«Θέλω να ζω σε μία χώρα, στην οποία αισθάνομαι ασφαλής.
Με ελεύθερα μέσα ενημέρωσης, με ελεύθερα δικαστήρια και
σχολεία…»
Πολωνή Διαδηλώτρια στη Βαρσοβία
Είναι γνωστό ποιος πρώην πρωθυπουργός της χώρας μας είχε δεσμευτεί «η Ελλάδα να γίνει η Δανία του Νότου». Όμως η βόμβα της χρεοκοπίας έσκασε στα χέρια του, χωρίς να έχει αποκλειστικά -είναι αλήθεια- ο ίδιος την ευθύνη αλλά και χωρίς να το έχει υποψιαστεί έγκαιρα και αυτός και το κόμμα του το Πασοκ ως όφειλαν. Ανατράπηκε από τον άνθρωπο με την «άγονη ευφυΐα», τον μέντορα του σημερινού προέδρου του κόμματος και τώρα έχει εκλεγεί βουλευτής Αχαΐας. Και ενώ χάθηκαν περιουσίες, περικόπηκαν μισθοί, συντάξεις, καταργήθηκαν δώρα, επιδόματα αδείας, ΕΚΑΣ κλπ και ήρθαν τα πάνω κάτω για τους πολλούς, οι πρωταγωνιστές ένθεν κακείθεν, δεν φαίνεται να απώλεσαν κάτι σημαντικό. Ζουν, βασιλεύουν και μας κουνάν και το δάχτυλο μόλις τολμήσουμε να πούμε πως κάτι δεν έγινε ή δεν γίνεται σωστά! Κυρίως όταν φέρουν το επώνυμο Παπανδρέου, Καραμανλής ή Μητσοτάκης! Αλλά το θέμα μας εδώ είναι άλλο.
Την προηγούμενη εβδομάδα μια αναφορά μας στις νέες εκλογές έλεγε: Το χειρότερο, αν οι εν λόγω συσχετισμοί δεν ανατραπούν, λύνουν και τα χέρια των ολιγαρχών της χώρας και του πιο αντιπροσωπευτικού από τα κόμματά τους να οδηγήσει σε μια νέα δεξιά ανισορροπία που θα προστεθεί στην ήδη υπάρχουσα… και επιπροσθέτως στην οικοδόμηση ενός συστήματος ελέγχου της νομοθετικής, της εκτελεστικής, της δικαστικής και της τετάρτης εξουσίας που θα θυμίζει καθεστώς –παρεμφερές, σε κάποιες πλευρές, με αυτό των από ανατολάς γειτόνων μας- και όχι λειτουργικό δημοκρατικό πολίτευμα. Προοπτική που προοιωνίζει οξύνσεις, κοινωνικές αντιπαραθέσεις και συγκρούσεις και πάντως κάθε άλλο παρά σταθερότητα που υπόσχεται.
Το καθεστώς των από ανατολάς γειτόνων μας το περιέγραψε λακωνικά και με αφοπλιστική ειλικρίνεια (έξω πάει καλά, αλλά μέσα «δουλειά και καθήκον …να καταστρέφει την αλήθεια») ο εκ των εκλεκτών της ελληνικής δημοσιογραφίας Γ. Πρετεντέρης. Σε ερώτηση-σχόλιο: Μα πως γίνεται να βγαίνει πρώτος ( Ο Ερτογάν) με τόσα σκάνδαλα, τόση διαφθορά, τόσο αυταρχισμό... Απάντησε: Μα ελέγχει σχεδόν το σύνολο των μέσων ενημέρωσης και το μεγάλο κομμάτι των πολιτών δεν μαθαίνει σχεδόν τίποτα.
Πριν όμως τα πλήκτρα ηρεμήσουν έπεσαν στην αντίληψή μας δύο κείμενα τα οποία πολλαπλασιάζουν τους φόβους και τον προβληματισμό, μήπως αυτό που φαίνεται αχνά στον ορίζοντα δεν αποτελεί απλώς ενδεχόμενο αλλά αποτελεί ήδη μια ιστορία εν εξελίξει που δεν θέλουμε να την πιστέψουμε!
