breaking news Νέο

ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ ΜΑΥΡΟΚΟΡΔΑΤΟΣ - Γράφει ο ΓΑΒΡΙΗΛ ΚΑΟΥΡΗΣ, ε. ΣΧΟΛ. ΣΥΜΒΟΥΛΟΣ

ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ ΜΑΥΡΟΚΟΡΔΑΤΟΣ - Γράφει ο ΓΑΒΡΙΗΛ ΚΑΟΥΡΗΣ, ε. ΣΧΟΛ. ΣΥΜΒΟΥΛΟΣ

(6ο Μέρος)

5. ΛΑΘΗ ΚΑΙ ΑΤΥΧΙΕΣ ΤΟΥ ΜΑΥΡΟΚΟΡΔΑΤΟΥ

Λίγους μήνες αργότερα (από τα γεγονότα της Επιδαύρου) κι ενω ήταν γνωστό πως κατέβαινε για την Πελοπόννησο η μεγάλη στρατιά του Δράμαλη, ο Μαυροκορδάτος αντί να παραμείνει στην έδρα του Εκτελεστικού, όπου η παρουσία του ήταν αναγκαία, με θέσπισμά του Βουλευτικού επικυρωμένο κι από το Εκτελεστικό (11-5-1822) παίρνει δίμηνη άδεια και πηγαίνει στη Δυτική Στερεά, για να διευθύνει τα εκεί πολιτικά και στρατιωτικά πράγματα. Σαφώς και εκεί υπήρχε ανάγκη διοργάνωσης. Ομως εκείνη τη στιγμή δεν έπρεπε να φύγει από την έδρα του Εκτελεστικού, γιατί έτσι επιβεβαίωνε αυτό που έλεγαν οι εχθροί του, ότι δηλαδή στις δύσκολες στιγμές "αφήνει τους άλλους να βγάζουν τα κάστανα από τη θράκα". Τον κατηγορούσαν ακόμη πως αυτός ήταν η αιτία που ο πιο σημαντικός από τους καπεταναίους της Αιτωλοακαρνανίας, ο Γεώργιος Βαρνακιώτης, προσχώρησε στους Τούρκους.

Ο Μαυροκορδάτος όμως ενοχοποιείται και για άλλα του σφάλματα και αστοχίες: Ο Φωτακος λ.χ. γράφει ότι, πρώτος αυτός "συμβούλευε τον Μάρκον Μπότσαρην και λοιπούς να ζητούν μισθόν", πράγμα που ειχε καταστρεπτική επίδραση στην Επανάσταση, αφού έσπερνε τη διαίρεση και αλλοίωνε τον εθελοντικό Χαρακτηρα του επαναστατικού στρατού. Ο Καραϊσκάκης, που τον ονόμαζε "τεσσαρομάτη", είχε πολύ δίκιο που ξεσηκώθηκε, γιατί τον αδίκησε ο Μαυροκορδάτος, δίνοντας το αρματολίκη των Αγράφων, "το σπίτι μου", όπως τ' ονόμαζε, (1) σε αλλον καπετάνιο.

Ένα ακόμη ολέθριο λάθος του - υπαγορευμένο από την αχαλήνωτη φιλοδοξία του - είναι η εκστρατεία της Αρτας. Ο Διονύσιος Κόκκινος λεει γι' αυτήν:

"Το πιο βαρύ του Εκτελεστικού ήταν η απόφαση εκστρατείας προς την Ήπειρο, της οποίας η γενική αρχηγία ανατέθηκε όχι σε στρατηγό δοκιμασμένο αλλά στον πρόεδρο του Εκτελεστικού Μαυροκορδάτο, παντοδύναμο τότε εις το Εκτελεστικό και στην επιθυμία του οποίου προς τούτο κανείς εκ των μελών του σώματος δεν ετόλμησε να αντιτείνει" (2).

Δεν υπάρχει αμφιβολία, ότι η εκστρατεία ήταν σκόπιμη, γιατί έπρεπε να βοηθηθεί το αποκλεισμένο από τον Χουρσιτ Πασά Σούλι, αλλά οργανωθηκε πρόχειρα και σύντομα και διεξήχθηκε ακόμα χειρότερα από πλευράς στρατηγικής τακτικής με το γνωστό ολέθριο αποτέλεσμα στο Πέτα, και το οριστικό χάσιμο του Σουλιού, το οποίο ηταν μεγάλο προπύργιο του Αγώνα στην περιοχή της Ηπείρου.

Η μοίρα όμως θαρρείς και τον εκδικήθηκε διπλά, γιατί την ώρα που αυτός καταβαραρθρωνόταν στο Πέτα (4 Ιουλίου 1822), τον ίδιο μήνα ο μεγάλος του αντίπαλος ο Κολοκοτρώνης μεγαλυνόταν, ακόμα μια φορά, τσακίζοντας τη στρατιά του Δράμαλη στα Δερβενάκια.

