Θαλής Ο Μιλήσιος
Ο Θαλής Γεννήθηκε Στη Μίλητο Το 621 π.Χ. Και Υπήρξε Ένας Από Τους Επτά Σοφούς Της Αρχαιότητας. Η Ηλικία Του Προσδιορίζεται Από Τις Αναφορές Κάποιων Αρχαίων Συγγραφέων. Ο Διογένης Λαέρτιος Σημειώνει Πως Ο Θαλής Πέθανε Την Περίοδο Της 58ης Ολυμπιάδας (548-545 π.Χ) Σε Ηλικία 78 Ετών. Ήταν Μαθηματικός, Φυσικός, Αστρονόμος, Μηχανικός, Μετεωρολόγος Και Προσωκρατικός Φιλόσοφος, Ιδρυτής Της Μιλησιακής Σχολής Της Φιλοσοφίας.
Ο Διογένης Λαέρτιος Αναφέρει Πως Οι Γονείς Του Θαλή Ήταν Ο Εξαμύης Και Η Κλεοβουλίνη Που Κατάγονταν Και Οι Δύο Από Οικογένειες Φοινίκων Αριστοκρατών. Ο Διογένης Ο Λαέρτιος Συνδέει Μάλιστα Την Καταγωγή Τους Με Τον Κάδμο. Αναφέρει Επίσης Δύο Εναλλακτικές Θεωρίες Σχετικά Με Το Γιο Του Θαλή, Που Ονομαζόταν Κύβισθος. Σύμφωνα Με Την Πρώτη Θεωρία Ο Κύβισθος Ήταν Γιος Του Θαλή, Ενώ Σύμφωνα Με Τη Δεύτερη Ήταν Ανιψιός Του, Τον Οποίο Είχε Υιοθετήσει. Κατά Τη Δεύτερη Εκδοχή Ο Θαλής Δεν Είχε Παντρευτεί.
Η Δεύτερη Θεωρία Ενισχύεται Και Από Την Παράδοση Που Αναφέρεται Στο Λόγο Που Δεν Παντρεύτηκε Ο Θαλής. Σύμφωνα Με Αυτή Την Παράδοση Η Μητέρα Του Θαλή Τον Παρακινούσε Να Παντρευτεί Άλλα Αυτός Της Ανταπαντούσε Πως Είναι Μικρός Για Γάμο. Όταν Πέρασαν Τα Χρόνια Της Ανταπαντούσα Πως Είναι Μεγάλος Πια Για Γάμο. Σύμφωνα Με Άλλη Παράδοση Που Αναφέρει Ο Πλούταρχος, Όταν Επισκέφτηκε Ο Σόλωνας Το Θαλή Και Τον Ρώτησε Γιατί Δεν Παντρεύεται Να Αποκτήσει Διάδοχους, Αυτός Απάντησε Από Αγάπη Για Τα Παιδιά.
Μια Άλλη Παράδοση Αναφέρει Πως Μία Υπηρέτρια Κορόιδεψε Τον Θαλή Όταν Αυτός Παρατηρώντας Τον Ουρανό Έπεσε Μέσα Σε Ένα Πηγάδι, Λέγοντας Του Πως Μελετά Τα Ουράνια Άλλα Αγνοεί Τα Γήινα. Ο Θαλής Πραγματοποίησε Επιστημονικά Ταξίδια Στην Αίγυπτο Και Σε Άλλες Χώρες Της Εγγύς Ανατολής Και Πρώτος Αξιοποίησε Θεωρητικά Πρακτικές Γνώσεις Άλλων Λαών Γύρω Από Αστρονομικά, Μαθηματικά, Γεωγραφικά Και Μηχανικά Προβλήματα. Στην Μίλητο Έδρασε Και Πολιτικά Με Ιδέες Και Θέσεις Που Ευνοούσαν Τότε Την Τότε Ανερχόμενη Τάξη Των Εργαζομένων Και Εισηγήθηκε Την Πολιτική Ένωση Των Ιωνικών Πόλεων Της Μικράς Ασίας.
Βρέθηκε Στο Προσκήνιο Σημαντικών Γεγονότων Που Εκτυλίσσονταν Στην Μικρά Ασία Κατά Τη Διάρκεια Της Ζωής Του. Ο Ηρόδοτος Αναφέρει Πως Ο Θαλής Είχε Προβλέψει Ένα Χρόνο Πριν Την Ακριβή Ημερομηνία Της Έκλειψης Ηλίου Που Συνέβη Το 585 π.Χ, Και Συνέπεσε Με Την Μάχη Του Άλυ Ποταμού Μεταξύ Των Λυδών Και Των Μήδων.
