Με το υπόμνημα αυτό, θα θέλαμε να επικοινωνήσουμε μαζί σας και να σας παρουσιάσουμε τις προτάσεις μας για την ποιοτική αναβάθμιση και ψηφιακή μετεξέλιξη των εκδοτικών επιχειρήσεων που Περιφερειακού Τύπου. Αυτές παρότι διατηρούν μεγάλο τμήμα της παραγωγής πρωτογενούς υλικού δημοσιογραφικού έργου και διαθέτουν βαθιά κατανόηση των ιδιαιτεροτήτων των τοπικών κοινωνιών της ελληνικής Περιφέρειας, αναγκάζονται να αναπτύσσουν τη δραστηριότητά τους κάτω από ένα απαρχαιωμένο και δυσλειτουργικό (εν τοις πράγμασι ανεφάρμοστο) θεσμικό πλαίσιο.
Οι θέσεις και οι προτάσεις μας βασίζονται σε υποδείγματα της διεθνούς και ευρωπαϊκής εμπειρίας, και εκπηγάζουν από την στρατηγική προσέγγιση της διαμόρφωσης ενός εξελιγμένου, σύγχρονου και ακηδεμόνευτου περιφερειακού Τύπου στη Χώρα.
Ο Σύνδεσμος Ημερήσιων Περιφερειακών Εφημερίδων είναι ο εκπρόσωπος των μεγαλύτερων και σημαντικότερων επιχειρήσεων περιφερειακού Τύπου (εφημερίδες και ενημερωτικές ιστοσελίδες). Αριθμεί 46 μέλη, σχεδόν σε όλες τις περιφερειακές ενότητες της ελληνικής Επικράτειας.
Η νέα διοίκηση, που αναδείχθηκε από την εκλογοαπολογιστική συνέλευση των μελών του (12.7.20), απηχεί την αποφασιστικότητα όλων για την πραγματοποίηση των αναγκαίων τομών στον χώρο, ιχνηλατώντας διαρκώς και υιοθετώντας καινοτόμες αλλαγές, που συντελούνται παγκοσμίως στον δημόσιο λόγο και τη μαζική επικοινωνία.
1. Εν πρώτοις, είναι αδήριτη η αναγκαιότητα συγκρότησης νέου και ενιαίου Μητρώου περιφερειακών επιχειρήσεων Τύπου σε αντικατάσταση του υφιστάμενου, συμπεριλαμβάνοντας και την ψηφιακή μορφή των εφημερίδων καθώς και το σύνολο των ενημερωτικών ιστοσελίδων στην ελληνική περιφέρεια, με την εφαρμογή σύγχρονων κριτηρίων και την παράλληλη λειτουργία εποπτικού μηχανισμού (πχ Ανεξάρτητη Αρχή ή αντιπροσωπευτική Επιτροπή εποπτείας). Ο κεντρικός άξονας των κριτηρίων προτείνουμε να βασίζεται στο τρίπτυχο ιστορικότητα-αναγνωσιμότητα-απασχόληση και στη βάση της εφαρμογής του να εντάσσεται το σύνολο των σχέσεων, που διέπουν τον περιφερειακό Τύπο με τους φορείς του Δημοσίου (ενίσχυση, καταχωρίσεις, κρατική διαφήμιση κλπ).
2. Η ίδρυση επιμελητηριακού θεσμού για τον περιφερειακό Τύπο, με σκοπό την οργανωτική ανασυγκρότηση του χώρου και την αναβάθμιση της ιδιότητας του Εκδότη και της έγκυρης δημοσιογραφίας.
3. Το Πρόγραμμα μακράς πνοής για την ενίσχυση του περιφερειακού Τύπου πρέπει να ενεργοποιηθεί, ιδιαιτέρως τώρα που η πανδημική συγκυρία δυσκόλεψε και τις επιχειρήσεις Τύπου, που παρέμειναν βεβαίως στις επάλξεις της ενημέρωσης, μη φειδόμενες κόστους, περιορισμών, κόπων και βασάνων. Δικαιούχοι των πόρων του Προγράμματος ενίσχυσης ζητείται να είναι επίσης ο ΣΗΠΕ και οι άλλες Ενώσεις Τύπου καθώς και το Ινστιτούτο Επαρχιακού Τύπου στα Χανιά.
Υπενθυμίζεται ότι τα τελευταία χρόνια, η μια μετά την άλλη, αφαιρέθηκαν όλες οι πρόνοιες για την υποστήριξη του περιφερειακού Τύπου με την επίκληση μνημονιακών δεσμεύσεων, και παρά το πέρας της οδυνηρής αυτής περιόδου ουδέποτε επανήλθαν ή αντικαταστάθηκαν με σύγχρονες άλλες.
4. Σύσταση Ταμείου για τον Τύπο μέσω του οποίου θα μπορούσαν να χρηματοδοτηθούν ποικίλες δράσεις, όπως η ενίσχυση της φιλαναγνωσίας, έρευνες της κοινής γνώμης κ.π.α.
