Ορμώμενη από όσα μαρτυρούνται το τελευταίο διάστημα να λαμβάνουν χώρα στο καλλιτεχνικό, αθλητικό γίγνεσθαι αποτυπώνω στο χαρτί κάποιες σκέψεις που ως επί το πλείστον παίρνουν μορφή ανησυχίας.
Πέρα από τους όποιους χαρακτηρισμούς που η νομική επιστήμη αποδίδει στους θύτες και στα θύματα των εν λόγω καταστάσεων, από προθεσμίες παραγραφών και λοιπούς χαρακτηρισμούς, εγείρονται προβληματισμοί που αφορούν κάθε γονέα και εκπαιδευτικό.
Στην ιστοσελίδα της UNESCO, οποιοσδήποτε ενδιαφέρεται μπορεί να καταθέσει τις απόψεις του σχετικά με τη μεγαλύτερη πρόκληση που καλείται να αντιμετωπίσει η εκπαίδευση τα χρόνια που έρχονται. Οι απόψεις αυτές θα ληφθούν υπόψη σε σχετική δημόσια διαβούλευση.
Σύμφωνα με την υποφαινόμενη, η εκπαίδευση του μέλλοντος πρέπει να εστιάζει στην καλλιέργεια του ατόμου, να είναι πιότερο ανθρωπιστική επιδιώκοντας την ενσυναίσθηση.
Ποια η σύνδεση όσων αναφέρονται; Ως γονείς επιθυμούμε να αναθρέψουμε παιδιά που θα μάθουν να σέβονται τον εαυτό τους και τους γύρω τους, θα αναγνωρίζουν τα όριά τους και τα όρια των συνανθρώπων τους, θα λένε «όχι» και θα έχουν το θάρρος να φωνάζουν, να ακουστούν και να κατονομάσουν οτιδήποτε είναι ικανό να τα ντροπιάσει και να προκαλέσει ανεξίτηλα τραύματα στην ψυχή τους.
Πρέπει τα παιδιά να καθοδηγούνται, ώστε να αποδεχθούν τη διαφορετικότητα, να κατανοούν - στο μέγιστο του δυνατού- τα κίνητρα των συμπεριφορών και να δρουν με γνώμονα τη διατήρηση της μοναδικότητας και της αθωότητας τους.
Η καλλιέργεια ελεύθερων και συνειδητών ατόμων πιθανόν να συμβάλλει στην αποφυγή φαινομένων σεξουαλικής παρενόχλησης, ψυχολογικής και λεκτικής βίας, κακοποίησης.
Στόχος είναι το κάθε άτομο που βιώνει τέτοιου είδους καταστάσεις να έχει το σθένος να τις κατονομάσει, να τις αποδιώξει γνωρίζοντας ότι όχι μόνο θα τύχει της αναγκαίας συμπαράστασης πράττοντας το αυτονόητο αλλά θα διεκδικήσει της θέση που πραγματικά του αξίζει.
Κατάλοιπα του παρελθόντος σε μια κοινωνία με έκδηλα σημάδια διαφθοράς που πολλάκις επικροτεί με τον τρόπο της τη βία. Μακάρι η εκπαίδευση, η φροντίδα που λαμβάνει το άτομο από την οικογένειά του, η παιδεία (έννοια ευρύτερη της εκπαίδευσης που αντιδιαστέλλεται με τη στείρα γνώση), να οδηγήσουν σε μείωση τέτοιων συμπεριφορών. Δε μιλώ για εξάλειψη γιατί δυστυχώς κάτι τέτοιο φαντάζει ουτοπικό. Θέλει τόλμη και πίστη στον εαυτό μας να αντιμετωπίζουμε τους αυτοαποκαλούμενους και αυτοπροσκληθέντες δήμιους μας.
Όπως διάβασα πρόσφατα σε δυο αξιοσημείωτα βιβλία-μελέτες, το πρώτο του Maxime Rovere «Τι να κάνεις με τους ηλίθιους για να μη γίνεις ένας από αυτούς» και το δεύτερο του Ευάγγελου Λεμπέση «Η τεράστια κοινωνική σημασία των βλακών στο σύγχρονο βίο» καταλήγω στο εξής συμπέρασμα: Η ηλιθιότητα ή η βλακεία, όπως θέλετε κατονομάστε την, ενυπάρχει μέσα μας. Οι καταβολές μας κι η αντίδρασή μας απέναντί τους αποδεικνύουν το βαθμό που μας επηρεάζουν.
Τους θύτες, βέβαια, των εγκλημάτων αυτών δεν τους διακρίνει απλώς ηλιθιότητα, η παθολογική βλακεία. Επιδιώκουν την αυτοεπιβεβαίωση μέσα από την επιβολή της κυριαρχίας τους. Η κάλπικη ανωτερότητα του κατωτέρου.
Ιδού, λοιπόν, η πρόκληση. Να ορθώνουμε το ανάστημά μας σε όσους μας υποβιβάζουν και να δίνουμε έδαφος στις φωνές που πρέπει να ακουστούν μην εθελοτυφλώντας αποδεχόμενοι την αμφίβολη ωραιοποίηση του φαινομενικά αψεγάδιαστου.
Άννα Γκασνάκη
6/2/2021
