Ο αποχαιρετισμός

Μετά από ένα πλουσιοπάροχο πρωινό, τακτοποίησα τα πράγματά μου, έδεσα και έκλεισα το πορτ - μπαγκάζ με ένα σχοινί και πήγα να αποχαιρετήσω τον παππού Ραμαζάν.

Με περίμενε στην πόρτα. Του φίλησα το χέρι και με αγκάλιασε στοργικά.

«Παιδί μου να ξέρεις πως θα είσαι ευπρόσδεκτος πάντα εδώ, σε κάθε επίσκεψή σου στην Τουρκία. Το ίδιο ισχύει για όλη την οικογένειά σου.»

Δάκρυσε ο παππούς, τον φίλησα ξανά, τον έσφιξα ακόμη μια φορά στην αγκαλιά μου, για να του δείξω τη μεγάλη αγάπη μου και έφυγα.

Ένιωσα στεναχωρημένος, όπως όταν ένα εγγόνι αποχαιρετά τον παππού του, τον οποίο δεν ήταν βέβαιο ότι θα ξανάβλεπε στο μέλλον.

Στο σπίτι του Σεφέρ η παρέα ήταν έτοιμη και με περίμενε. Μαζί τους όλη η γειτονιά και το νιόπαντρο ζευγάρι, που ξύπνησαν νωρίς, παρά την …κουραστική νύχτα, για να με αποχαιρετήσουν.  Τους χαιρέτησα έναν προς ένα, τους άνδρες με ασπασμό, τις γυναίκες με χειροφίλημα και ξεκινήσαμε για την Αρτάκη.

Όταν ξεκίνησε το αυτοκίνητο, η Σαχανιέ και η  Γκιούλ  άρχισαν να ρίχνουν κουβάδες με νερό για καλό κατευόδιο.

«Όπως κυλά το νερό, έτσι να κυλίσει το αυτοκίνητό σου, ώστε να φθάσεις εύκολα χωρίς προβλήματα στην πατρίδα σου!»

Κάναμε τη συνηθισμένη διαδρομή για τελευταία φορά. Περάσαμε από τα χωριά της Απολλωνιάδας, το Μιχαλίτσι, την Πάνορμο και λίγο πριν την Αρτάκη, στρίψαμε αριστερά, σε έναν παράδρομο που μας οδήγησε στο εργοστάσιο παραγωγής τυριού, που ανήκε στο Γιασάρ.

Από τα λεγόμενά τους και τα τηλέφωνα που έκαναν κατάλαβα ότι κάτι ετοίμαζαν...κάποιο τραπέζι ίσως… Άλλωστε είχε μεσημεριάσει και έπρεπε να φάμε.  Από εκεί πήγαμε στην Κarsiyaka, την ξακουστή Πέραμο, αφού πρώτα διασχίσαμε πολλά παλιά ελληνικά χωριά.

Η θάλασσα από τη δεξιά πλευρά τη χερσονήσου, φαινόταν ρυπαρή, πράγμα που οφειλόταν στη ρίψη των αποβλήτων από τα εργοστάσια της Πανόρμου.

Η Πέραμος δε με εντυπωσίασε. Αντίθετα με απογοήτευσε, διότι είχε πολλά παλιά απεριποίητα ελληνικά σπίτια, τα οποία στέκονταν εκεί περιμένοντας να πέσουν και να γλυτώσουν από τη συμφορά που τα βρήκε. Αυτά κάποτε ανήκαν σε πλούσιους Περαμιώτες, οι οποίοι διέσχιζαν τον Κιανό κόλπο με τα καράβια τους και πουλούσαν τις πραμάτειες τους στην Πόλη.

Στο πιο ψηλό μέρος του χωριού, παρατήρησα το σχολείο, που ήταν σε αρκετά καλή κατάσταση, διότι προφανώς το χρησιμοποιούσαν ακόμη.  

Φθάνοντας στην πλατεία, μας περίμεναν με γεμάτες σακούλες στα χέρια, ο πρόεδρος του χωριού και άλλοι φίλοι. Ο πρόεδρος, μια ξεχωριστή φιγούρα ανθρώπου, με… βαμμένο το τριχωτό της κεφαλής του, δε σταμάτησε να μιλάει και να τραγουδάει. Είχε κάνει την προεργασία του μάλλον με τη ρακί.

