Βίας Ο Πριηνεύς
Γεννήθηκε Στην Πριήνη Της Ιωνίας Το 620 π.Χ, Ήταν Γιος Του Τευτάμου Και Χαρακτηρίζεται Σαν Ένας Από Τους Επτά Σοφούς Της Αρχαίας Ελλάδας. Κατάγονταν Από Ηγεμονική Οικογένεια «Καδμείων» Της Θήβας Που Είχαν Εποικίσει Στην Πριήνη.
Σύμφωνα Με Αρχαίες Μαρτυρίες Ο Βίας, Που Ήταν Και Πολιτικός Ηγέτης Της Πόλης, Διεύθυνε Την Άμυνα Της Πριήνης Κατά Την Πολιορκία Της Από Τον Βασιλιά Της Λυδίας Αλυάτη Και Πέτυχε Την Λύση Της Παραπλανώντας Τον Πολιορκητή Σχετικά Με Την Επάρκεια Της Πόλης Σε Αγαθά.
Ο Βίας Ήταν Πρόσωπο Αποδεκτό Σε Όλες Τις Κοινωνικές Ομάδες Της Πατρίδας Του, Με Αποτέλεσμα Όταν Υπήρχαν Μεταξύ Τους Διαφορές Να Τον Προσκαλούν Να Τις Επιλύσει Με Επιτυχία Και Έμεινε Παροιμιώδης Η Ικανότητά Του Στην Απονομή Δικαιοσύνης.
Έγινε Γνωστός Για Την Δικαιοσύνη Του Και Την Ρητορική Του Δεινότητα. Ήταν Άνθρωπος Ανιδιοτελής, Δίκαιος, Εγκρατής Και Λιτοδίαιτος. Τα Δύο Πιο Κύρια Γνωρίσματα Του Ήταν Η Ρητορική Του Δεινότητα Και Το Ακοίμητο Πνεύμα Της Δικαιοσύνης, Απ` Το Οποίο Διακατέχονταν. Στα Δικαστήρια Συνηγορούσε Πάντα Δωρεάν, Υπερασπίζοντας Σ` Αυτά Τους Αδικούμενους Πολίτες.
Η Παράδοση Έχει Αποδώσει Στο Πρόσωπό Του Ορισμένα Αποφθέγματα Όπως …….. «Νόει Το Πραττόμενο», «Λάλλει Καίρι» «Ἀρχή Ἄνδρα Δείκνυσι», «Οἱ Ἀγαθοὶ Εὐαπάτητοι», «Ἀτυχῆ Εἶναι Τὸν Ἀτυχίαν Μὴ Φέροντα», «Ἀφροσύνην Μὴ Προσδέχου. Φρόνησιν Ἀγάπα», «Κρατίστην Εἶναι Δημοκρατίαν Ἐν ᾟ Πάντες Ὡς Τύραννον Φοβοῦνται Τὸν Νόμον», «Νόσος Ψυχῆς, Τὸ Τῶν Ἀδυνάτων Ἐρᾶν», Καθώς Και Ένα Λυρικό Ποίημα «Περί Ιωνίας», Τίνα Μάλιστ' Αν Τρόπον Ευδαιμονοίη» Με 2000 Στίχους, Και Πολλά Γνωμικά.
Οι Σχετικά Νεώτεροι Του Ποιητές Ιππώναξ Ο Εφέσιος Και Δημόδοκος Ο Λέριος Εγκωμίασαν Την Δικαιοσύνη Του Και Αργότερα Ο Φιλόσοφος Ηράκλειτος, Αυστηρός Πάντα Στην Κρίση Του Για Όλους Τους Μεγάλους Της Εποχής Του, Εκφράστηκε Πολύ Επαινετικά Για Τον Βίαντα, «Εν Πριήνη Βίας Εγένετο Ο Τευταμείω, Ου Πλείων Λόγος Ή Των Άλλων» , Υποδηλώνοντας Έτσι Πως Ο Βίας Ήτανε Ανώτερος Από Τους Άλλους Έξη Της Χορείας Των Εφτά Αρχαίων Ελλήνων Σοφών.
Ο Σάτυρος Τον Κατανέμει Ανάμεσα Στους 7 Σοφούς. Σύμφωνα Με Τον Σάτυρο, Κάποτε Αθηναίοι Ψαράδες Ψάρεψαν Έναν Χάλκινο Τρίποδα Που Είχε Την Επιγραφή «Τω Σοφώ», Έστειλαν Τον Τρίποδα Στον Βία Θεωρώντας Ότι Του Ανήκει Επειδή Τον Θεωρούσαν Ως Τον Σοφότερο Άνδρα.
Λέγεται ότι κάποτε απελευθέρωσε κάποιες γυναίκες που είχαν γίνει δούλες, καταβάλλοντας τα λύτρα και αφού τις δίδαξε και τις προίκισε τις έστειλε πίσω στους δικούς τους, στην Μεσσηνία.
Χαρακτηριστικά αναφέρεται πως όταν η πατρίδα του Πριήνη κατακτήθηκε από τους Πέρσες, οι δε συμπολίτες του έφευγαν πρόσφυγες από εκεί, παίρνοντας μαζί τους και τα υπάρχοντά τους, κάποιος τον ρώτησε γιατί κείνος δεν παίρνει κάτι μαζί του, ο Βίας του απάντησε:
«Τα εμά πάντα μετ` εμού φέρω», δηλαδή `Ότι έχω μαζί μου το φέρνω`, εννοώντας πως δεν είχε κάτι για να πάρει και αυτός, όπως οι άλλοι. Ο Σοπενχάουερ στις ταξιδιωτικές του εντυπώσεις, αναφέρει ότι σε προτομή του στο Βατικανό, στην αίθουσα των φιλοσόφων αναφέρεται η σημαντικότατη ρήση του Βία "πλείστοι {άνθρωποι} κακοί", η οποία φαίνεται χαρακτηρίζει το έργο του.
