(4ο Μέρος)

Ο Μαυροκορδάτος αφού «οργάνισε» τη Στερεά Ελλάδα, δηλ. αφού εξασφάλισε την Αρχή στα μέρη αυτά για τον εαυτό του, έριξε κάτω το προσωπείο και έγραψε στον ανώτατο, ακόμη άρχοντα στην Πελοπόννησο τον Υψηλάντη πολυσέλιδη επιστολή, το συμπέρασμα της οποίας ήταν, ότι ο κατά διαταγή και σύσταση του Υψηλάντη οργανιστής της Στερεάς θεωρούσε τον εαυτό του «λελυμένον πάσης υποταγής» και παρακινούσε και εκείνον, να παραιτηθεί «των τοιούτων παράλογων αξιώσεων».

Μετά από αυτήν την επιστολή ετοιμάστηκε να πάει στην Πελοπόννησο, για να λάβει μέρος στην Α’ Εθνική Συνέλευση, αφού παρέλαβε ως πληρεξούσιος όσους ήθελε από τη Στερεά και στρατιωτικές δυνάμεις αξιόλογες και όπλα και τηλεβόλα, έχοντας αποφασίσει να δώσει στον Υψηλάντη το τελειωτικό χτύπημα. Σκέφτηκε στο μεταξύ να κάνει κάτι ως προοίμιο και προανάκρουσμα της μέλλουσας αρχιστρατηγίας του, για να παρουσιαστεί στη Συνέλευση ως αντάξιος του Υψηλάντη αντίπαλος.

Παρουσιάστηκε, λοιπόν, στο στρατόπεδο της Πάτρας, για να την απελευθερώσει από τους Τούρκους που την κατείχαν ακόμη. Μόλις όμως η τουρκική φρουρά του κάστρου έκαμε μια δυναμική έξοδο, ο Μαυροκορδάτος «το ‘βαλε στα πόδια» παρατώντας στο έλεος των Τούρκων και άνδρες και πολεμικό υλικό.

Το φιάσκο ήταν μεγάλο, γιατί εκτός από τις δικές του δυνάμεις είχε αμέριστη και τη βοήθεια των αυτοχειροτόνητων στρατηγών των Αχαιών (προεστών) οι οποίοι πριν λίγο καιρό είχαν διώξει τον Κολοκοτρώνη ως περιττό. Και έτσι φεύγει «….ως είχε τάχους προς τους εν Αργει Πληρεξουσίους, όχι απαστράπτων εξ αίγλης στρατιωτικής, αλλά κινών εις γέλωτα και καγχασμόν τους πάντας» (1)

Αφού, λοιπόν, ο Μαυροκορδάτος δεν κατόρθωσε έτσι, ως στρατηγός, να υποσκελίσει τον Υψηλάντη, αποφασίζει να τον υποσκελίσει ως πολιτικό. Προχώρησε στο υπονομευτικό του έργο, το οποίο πέτυχε με όργανα τους προεστούς ή Κοτζαμπάσηδες, τους λογίους και τους προκρίτους των ναυτικών νησιών και ιδίως της Ύδρας. Όλοι αυτοί μέχρι τον ερχομό του Μαυροκορδάτου στο Άργος είχαν υποταχθεί στον Υψηλάντη. Οι πρόκριτοι μάλιστα της Ύδρας όχι μόνο ήταν αφοσιωμένοι στον Υψηλάντη, αλλά και φώναζαν κατά του Μ.

Όταν όμως παρουσιάστηκε στο Άργος ο Μ. τα πράγματα άλλαξαν. Κατάφερε να συμπαρασύρει όλους αυτούς τους παραπάνω και να σχηματιστεί «αντιπολίτευση» τόσο κραταιά και ακαταμάχητος, ώστε οι περί τον Υψηλάντη ευρέθησαν γυμνοί πάσης δυνάμεως». Θα αναρωτηθεί κανείς πως συνέβη αυτό;

Τους πληρεξουσίους της Α’ αυτής εν Επιδαύρω Εθνικής Συνέλευσης δεν τους εξέλεξε το έθνος έστω και τυπικά, έστω και καλπονοθευτικά. Εξέλεξαν αυτοί εαυτούς και συνάχτηκαν όσοι και από όποιο μέρος ήθελαν.

Ο ιστορικός Βαρθόλδυς (ή Βαρδολόνδυς) λέει το εξής για την εκπροσώπηση: «περί εκπροσωπήσεως του λαού κατά την στενήν της λέξεως σημασίαν ουδείς ηδύνατο να γίνει λόγος, διότι οι προύχοντες είχον στερήσει τον λαόν του εκλογικού δικαιώματος, ιδιοποιηθέντες ως φυσικότατον και αφ’ εαυτού εννοούμενον πράγμα το δικαίωμα του διορισμού πληρεξουσίων (2)

Σημειώσεις:

1. G. Finlay, History of the Greek Revolution, I. σελ. 247 κ.ε.
2. Βαρθόλδυς, τ. Α’, σελ. 30