Το πρώτο στη Γαλλική εφημερίδα Liberation. Σε συνέντευξή του ο Γάλλος λογοτέχνης Mathieu Belezi, ο οποίος ζει στη Ρώμη και πρόσφατα έχει βραβευθεί για το νέο του μυθιστόρημα, «Επίθεση στη Γη και στον Ήλιο» ερωτάτε: Σε ενοχλεί να ζεις σε μια χώρα που κυβερνάται από την ακροδεξιά;
Απάντηση: Ναι, φυσικά, όπως με ενοχλεί η ομάδα που κυβερνά τη Γαλλία, αυτές που διοικούν την Ελλάδα, την Τυνησία, την Ουγγαρία, την Τουρκία, τη Ρωσία, την Κίνα και ξεχνώ κάποιες… Το πρόβλημα είναι ότι η πολιτική συνείδηση έχει φύγει από εδώ και ένας λαός που δεν την έχει πια πέφτει γρήγορα σε ένα αυταρχικό καθεστώς…
Είναι φανερό πως τα νέα φτάνουν γρήγορα στο εξωτερικό και σε ανθρώπους των γραμμάτων που φροντίζουν να ενημερώνονται για τα τεκταινόμενα και στη χώρα μας. Δυστυχώς, τα συμπεράσματά τους δεν είναι ευχάριστα για μας!
Όσο για τη Γαλλία είναι φανερό πως παίρνει θέση εξ αιτία της στάσης Μακρόν και Μπόρν σε σχέση με το συνταξιοδοτικό (από τα 62 στα 64) και όχι μόνο. Για «την κατάχρηση εξουσίας» της κυβέρνησης και τις «αυταπάτες παντοδυναμίας» του Ε. Μακρόν μιλάει ο J. Mélenchon. Για την αστυνομική βία, έως επιθέσεις σε ενώσεις, μέσω της επανειλημμένης χρήσης του Άρθρου 49.3 του Συντάγματος (χρησιμοποιήθηκε δέκα φορές για να εγκριθούν σοβαρά νομοσχέδια χωρίς ψηφοφορία).
Η Γαλλία έχει διολισθήσει στο πλευρό των ανελεύθερων δημοκρατιών; Συνηθίζουμε σε μια υποβαθμισμένη μορφή δημοκρατίας; Αναρωτιούνται πολλοί Γάλλοι. Στο μεταξύ για 14η ημέρα μέσα στο 2023, χιλιάδες διαδηλωτές ( 900.000 κατά την CGT) κατέκλεισαν τους δρόμους όλων των πόλεων. Αλλά στη Γαλλία υπάρχουν ισχυρά συνδικάτα και η Νέα Λαϊκή Οικολογική και Κοινωνική Ένωση (Nupes) που αγωνίζονται από κοινού!
Το δεύτερο κείμενο με τίτλο: «Η Πολωνία δεν είναι ο φίλος που πιστεύει η Δύση» στους NY Times που περιγράφει την πολιτική κατάσταση στην Πολωνία και έχει αρκετό ενδιαφέρον και για εμάς!
Μεταξύ των άλλων λοιπόν διαβάζουμε: Η κυβέρνηση, υπό την ηγεσία του σκληρού δεξιού κόμματος «Νόμος και Δικαιοσύνη» από το 2015, έχει αναλάβει βασικούς κρατικούς θεσμούς όπως τα δημόσια μέσα ενημέρωσης (Σήμερα μια χώρα ανήκει σ’ αυτόν που ελέγχει τα μέσα ενημέρωσης όπως ο Uberto Eco μας υπενθυμίζει στο «Η σημειολογία στην καθημερινή ζωή»), περιόρισε την ανεξαρτησία του δικαστικού σώματος και θέσπισε δρακόντειους νόμους για τις αμβλώσεις. Για την εξουδετέρωση των αντιπάλων, επιτρέπονται σχεδόν όλα τα πολιτικά τεχνάσματα: υποκλοπές, υποτιμήσεις, ακόμη και τα ξεκάθαρα ψεύδη …
Η επιτυχία του κόμματος έχει οικοδομηθεί με αφύπνιση της καθολική ταυτότητα της χώρας και του ορκισμένου εθνικισμού. Οφείλει όμως πολλά και σε επιδέξια παιγμένες εκστρατείες συλλογικού φόβου και δαιμονοποίησης… Οι μετανάστες, οι γυναίκες και οι σεξουαλικές μειονότητες ήταν οι κύριοι στόχοι. Η κυβέρνηση επιτίθεται επίσης τακτικά στην αντιπολίτευση, συχνά με τρελά συνωμοτικούς όρους...