Φθάσαμε σε ένα πολύ όμορφο μέρος στις πλαγιές του βουνού, δίπλα σε μια βρύση. Στρώσαμε κάτω κιλίμια, ανάψαμε φωτιά και οι Αρτακιανοί οικοδεσπότες, άρχισαν να ψήνουν στη θράκα τα κρέατα.

Και το γλέντι όπως ήταν φυσικό… δεν άργησε να ανάψει.

Ο πρόεδρος άρχισε να τραγουδά τραγούδια του Ζεκί Μουρέν. Οι άλλοι τον πείραζαν συνεχώς, έπιναν ρακί και χόρευαν, ενώ ο Σουμπάι με τον Αρούν, οι δυο άλλοι Περαμιώτες, έψηναν τα διάφορα κρέατα που είχαν φέρει.

Μια τρελοπαρέα με απίθανο κέφι!

Όποιος κουραζόταν, ξάπλωνε για λίγο κάτω από τον πυκνό ίσκιο ενός μεγάλου πλατάνου και επανερχόταν δριμύτερος λίγο αργότερα.  Είχε πια σκοτεινιάσει όταν αναχωρήσαμε για την Πέραμο. Στο καφενείο της παραλίας, ήπιαμε το καφεδάκι μας και καταλήξαμε στο σπίτι του Γιασάρ, όπου θα διανυκτερεύαμε.

Αποχαιρέτησα το Σουμπάι, τον Αρούν, τον πρόεδρο και φύγαμε για το σπίτι. Το βράδυ δεν κοιμήθηκα καθόλου, πέντε άνδρες μέσα σε ένα σπίτι… έτοιμοι να το ανατινάξουν με το ροχαλητό τους.

Για πρώτη φορά ανακουφίστηκα όταν κτύπησε το ξυπνητήρι. Ο Γιασάρ ετοίμασε το πρωινό και μου έκανε σάντουιτς για το δρόμο της επιστροφής. Τα λόγια περίσσευαν… δεν έβρισκα τα κατάλληλα λόγια, που να είναι αντάξια της φιλοξενία τους. Δώσαμε υποσχέσεις αιώνιας φιλίας, τους φίλησα και έφυγα βιαστικά, όταν πια τα δάκρυά μου ήταν ασυγκράτητα.

Στην πορεία της επιστροφής μου στην Ελλάδα, πέρασα από τα ίδια μέρη, το Γκιόνεν, την Μπίγα, τη Λάμψακο, τον Ελλήσποντο, την Καλλίπολη και την Κεσάνη. Μετά από τέσσερεις ώρες πέρασα τα σύνορα…

Το ταξίδι μου στην «Αντίπερα όχθη» είχε λάβει τέλος…

 Ένα ταξίδι, στη διάρκεια του οποίου, είχα την ευτυχία να πατήσω τα Άγια Χώματα της πατρίδας των προγόνων μου και να γνωρίσω ξεχωριστούς ανθρώπους, οι οποίοι μου άνοιξαν την πόρτα της καρδιάς τους, χαρίζοντάς μου απέραντη χαρά και αποδεικνύοντας ότι οι λαοί του κόσμου δεν έχουν να χωρίσουν τίποτα! Ας αναλογιστούμε λοιπόν, μήπως η διχόνοια που μας προκαλούν, δεν είναι τίποτα περισσότερο από ένα παιχνίδι υπόγειων επεκτατικών σχεδίων...

Υποσχέθηκα στους φίλους μου και στον εαυτό μου, να κάνω όσα περνούν από το χέρι μου για τη φιλία και συνεργασία μεταξύ των δύο λαών.

Κάπως έτσι, το ταξίδι αυτό τελείωσε… αλλά ήμουν βέβαιος ότι το επόμενο δεν ήταν πολύ μακριά...

Αντί επιλόγου.

 Μετά το πρώτο μου αυτό ταξίδι, επισκέφθηκα ουκ ολίγες φορές τα Κουβούκλια, τα οποία σήμερα έχουν μεταλλαχθεί σε μια άναρχη, θα έλεγα, δομημένη πόλη.  Τα περισσότερα Ελληνικά σπίτια γκρεμίστηκαν και στη θέση τους φύτρωσαν τεράστιες πολυκατοικίες.