Σε Έναν Μεταγενέστερο Πόλεμο Των Λυδών Εναντίον Των Μήδων Οι Λυδοί Αδυνατούσαν Να Περάσουν Τον Ποταμό Άλυ. Ο Θαλής, Που Εκείνο Τον Καιρό Βρισκόταν Στο Στρατόπεδο Των Λυδών, Χώρισε Το Ρεύμα Του Ποταμού Στα Δύο Κάνοντάς Το Διαβατό. Ο Διογένης Ο Λαέρτιος Αναφέρει Πως Ο Θαλής Απέτρεψε Τους Μιλήσιους Να Συμμαχήσουν Με Τον Κροίσο Κατά Τη Διάρκεια Του Πολέμου Του Με Τον Κύρο, Γεγονός Που Έσωσε Την Πόλη Αφού Τελικά Νίκησε Ο Κύρος.
Επίσης Αναφορές Κάνουν Λόγο Για Επιχειρηματικές Δραστηριότητες Του Θαλή. Ο Αριστοτέλης Στα Πολιτικά Δίνει Μία Διαφορετική Ερμηνεία Για Τις Οικονομικές Δραστηριότητες Που Ανέπτυξε. Σύμφωνα Με Τον Αριστοτέλη Οι Συμπολίτες Του Θαλή Αμφισβητούσαν Την Χρησιμότητα Της Φιλοσοφίας Αφού Αυτή Δεν Σε Βοηθάει Να Πλουτίσεις. Τότε Ο Θαλής Έχοντας Προβλέψει Από Τις Κινήσεις Των Άστρων Ότι Αναμένεται Χρονιά Πολύ Καλής Σοδιάς Νοίκιασε Όλα Τα Ελαιοτριβεία Της Μιλήτου. Την Επόμενη Χρονιά Που Η Κίνηση Υπήρξε Αυξημένη Έγινε Πλούσιος Και Έτσι Απέδειξε Στους Συμπολίτες Του Πως Με Τη Σοφία Μπορεί Κανείς Να Πλουτίσει Όμως Δεν Είναι Αυτός Ο Σκοπός Της. Ο Ηρόδοτος Μας Πληροφορεί Πως Ο Θαλής Πρόβλεψε Την Έκλειψη Ηλίου Του 585 π.Χ.
Ορισμένες Ειδήσεις Που Παρουσιάζουν Ανίκανο Και Αδιάφορο Για Πρακτικά Θέματα Της Καθημερινής Ζωής Είναι Ανεκδοτολογικού Χαρακτήρα Και Απηχούν Τον Γνωστό Από Τις Κωμωδίες Τύπο Του Σοφού Των Μετέπειτα Χρόνων. Ο Θαλής Αναφέρεται Σε Διάφορες Πηγές Συνήθως Ως Καινοτόμος Και Πρωτοπόρος Για Την Εποχή Του. Υπάρχει Διαφωνία Σχετικά Με Τα Γραπτά Του Έργα.
Άλλοι Υποστηρίζουν Πως Δεν Άφησε Γραπτά Ενώ Άλλοι Του Αποδίδουν Κάποια Έργα, Ανάμεσα Τους Το Περί Ηλιοστασίων Και Περί Ισημερίας.
Φαίνεται Ότι Ορισμένοι Συμπολίτες Του, Όπως Ο Αναξίμανδρος Είχαν Καταγράψει Πορίσματα Των Μελετών Του. Από Νωρίς Ήταν Γνωστά Και Μερικά Αποφθέγματα Του Όπως, Το «Χαλεπόν Το Εαυτόν Γνώναι», Το «Μέτρω Χρώ» Και Το «Μη Πάσι Πίστευε».
Πάντως Είναι Βέβαιο Ότι Στην Εποχή Του Πλάτωνα Δεν Υπήρχε Καμία Πληροφορία Από Πρώτο Χέρι Για Το Έργο Και Το Πρόσωπο Του Θαλή.
Ο Θαλής Υπήρξε Ο Πρώτος Που Προσπάθησε Να Εξηγήσει Τα Φυσικά Φαινόμενα Με Βάση Φυσικές Διαδικασίες. Χαρακτηριστική Ήταν Η Προσπάθεια Του Να Εξηγήσει Το Φαινόμενο Των Σεισμών. Σύμφωνα Με Τον Θαλή Η Γη Επιπλέει Στο Νερό Και Οι Σεισμοί Προκαλούνται Όταν Η Γη Κλυδωνίζεται Από Κύματα Του Νερού.
Στην Κοσμολογία Του Φιλόσοφου Σημαντικό Ρόλο Παίζει Το Νερό (Ύδωρ). Του Αποδίδονται Δύο Κοσμολογικές Απόψεις:
Η Γη Έχει Τη Μορφή Ενός Κυκλικού Δίσκου Που Στηρίζεται Στο Νερό.
