθνής θέση της Τουρκίας. Ποιότητα 2010

-Γεωργαλλίδης Σταύρος, η Ρόδος του Χτες. Η κατάληψη της Ρόδου από τους Ιταλούς 5 Μαΐου 1912. https://rodosinfonews.gr/rodos-katalipsi-italon.

-Θ. Βερέμης -Η. Νικολακόπουλος, ο Ελευθέριος Βενιζέλος και η εποχή του, ελληνικά γράμματα 2005

-Ιωάννης Μεταξάς,  Το Προσωπικό του Ημερολόγιο», http://www.ioannismetaxas.gr/Hmerologio.html.

-Μεγάλη ελληνική εγκυκλοπαίδεια Παύλου Δρανδακη. 1927

-Νεώτερο Εγκυκλοπαιδικό Λεξικό Ηλίου» 1945.

-Νίκος Μαυρόπουλος, η αποικιακή πολιτική της Ιταλίας, η περίπτωση της Αφρικής (1861-1896). Πρωτεύουσα μεταπτυχιακή εργασία.

-Robert Gerwarth & Erez Manela, Αυτοκρατορίες σε πόλεμο. Αλεξάνδρεια 2014.

- Caroline Finkel , Οθωμανική Αυτοκρατορία, Διόπτρα 2007.