5. Ενσωμάτωση στο εθνικό δίκαιο του άρθρου 15 της ευρωπαϊκής Οδηγίας 790/2019 για τα πνευματικά δικαιώματα, που μπορεί να αποτρέψει τη λεηλασία της δημοσιογραφικής παραγωγής και να αποκαταστήσει τα δικαιώματα συνακολούθως και τα έσοδα των πληττόμενων από την αυθαιρεσία επιχειρήσεων Τύπου.
6. Τέλος, είναι εξαίρετης σημασίας η διατήρηση της υποχρέωσης του Δημοσίου να προβαίνει σε ανακοινώσεις και καταχωρίσεις μέσω των περιφερειακών εφημερίδων, πρωτίστως για λόγους διαφάνειας και ενημέρωσης. Ζητάμε η ισχύς της υποχρέωσης να παραταθεί επ' αόριστον και πάντως η όποια επ' αυτού εξέλιξη να συνεκτιμηθεί κατά την εκπόνηση νέου πλαισίου υποστήριξης του περιφερειακού Τύπου και όχι πριν από την καθιέρωσή του.
Ιεράρχηση άμεσων προτεραιοτήτων (και) λόγω περιορισμών πανδημίας
1.- Η διατήρηση της υποχρέωσης των επιχειρήσεων περιφερειακού Τύπου να καταβάλουν ετησίως, πέραν των ασφαλιστικών, το 2% επί του τζίρου τους υπέρ του ΕΔΟΕΑΠ, απειλεί την επιβίωση των μικρότερων και ασθενέστερων εφημερίδων. Σημειωτέον ότι με την ασφαλιστική μεταρρύθμιση Κατρούγκαλου ήρθησαν όλες οι ασφαλιστικές και φορολογικές πρόνοιες υπέρ του Τύπου, εξακοντίζοντας τις υποχρεώσεις αυτές, δίχως ποτέ έκτοτε να υπάρξει κάποια αντισταθμιστική πρόνοια.
Η υποχρέωση αυτή θα ισοσκελιζόταν με τους πόρους του πολυετούς προγράμματος ενίσχυσης των επιχειρήσεων Τύπου δια της επιδότησης της εργασίας, το οποίο καταργήθηκε και ουδέποτε αντικαταστάθηκε.
Ζητείται εκτός της σύνταξης και εφαρμογής προγράμματος ενίσχυσης, η έκτακτη και ειδική ρύθμιση των οφειλών στον ΕΔΟΕΑΠ με πρόγραμμα τουλάχιστον 120 δόσεων.
2.- Η υποχρέωση των δημόσιων Φορέων να δημοσιεύουν στις εφημερίδες τερματίζεται στις 31/12/20. Το τέλος των καταχωρίσεων εκτός του ότι περιορίζει την πρόσβαση του καθενός στις ανακοινώσεις, προκηρύξεις, καταχωρήσεις, στερεί από τον περιφερειακό Τύπο και την τελευταία εναπομείνασα πρόνοια υποστήριξης. Ο υπουργός Ανάπτυξης ανακοίνωσε στη Βουλή την πρόθεσή του να παρατείνει το υφιστάμενο καθεστώς για έναν ακόμα χρόνο.
Ζητείται η επ’ αόριστον παράταση της υποχρέωσης των δημόσιων Φορέων να ανακοινώνουν στον Τύπο και πάντως της οποιαδήποτε αλλαγής των δεδομένων να προηγηθεί θεσμικός διάλογος για την αντικατάσταση του ερειπωμένου πλαισίου που διέπει τα του περιφερειακού Τύπου, με άλλο αρτιμελές, σύγχρονο λειτουργικό και δίκαιο υπόδειγμα.
3.- Σχεδόν όλα τα αιτήματα του ΣΗΠΕ κατατείνουν στην ανάγκη συγκρότησης Μητρώου ενημερωτικών ΜΜΕ στη ΓΓΕ&Ε είτε αναφέρεται σε έντυπα, ανεξαρτήτως περιοδικότητας, είτε σε ενημερωτικές ιστοσελίδες με κριτήρια την απασχόληση, την αναγνωσιμότητα και την ιστορικότητα τους. Σε ό, τι κι αν αναφερόμαστε είτε για πρόγραμμα ενίσχυσης πρόκειται είτε για το δικαίωμα στις καταχωρήσεις είτε ακόμα και στους δικαιούχους της οψέποτε κρατικής διαφήμισης, η αναφορά στο Μητρώο θεωρείται επιβεβλημένη.
ΤΟ ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ
Ο Πρόεδρος Ο Αντιπρόεδρος Η Γ.Γραμματέας Η Ταμίας Ο Κοσμήτωρ
Γ. Κατσαΐτης Μ.Χαλκιαδάκης Ν. Βαφειάδου Χρ. Χιώτη Ε. Λέμας
