Με αφορμή την επέτειο απελευθέρωσης (και) της Βέροιας από τις δυνάμεις του ΕΛΑΣ (Από τις 27/10/1944 οι δυνάμεις του ΕΛΑΣ βρισκόταν γύρω από την πόλη, οι Γερμανοί έχουν φύγει από τις 28/10, ενώ στις 29/10 γίνεται η «επίσημη είσοδος» των δυνάμεων του ΕΛΑΣ- ΦΩΤΟ), από ορισμένες πλευρές τοπικά-σκόπιμα προφανώς- γίνεται προσπάθεια υποτίμησης και διαστρέβλωσης του όλου γεγονότος. Μάλιστα φτάνουν στο σημείο να παρουσιάσουν το γεγονός ως «απόσυρσης των Γερμανών» καθώς και ότι οι «Γερμανοί έφυγαν ατουφέκιστοι»…
Στην Ελλάδα, βεβαίως, μας έχει για χρόνια επιβληθεί να «γιορτάζουμε» ως εθνική εορτή την έναρξη του Β’ Π.Π και όχι τη λήξη του, όπως γίνεται στην υπόλοιπη Ευρώπη. Γι’ αυτό και σχεδόν όλοι θυμούνται πότε άρχισε ο ελληνοϊταλικός πόλεμος αλλά ελάχιστοι πότε τελείωσε η γερμανική κατοχή, πότε απελευθερώθηκε (και) η Βέροια (Η Νάουσα στις 9-10/9 από τον ΕΛΑΣ). Και αυτό δεν είναι κάποια αστοχία αλλά αντίθετα αποτελεί μια συνειδητή προσπάθεια των «νικητών του εμφυλίου», που «κατάφεραν» επί δεκαετίες να αποσιωπηθεί μια ενοχλητική επέτειος, επειδή αναδείκνυε ανεπιθύμητους πρωταγωνιστές.
Ήθελαν και θέλουν δηλαδή να αποκρύψουν πως ο λαός μας με μπροστάρηδες του κομμουνιστές μέσα από τις γραμμές του ΕΑΜ και του ΕΛΑΣ, έχτισε τη δική του λαϊκή ενότητα, κόντρα στην ενότητα της υποταγής ή της παραίτησης που επέλεξε η άρχουσα τάξη της χώρας μας. Με αυτή τη γραμμή έγραψε την τεράστια εποποιία του, στα βουνά και τις πόλεις, απελευθέρωσε ολόκληρες περιοχές, έλυσε το ζήτημα της πείνας, οργάνωσε τη μόρφωση, τον πολιτισμό, τη δικαιοσύνη στην ελεύθερη Ελλάδα, έδωσε για πρώτη φορά δικαίωμα ψήφου στις γυναίκες.
Για την αποκατάσταση της ιστορικής αλήθειας παρουσιάζουμε ορισμένες από τις μάχες του ΕΛΑΣ στον τέλη Σεπτέμβρη και Οκτώβρη του 1944 (αλλά και μαζικές λαϊκές διαδηλώσεις οργανωμένες από το ΕΑΜ) στην περιοχή μας. Να σημειώσουμε ότι ανάλογες μάχες έγιναν και στους γύρω νομούς Κοζάνης, Πέλλας, Πιερίας….
Γενικότερα θα λέγαμε ότι ο μήνας Σεπτέμβρης του 1944 ήταν ο μήνας της τελικής εξόρμησης του ΕΛΑΣ για την απελευθέρωση της χώρας από τους κατακτητές και τους ντόπιους συνεργάτες τους. Οι δυνάμεις του ΕΛΑΣ δίνουν σκληρές μάχες και απελευθερώνουν την μία μετά την άλλη τις πόλεις και τα χωριά της χώρας.
Αναφέρουμε συγκεκριμένα για την περιοχή μας:
11/9/1944: Δυνάμεις του ΕΛΑΣ μπαίνουν σε Μελίκη, Αγκαθιά, Νεόκαστρο, Παλιό και νέο Πρόδρομο και αφοπλίζουν τους γερμανοντυμένους συνεργάτες τους.
29/9/1944: Επίθεση κατά γερμανικής φάλαγγας στην Καστανιά από το 16ο Σύνταγμα του ΕΛΑΣ στην Καστανιά με πολλούς νεκρούς και τραυματίες.
6/101944: Η «μάχη του Σταυρού» με 6 νεκρούς και 15 τραυματίες από μέρους του ΕΛΑΣ (μεταξύ τους και ο καπετάν Κολοκοτρώνη)
9.10/1944: Γενική απεργία στη Βέροια, με συγκέντρωση 4.000 πολιτών στον Αγιο Αντώνιο. Οι διαδηλωτές διαλύθηκαν βίαια από τους Γερμανούς.
12/10/1944: Μάχη του 16ου Συντάγματος στους Γεωργιανούς με 30 νεκρούς.