Το Νερό Είναι Η Αρχή Των Πάντων.
Σύμφωνα Με Τον Αριστοτέλη Στο (Περί Ουρανού Β 13) Ήταν Η Αρχαιότερη Θεωρία Που Είχε Διατυπωθεί Και Είχε Παραδοθεί Από Τον Θαλή. Τούτη Η Άποψη Φέρει Ίχνη Των Ομηρικών Και Των Ησιόδειων Κοσμολογικών Αντιλήψεων, Ιδιαίτερα Της Εικόνας Του Ωκεανού Ποταμού Που Περιβάλλει Την Γη Και Είναι Πηγή Όλων Των Υδάτων.
Η Ιδέα, Όμως Ότι Κάτω Από Τη Γη Υπάρχουν Νερά, Στρέφει Το Ενδιαφέρον Της Έρευνας Προς Την Πλευρά Της Βαβυλωνιακής Και Της Αιγυπτιακής Μυθολογίας Και Υποδεικνύει Ως Ένα Βαθμό Μια Άμεση Επαφή Του Θαλή Με Τις Μυθολογίες Της Εγγύς Ανατολής.
Είτε Θεωρούσε Ότι Το Νερό Εκτός Από Κοσμογονική Αρχή Συμμετέχει Στη Σύσταση Του Κόσμου Είτε Όχι, Το Σημαντικό Είναι Ότι Ο Φιλόσοφος Αφαιρεί Από Το Νερό Τη Θεϊκή Του Ιδιότητα Και Το Αναγνωρίζει Μόνον Ως Φυσικό Σώμα.
Όπως Μας Παραδίδει Ο Αριστοτέλης Στο Περί Ψυχής Α5 Και Α3 Ο Θαλής Πίστευε Πως Ο Κόσμος Είναι Γεμάτος Θεούς (Πάντα Πλήρη Θεών Είναι) Και Ότι Η Ψυχή Είναι Κάτι Το Κινητικό (Κινητικόν Τι). Πρόκειται Ουσιαστικά Για Μια Αρχαϊκή Διατύπωση Της Θεωρίας Του Υλοζωισμού, Σύμφωνα Με Την Οποία Ο Κόσμος Είναι Ζωντανός Και Έμψυχος, Γεγονός Που Πιστοποιείται Από Την Κινητικότητά Του. Ο Υλοζωισμός Στην Νεότερη Έννοιά Του Θεωρεί Ως Δομικό Στοιχείο Του Κόσμου Το Φυσικό Στοιχείο Εννοώντας Το Ως Έμβιο, Ως Οντότητα Στην Οποία Η Ύλη Και Η Ενέργεια Είναι Αδιάσπαστα Ενωμένες.
Ο Θαλής Ο Μιλήσιος Ανακάλυψε Τις Τροπές (Ηλιοστάσια), Το Ετερόφωτο Της Σελήνης, Καθώς Και Τον Ηλεκτρισμό Και Τον Μαγνητισμό, Από Τις Ελκτικές Ιδιότητες Του Ορυκτού Μαγνητίτη Και Του Ήλεκτρου (Κεχριμπάρι). Ο Θαλής Αναφέρεται Ως Σπουδαίος Γεωμέτρης. Κέρδισε Μάλιστα Τον Θαυμασμό Των Αιγυπτίων Μετρώντας Το Ύψος Των Πυραμίδων, Βασιζόμενος Στο Μήκος Της Σκιάς Τους Και Της Σκιάς Μιας Ράβδου Που Έμπηγε Στο Έδαφος.
Γνωστό Είναι Το Θεώρημα Του Θαλή Που Αναφέρει: Όταν Παράλληλες Ευθείες Τέμνονται Από Δύο Άλλες Ευθείες Τότε Τα Τμήματα Μεταξύ Των Παραλλήλων Που Ορίζονται Στην Μια Τέμνουσα, Είναι Ανάλογα. Στο Θαλή Αποδίδονται Από Τους Αρχαίου Συγγραφείς Πέντε Ακόμα Αποδείξεις Γεωμετρικών Προτάσεων Που Είναι Οι Ακόλουθες:
Η Διάμετρος Κύκλου Διχοτομεί Τον Κύκλο.
Οι Κατά Κορυφή Γωνίες Είναι Ίσες.
Οι Παρά Τη Βάση Ισοσκελούς Τριγώνου Γωνίες Είναι Ίσες.
Αν Δυο Τρίγωνα Έχουν Μια Πλευρά Ίση Και Τις Προσκείμενες Σε Αυτή Γωνίες Ίσες, Είναι Και Μεταξύ Τους Ίσα.
Η Εγγεγραμμένη Σε Ημιπεριφέρεια Γωνία Είναι Ορθή.