Κοντά στα παραπάνω οι κατήγοροί του του καταλογίζουν, ότι ναι μεν η συνταγματική διακυβέρνηση του τόπου μας ήταν ένα βασικό αίτημα, δεν έπρεπε όμως να γίνει τόσο βιαστικά και μάλιστα με περιεχόμενο τέτοιο που άλλες φιλελεύθερες χώρες, οπως λ.χ. η Αγγλία, που το κατέκτησε ύστερα από πολλούς αιώνες και αγώνες και μάλιστα αγώνες εθνικής ελευθερίας. Δεν θεωρούν φρόνιμο, ένα έθνος, που πριν καν καλά καλά αποκτησει την ελευθερία του, προτού συντρίψει τις αλυσσίδες της μακραίωνης δουλείας του, να ζητά συνταγματική διακυβέρνηση. Και, συνεχίζοντας την αποδοκιμασία τους ισχυρίζονται ότι η αιτία της δολοφονίας του Κυβερνήτη (Καποδίστρια) και της έξωσης του Οθωνα ήταν το Σύνταγμα. Αλλά σ' αυτό το κεφάλαιο των κατηγοριών θα επανέλθουμε.

Υστερα από τη νίκη του Κολοκοτρώνη στα Δερβενάκια, ο Μαυροκορδάτος εννοήσε ότι έπρεπε να θάψει τα όνειρά του, εαν επιστρέψει έτσι ταπεινωμένος στην Πελοπόννησο (στην έδρα του Εκτελεστικού). Σαν σανίδα σωτηρίας είδε την οργάνωση της άμυνας του Μεσολογγίου. Αποφάσισε, λοιπόν, να μείνει και να οργανώσει την άμυνα, μια που ο κίνδυνος τουρκικής επιθεσης ήταν συνεχής.

Το έργο του αυτό ωφέλησε τον Αγώνα αργότερα. Αυτό φάνηκε μετά την κάθοδο και την αποτυχία των Τούρκων πασάδων, ότι μπορούσε η μικρή εκείνη πόλη των ψαράδων να γίνει προπύργιο των επαναστατημένων Ελλήνων. Και βέβαια δεν πρέπει να παραγνωρίζουμε ή να υποβαθμίζουμε το έργο του αυτό (3). Βέβαια οι υμνητές του, παλιότεροι και νεότεροι, τον αποθεώνουν και ξεχνούν ότι με την αποτυχια του Μ. στην εκστρατεία της Άρτας χάσαμε το Σούλι κι οτι πολλές περιοχές της Δ. Ελλάδας κινδύνεψαν άμεσα και σοβαρά.

Πέρασε μια περίοδος, που ο Μ. φαίνεται να χάνει πολιτικά. Μπόρεσε ν' ανακτήσει τη θέση του με τη νίκη του Κολοκοτρώνη στα Δερβενάκια. Ο Κολοκοτρώνης έγινε απειλή για τους κοτζαμπάσηδες, επειδή ηγουνταν πια μιας σημαντικής μερίδας τους. Ο Μαυροκορδάτος βρήκε τότε την ευκαιρία να συνενώσει πάλι την κύρια αντιπροσωπεία των κοτζαμπάσηδων με τους Υδραίους, για να αναμετρηθούν με τον Κολοκοτρώνη στη Β' Εθνική Συνέλευση του Αργους. Στο επόμενο σημείωμα μας θα δούμε πως οι συνοδοιπόροι και συνεργάτες του Κοτζαμπάσηδες, άμειψαν τον Μαυροκορδάτο.

 

ΣΥΝΕΧΙΖΕΤΑΙ

 

ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ:

1. Η δίκη του Καραϊσκάκη μεθοδεύτηκε από τον Μαυροκορδάτο, και παραπέφθηκε στο στρατοδικείο με τη βαριά κατηγορία "προδοσία" εις βάρος της πατρίδας. Οι στρατοδίκες, που τον δικασαν και τον καταδίκασαν ως προδότη της πατρίδας, είχαν διοριστεί από το Μαυροκορδάτο (Απρίλης 1824).

2. Διονύσιος Α. Κόκκινος, Ιστορία της Νεωτέρας Ελλάδος, τ. Α', σ, 162, εκδ. Ραγιάς, Αθήναι 1970.

3. Αρκετοί ωστόσο υποστηρίζουν πως το έργο της οχύρωσης του Μεσολογγίου το είχε ήδη αρχίσει και προχωρήσει ο Θανάσης Ραζηκώτσικας, πριν αρχίσει ο Μαυροκορδάτος.


Σύνδεση Συνδρομητή

Καλώς Ήρθατε! Συνδεθείτε στο λογαριασμό σας

Να με θυμάσε Ξεχάσατε τον κωδικό σας;

Δεν είστε συνδρομητής; Αίτηση Εγγραφής

Ξεχάσατε τον κωδικό σας

Αίτημα Εγγραφής