Με ικανοποίηση υποδεχθήκαμε την νέα παρέμβαση-προτροπή του Κου Παύλου Πυρινού, για την ανάγκη μετάφρασης των 129 Κωδίκων της Μουφτείας Βεροίας, που φυλάσσονται στα τοπικά Γενικά Αρχεία του Κράτους. Επίσης, με ικανοποίηση και χαρά σημειώνουμε την μεγάλη ανταπόκριση της τοπικής κοινωνίας στην εκ νέου ανάδειξη του θέματος.
Ο Κος Παύλος Πυρινός, ξεχωριστός πνευματικός άνθρωπος της Βέροιας, με πλούσιο συγγραφικό έργο, και μεγάλη εμπειρία στην τεκμηρίωση αρχειακού υλικού, αναγνωρίζει την ερευνητική αξία των 129 Οθωμανικών Κωδίκων που παραμένουν αμετάφραστοι στα τοπικά Γ.Α.Κ. Βεβαίως, και κατά το παρελθόν, και άλλοι τοπικοί πνευματικοί άνθρωποι και ερευνητές έθεσαν το θέμα της μετάφρασης των Κωδίκων, χωρίς όμως θετικά αποτελέσματα. Όμως, στον ενθουσιασμό που συνοδεύει την νέα παρέμβαση του Κου Π. Πυρινού, δεν πρέπει να αφεθεί αναξιοποίητη η νέα ευκαιρία που παρουσιάζεται.
Εννοούμε ότι, είναι επιβεβλημένη πια, η ανάγκη της μετάφρασης των 129 Κωδίκων της Μουφτείας Βεροίας. Πρόκειται για μοναδικής παλαιότητας και σπανιότητας Οθωμανικούς Κώδικες, στην παλαιοτουρκική γραφή, που αφορούν τους οθωμανικούς χρόνους 1011-1308, και αντιστοιχούν στα ελληνικά ιστορικά έτη 1602-1882. Με την μετάφραση αυτών των Κωδίκων, ένα πλήθος πληροφοριών θα αποκάλυπτε στοιχεία για τη ζωή, όχι μόνον των υπόδουλων Ελλήνων, αλλά και των κατακτητών Οθωμανών, κατά την συγκεκριμένη περίοδο. Πόσο χρήσιμη για την Έρευνα θα ήταν μία ευτυχής κατάληξη της νέας μεταφραστικής προσπάθειας. Και επιπροσθέτως πόσο ωφέλιμη για την Ιστοριογραφία.
Μέχρι τώρα, οι Ερευνητές καλύπτουν τις ερευνητικές ανάγκες τους με το βιβλίο του Ιωάννη Βασδραβέλη «Ιστορικά Αρχεία : Αρχείον Βεροίας-Ναούσης» (Εταιρεία Μακεδονικών Σπουδών, Θεσσαλονίκη 1954), που επιλεκτικά καλύπτει τα χρόνια 1598-1886. Με αυτό το βιβλίο, αλλά και κάποιες αποσπασματικές, κατά καιρούς, μεταφράσεις Ερευνητών, καλύπτονται οι όποιες ανάγκες της Ιστορικής Έρευνας για την περιοχή μας, κατά την περίοδο της Οθωμανοκρατίας. Αν όμως μεταφραζόταν και οι 129 Οθωμανικοί Κώδικες, που βρίσκονται στα τοπικά Γ.Α.Κ., δεν θα ήταν διαφορετικά τα πράγματα; Πόσα κενά στις γνώσεις μας θα καλύπταμε. Πόσες πληροφορίες θα αντλούσαμε για τον δημόσιο και ιδιωτικό βίο των ανθρώπων, τον τόπο, ακόμη και τις σχέσεις υπόδουλων και κατακτητών. Πόσο πιο συμπληρωμένη θα ήταν η Ιστορίας μας.
Επειδή όμως, κάθε προσπάθεια επιζητεί την οργάνωσή της, ακριβώς μέσα στο υπάρχον κλίμα ενθουσιασμού, πρέπει να καθοριστούν και οι πρώτες ενέργειες. Άμεσα λοιπόν πρέπει να αναληφθούν οι ανάλογες πρωτοβουλίες για την εκπλήρωση του στόχου.
Δ. Ι. ΚΑΡΑΣΑΒΒΑΣ