Άλλα Γνωμικά Που Αποδίδονται Στον Θαλή.
«Γνώθι Σ' Αυτόν»,
«Πρεσβύτατον Των Όντων Θεός Αγέννητον Γαρ»,
«Κάλλιστον Κόσμος Ποίημα Γαρ Θεού»,
«Μέγιστον Τόπος Άπαντα Γαρ Χωρεί»,
«Τάχιστον Νους Δια Παντός Γαρ Τρέχει»,
«Σοφώτατον Χρόνος Ανευρίσκει Γαρ Πάντα»..
Θέων Εκ Σμύρνης
Ο Θέων Ο Σμυρναίος (Ή Θέων Ο Πλατωνικός) Ήταν Έλληνας Μαθηματικός Και Φιλόσοφος. Γεννήθηκε Στην Σμύρνη, Όπου Και Πέθανε. Άκμασε Κατά Το Τέλος Του 1 Αιώνα, Και Τις Αρχές Του 2 Αιώνα μ.Χ.
Οι Σύγχρονοί Του Συγγραφείς Δεν Τον Αναφέρουν, Αλλά Οι Μεταγενέστεροι Τον Ονομάζουν «Θέων Ο Πλατωνικός Φιλόσοφος», Επειδή Ήταν Οπαδός Της Πλατωνικής Φιλοσοφίας Και Ασχολήθηκε Ειδικά Με Τη Σπουδή Των Πλατωνικών Διαλόγων .
Ο Θέων Απέδιδε Ως Οπαδός Της Πλατωνικής Φιλοσοφίας Μυστηριακή Σημασία Κάθαρσης Στα Μαθηματικά -Ως Νεοπυθαγόρειος Ξεχωρίζει Πέντε Στάδια Βαθμίδες -Μυστηριακού Καθαγιασμού, Για Την Εξέλιξη Των Φιλοσόφων: Α) Καθαρμός: Είναι Το Προκαταρκτικό Στάδιο Που Αποβλέπει Στο Να Κάνει Προσεκτικούς Αυτούς Που Λόγω «Ακάθαρτων Χειρών Ή Ακατάληπτης Γλώσσας» Δεν Ήταν Εκλόγιμοι, Β) Κυρίως Γνώση, Γ) Εποπτεία -Ανώτατος Βαθμός Μύησης, Δ) Το Στάδιο Κατά Το Οποίο Ο Μυηθείς Γίνεται «Δαδούχος» -Ιεροφάντης Και Έχει Τη Δύναμη Της Μεταλαμπάδευσης, Μύησης Άλλων Και Ε ) Ομοίωση Προς Το Θεό Όσο Είναι Δυνατό. Είχε Γράψει Ένα Βιβλίο Για Την Διάταξη Των Πλατωνικών Διαλόγων, Ένα Ερμηνευτικό Υπόμνημα Στην Πολιτεία Του Πλάτωνα Και «Τα Κατά Το Μαθηματικόν Χρήσιμα Εις Την Πλάτωνος Ανάγνωσιν».
Από Αυτά Διασώζεται Μόνο Το Τελευταίο Και Αυτό Όχι Ακέραιο. Πρόκειται Για Εισαγωγή Στα Μαθηματικά Προβλήματα Της Πλατωνικής Φιλοσοφίας Και Κυρίως Σε Όσα Αναφέρονται Στην Αριθμητική, Την Αστρονομία Και Την Μουσική. Ειδικότερα Στην Μουσική Αναφέρεται Το Δεύτερο Βιβλίο Του Προηγούμενου Συγγράμματος.
Ο Θέων Στηρίζεται Στην Παράδοση Των Πυθαγορείων, Παρά Του Αριστόξενου Και Προστρέχει Στους Θράσυλλο ( Φθόγγοι, Αρμονικοί Ήχοι, Αρμονία, Διαστήματα) Και Άδραστο. Διακρίνει Την Μουσική Σε «Νοητική» Η «Εν Αριθμοίς» Που Συνάγεται Από Μαθηματικά Θεωρήματα Σε «Αισθητικήν» Η « Εν Οργάνοις» Αντιληπτή Δια Των Αισθήσεων Και Στην Αρμονία «Των Σφαιρών» Η «Εν Κόσμω Αρμονίαν Και Την Εν Τούτω Αρμονίαν».
Την Τελευταία Φαίνεται Να Θεωρεί Ως Προσφορότερο Αντικείμενο Μελέτης, Αν Και Ασχολήθηκε Εκτενώς Με Την Οργανική. Το Έργο Μεταφράστηκε Το 1463 Στα Λατινικά Από Τον Μεταφραστή Του Πλάτωνα, Μαρσίλιο Φιτσίνο.
