Ιερά Μονή Παναγίας Φανερωμένης Κυζίκου
Βρίσκεται πάνω στο όρος Δίνδυμο, σημερινό Kapidag, στο μέσο της Κυζικικής χερσονήσου και το σημερινό όνομά της είναι Kirazli Manastir.
Στην πολύχρονη ιστορία ης αναφέρεται ότι οι Αργοναύτες στο δρόμο τους για την Κολχίδα κατά τον 7ο αιώνα π.Χ., περνώντας από εκεί, έχτισαν ένα ναό προς τιμήν της θεάς Κυβέλης και στα ερείπια αυτού του ναού οι χριστιανοί έκτισαν τη μονή, την οποία αφιέρωσαν στην Κοίμηση της Θεοτόκου.
Από το 1895, η μονή γνώρισε μεγάλη ακμή και στο πανηγύρι της, στις 23 Αυγούστου, έρχονταν επισκέπτες από την Κωνσταντινούπολη και την περιοχή του Ελλησπόντου και της Προύσας. Ήταν πολύ πλούσια μονή και η διαχείριση της περιουσίας της έγινε αιτία να ξεσπάσουν έριδες μεταξύ των κατοίκων της Περάμου και της Αρτάκης.
Στο καθολικό της μονή φυλάσσονταν η θαυματουργή εικόνα της Παναγίας Φανερωμένης, η οποία το 1922 μεταφέρθηκε από τους Αρτακιανούς στον Πατριαρχικό ναό του Αγίου Γεωργίου στο Φανάρι.
Σήμερα σώζονται μόνο τα ερείπια της μονής, που είναι περιτριγυρισμένα από πυκνή βλάστηση. Από το 2015 στην εορτή της μονής τελείται Θεία Λειτουργία, πρωτοστατούντος του Πατριάρχη Βαρθολομαίου.
ΠΑΝΑΓΙΑ ΦΑΝΕΡΩΜΕΝΗ ΚΥΖΙΚΟΥ
Η ιστορική αυτή εικόνα βρίσκονταν στη μονή της Παναγίας Φανερωμένης της Κυζίκου και είναι έργο του 12ου ή 13ου αιώνα.
Σύμφωνα με την παράδοση, την περίοδο των εικονομαχιών, ένας καλόγερος πήρε τη θαυματουργή εικόνα από την Κωνσταντινούπολη και για να τη διασώσει από τους εικονομάχους, τη μετέφερε στην Πέραμο της Κυζίκου και αργότερα στο εσωτερικό της χερσονήσου, πάνω στο βουνό που δεσπόζει της περιοχής.
Εκεί έκτισε το σπουδαίο μοναστήρι της Παναγίας Φανερωμένης, όπου και εναπόθεσε την Άγια εικόνα.
Κάθε χρόνο την ημέρα της γιορτής της Παναγίας, χιλιάδες πιστοί έρχονταν να την προσκυνήσουν και να ζητήσουν τη βοήθειά της.
Το 1921 ο ηγούμενος της μονής, διαισθανόμενος την καταστροφή που πλησίαζε, τη μετέφερε στην Αρτάκη και από εκεί στην Κωνσταντινούπολη, όπου την παρέδωσε στα χέρια του Πατριάρχη. Σήμερα βρίσκεται στο αριστερό κλίτος του Πατριαρχικού ναού του Αγίου Γεωργίου και χιλιάδες πιστοί από την Ελλάδα και το εξωτερικό έρχονται, για να την προσκυνήσουν.