Ο λόφος Λαγαρούδες, σφύζει και αυτός από επταώροφες πολυκατοικίες, οι οποίες νοικιάζονται σε σπουδαστές αλλά και σε Τούρκους, οι οποίοι έρχονται προς αναζήτηση εργασίας από τον Πόντο και την Ανατολή.  Σύγχρονα σνακ-μπαρ, εστιατόρια, ζαχαροπλαστεία, καφετέριες και μεσιτικά γραφεία δίνουν νέα όψη στα Κουβούκλια, εξυπηρετώντας τις ανάγκες των φοιτητών.

Το πλατάνι στην πλατεία της Στέρνας μεγάλωσε, αλλά δεν υπάρχουν πλέον τα σεβάσμια παππουδάκια μου, που συναντιόντουσαν εκεί, αναζητώντας δροσιά.   Πέθανε και ο παππούς Ραμαζάν, αλλά τα παιδιά του μου φέρονται σαν να ήμουν αδελφός τους. Θέλησα να βάλω μια φωτογραφία του στον τάφο, αλλά μου είπαν ότι δεν επιτρέπεται. Φύτευσα όμως ένα κυπαρίσσι κοντά στον τάφο του, να του κρατάει συντροφιά και να επιβεβαιώνει πως παραμένει άσβεστος στη μνήμη και την καρδιά μου.

Τα καρντάσια μου, Σεφέρ, Εμίν και Μουσταφά, μου δείχνουν πάντοτε την αγάπη τους και δε μου αρνούνται ποτέ οτιδήποτε. 

Η Σαχανιέ έχει πάντοτε έτοιμο το κρεβάτι μου να με φιλοξενήσει. Το πρωινό της είναι πάντοτε πλουσιοπάροχο και τα κεφτεδάκια της το ίδιο πεντανόστιμα.

 Γνώρισα και άλλους φίλους αδελφικούς, την Σεχέρ την πρόεδρο του συλλόγου γυναικών, μια εξαίρετη κυρία, και τους Μετίν και Τζελαλετίν από την Προύσα, με τους οποίους αποκτήσαμε οικογενειακούς δεσμούς.

Καταπληκτικοί άνθρωποι τους οποίους αγαπώ και εκτιμώ πολύ.

 Στο χαμάμ δεν ξαναπήγα. Την τελευταία φορά, χρησιμοποίησα   …. τελικά σε όλο το σώμα μου τη θειούχα λάσπη, με την οποία εξαφανίστηκαν όλες οι τρίχες. Όταν μια εβδομάδα αργότερα, άρχισαν να ξαναβγαίνουν, έπαθα μόλυνση του δέρματος και γέμισε όλο μου το σώμα σπυριά. Η φαγούρα ήταν αφόρητη και ο γιατρός μου είπε ότι ήμουν πολύ τυχερός που δεν έπαθα τα χειρότερα.

Κατόπιν παροτρύνσεών μου στο δήμαρχο των Κουβουκλίων, διασώθηκε το Αγίασμα του Αγίου Βαραδάτου, το οποίο ξεθάφτηκε από τη γη και φανερώθηκε το θολωτό κτίσμα, για να μπορούν οι επερχόμενες γενεές να το επισκέπτονται και να ζητούν τη βοήθειά του. Έτσι διασώθηκε και ο τσεσμές του Αι Γιώργη με το όμορφο κτίσμα του.

Η προσπάθειά μου για Ελληνοτουρκική συνεργασία ευοδώθηκε. Μετά από τρεις εκθέσεις μου στην Προύσα, στην Κωνσταντινούπολη και στα Κουβούκλια, διοργανώσαμε το πρώτο «Ελληνοτουρκικό φεστιβάλ ειρήνης, φιλίας και συνεργασίας» μεταξύ των δήμων Νιλουφέρ Προύσας και Βέροιας, με εκθέσεις, συναυλίες και παρουσίαση χορών με συγκροτήματα από τη Βέροια. Εντέλει υιοθετήθηκε η πρότασή μου για μελλοντική αδελφοποίηση των δήμων…

 Και η συνέχεια έπεται…