Υπήρξε από τις πιο λαμπρές μορφές της εκκλησιαστικής ιστορίας. Γεννήθηκε στην Κωνσταντινούπολη το 820 μ.Χ από πλούσια χριστιανική οικογένεια και απέκτησε σπουδαία θεολογική αλλά και επιστημονική μόρφωση.
Χειροτονήθηκε Πατριάρχης το 857 μ.Χ και έδωσε πολλούς αγώνες κατά της παπικής εξουσίας.
Παρέμεινε στον θρόνο του 10 χρόνια όταν παύτηκε από τον Βασίλειο τον Μακεδόνα, και εξορίστηκε στην Μονή Σκέπης στα Θρακικά παράλια του Βοσπόρου.
Τον διαδέχτηκε ο Ιγνάτιος το 869, με Σύνοδο που έγινε στην Αγία Σοφία, αλλά μετά τον θάνατό του Ιγνατίου επέστρεψε ο Φώτιος στον θρόνο, για να τον ξαναδιώξει ο Λέοντας ο Σοφός, ο οποίος μάλιστα υπήρξε στο παρελθόν μαθητής του.
Πέθανε στις 6 Φεβρουαρίου του 891 στην Μονή Αρμενίων. Η μνήμη του τιμάται την ίδια μέρα.