Η προτομή είναι ζωγραφισμένη στην οροφή της αίθουσας, και όχι στην πραγματική μαρμάρινη προτομή.
Μετά τον θάνατο του το 540 π.Χ στην Πριήνη σε ηλικία 85 ετών, του απέδιδαν λατρευτικές τιμές ήρωα. Οι Πριηνείς τίμησαν το σοφό, τόσο ενόσω ακόμη ζούσε, όσο και μετά το θάνατό του, όταν και του έστησαν μεγαλοπρεπές μνημείο, το λεγόμενο `Τευτάμειον τέμενος` (από το όνομα του πατέρα του, που λεγόταν Τεύταμος).
Βίων ο Βορυσθενίτης εξ Ολβίας Πόντου
Γεννήθηκε στην Ολβία του Πόντου το 325 π.X κοντά στις όχθες του ποταμού Βορυσθένη σημερινό Δνείπερο και ήταν περιπλανώμενος λαϊκός φιλόσοφος και θεμελιωτής του είδους της «διατριβής» δηλαδή της εκλαϊκευτικής φιλοσοφικής πραγματείας πάνω σε ηθικά προβλήματα.. Ήταν γιος ενός έμπορου αλλαντικών και μιας εταίρας. Επειδή ο πατέρας του είχε πολλά χρέη πουλήθηκε σε μικρή ηλικία σαν δούλος, όπως όλα τα μέλη της οικογενείας του, αλλά έτυχε να αγοραστεί από έναν ρήτορα, που τον μόρφωσε στην ρητορική, τον απελευθέρωσε και τον έκανε κληρονόμο του.Αργότερα στην Αθήνα διδάχτηκε την πλατωνική φιλοσοφία, κοντά στον ακαδημαϊκό Κράτη, την αριστοτελική κοντά στον Θεόφραστο, την κυρηναϊκή κοντά στον Θεόδωρο τον Άθεο καθώς και την φιλοσοφία των κυνικών η οποία και σφράγισε την προσωπικότητά του. Δίδαξε σε πολλές πόλεις περιπλανώμενος (πόλιν εκ πόλεως ήμειβεν ).
Γνωστή είναι η διαμονή του στην Αθήνα, την Ρόδο, την Θήβα και τη Χαλκίδα, όπου πέθανε το 258 π.Χ. Ο Βίων ήταν τύπος αυτάρεσκος και του άρεσε να συνοδεύεται από πολυπρόσωπη ακολουθία, με εκκεντρικότητες που έδιναν «πλείστας αφορμάς» σε όσους καταφέρονταν κατά της φιλοσοφίας.
Μιλούσε με άνεση και εξαιρετική ετοιμότητα, άλλοτε ρητορικά και άλλοτε θυμοσοφικά, με πλήθος ευφυολογήματα, ανέκδοτα, αποφθέγματα και στίχους ή παρωδίες στίχων ευρύτερα γνωστών ποιητών. Δεν τον απασχολούσαν καθόλου τα κεντρικά προβλήματα του συστήματος της φιλοσοφίας, αλλά θέματα συμπεριφοράς του ανθρώπου μέσα στην κοινωνία.
Περιγελούσε την «μουσικήν και την γεωμετρίαν» καθώς και τους μάντεις και τους ιερείς, και δεν έκρυβε ότι ήταν άθεος. Μερικοί από αυτούς που τον ακολουθούσαν είχαν καταγράψει πολλά αποφθέγματα και διδάγματά του.
Τα θέματά του τα ανέπτυσσε στην γλώσσα της καθημερινής ζωής, με συχνές αναφορές στα πράγματα της άμεσης και κοινής εμπειρίας, με αποστροφές στον φανταστικό συνομιλητή, έτσι που ο λόγος να παίρνει την ζωντάνια του διαλόγου. Με την φιλοπαίγμονα διάθεση και την σωκρατική ειρωνεία του, τη θυμοσοφία και την ανεκδοτολογία του, αποφεύγοντας πάντα την ορολογία της συστηματικής φιλοσοφίας, και επιδιώκοντας την απλούστευση των προβλημάτων της ως την απλοϊκότητα, ο Βίων έδωσε τον τύπο της «Διατριβής» ως σύντομης και εκλαϊκευτικής φιλοσοφικής πραγματείας πάνω σε ηθικά προβλήματα.
Μεγαλύτερη από την ίδια την σημασία της συμβολής του στην φιλοσοφία, ήταν η επίδρασή του στον περιπατητικό Αρίστωνα τον Κείο, στους κυνικούς Τέλη και Μένιππο, το Γαδαρηνό, στο νεότερο Σενέκα, στον Επίκτητο και στο νεότερο Πλούταρχο. Παρότι κυνικός, η φιλοσοφία του εμπεριέχει και κάποιες ηδονιστικές τάσεις.
Ο Βίων διακρίθηκε πάντως περισσότερο ως σατιρικός συγγραφέας και λιγότερο ως φιλόσοφος. Διακωμώδησε γραμματικούς, μουσικούς και όλους τους σημαντικούς φιλοσόφους σε έργα πεζά και έμμετρα. Το έργο του «Διατριβαί» έχει δηκτικό οίστρο και το ζήλεψε και το μιμήθηκε ο κορυφαίος Ρωμαίος λυρικός ποιητής Οράτιος. Εξαιτίας της ευστροφίας του στη διακωμώδηση, έχει συγκριθεί με τον Τίμωνα το σιλλογράφο και με το Βολταίρo.