Αλλά η ελευθερία και η δημοκρατία, σε αυτό το μέρος του κόσμου, δεν πάνε απαραίτητα χέρι-χέρι. Κοιτάξτε μόνο το γεγονός ότι το κόμμα «Νόμος και Δικαιοσύνη», παρά τα κυβερνητικά σκάνδαλα και τον καταιγιστικό πληθωρισμό, βρίσκεται άνετα γύρω στο 35% στις δημοσκοπήσεις.» κλπ, κλπ.
Μπορούμε να περιγράψουμε τα καθ’ ημάς επιλέγοντας τα κομμάτια του παζλ από τα παραπάνω αναφερόμενα και, χωρίς φόβο και πάθος, με πυξίδα τα «γεγονότα και μόνον», να σχηματίσουμε τη σημερινή εικόνα της χώρας μας. Αυτή -και ας ελπίσουμε όχι και η μελλοντική μας- απέχει παρασάγγες από «το περιβαλλοντικό πρότυπο», το δημοκρατικό και κοινωνικό πρότυπο, το ονομ. ΑΕΠ κατά κεφαλήν (11η θέση παγκοσμίως), την Ελευθερία του τύπου (3η θέση παγκοσμίως) και το ποσοστό του ΑΕΠ για την εκπαίδευση (6,3%) της Δανίας του Γιωργάκη και του Παραμυθά Χανς Κρίστιαν Άντερσεν (Με «Τα καινούρια ρούχα του Αυτοκράτορα» όπου το παιδί τολμά και αναφωνεί: «Ο βασιλιάς είναι γυμνός!»)
Μοιάζει όμως η εικόνα μας όλο και περισσότερο με το αυταρχικό πρότυπο της Πολωνίας, με το ονομ. ΑΕΠ κατά κεφαλήν στην 58η θέση, με την Ελευθερία του τύπου στην 57η, και με το ποσοστό του ΑΕΠ για την Εκπαίδευση στο 3% και κάτι, με τις υποκλοπές, τα ξεκάθαρα ψεύδη κλπ!
(Υπενθυμίζουμε για τη χώρα μας: ονομ. ΑΕΠ κατά κεφαλήν στην 43η θέση παγκοσμίως, ελευθερία του τύπου στην 107η και ποσοστό του ΑΕΠ για την εκπαίδευση στο 4%.)
Αλλά όσοι σπέρνουν ανέμους κάποια στιγμή θα θερίζουν θύελλες. Πριν μια εβδομάδα πεντακόσιες χιλιάδες Πολωνοί διαδήλωσαν στη Βαρσοβία! Με συνθήματα: «Φτάνει πια» και στους δρόμους «για μια δημοκρατική Πολωνία»! Και με δηλώσεις όπως αυτή της κορυφής του κειμένου ή άλλων «Εάν δεν αλλάξει κάτι, θα γίνουμε Ουγγαρία ή Τουρκία»! Στο μεταξύ οι εκπρόσωποι της «Ένωσης Εκπαιδευτικών της Πολωνίας» ζητούν : Εκπαίδευση προσαρμοσμένη στον 21ο και όχι τον 19ο αιώνα (!) ενώ καταγγέλλουν κατ’ εξακολούθηση: «Προτεινόμενες αλλαγές με ένα σκοταδιστικό υποχρεωτικό περιεχόμενο, προωθώντας έναν τύπο καθολικού εθνικισμού και αφήνοντας ελάχιστο χώρο για ελεύθερη σκέψη και δημιουργικότητα.»
Καίριο ερώτημα: Θα βρει ο λαός μας το κουράγιο, τη νηφαλιότητα και την οξυδέρκεια που απαιτούνται ώστε να σταματήσει εδώ την επέλαση του συνονθυλεύματος των συντηρητικών και νεοφιλελεύθερων αντιλήψεων και επιλογών που θα μας τοποθετεί πιο βαθιά στην ομάδα Πολωνία, Τουρκία, Ουγγαρία, κλπ;
Έχουμε μια δεύτερη ευκαιρία στις 25 Ιουνίου να το αποτρέψουμε!
Ίσως μπορέσει κάτι να μας αφυπνίσει!
Το ηθικό πλεονέκτημα των προοδευτικών ανθρώπων και η αλήθεια, παρά το ό,τι δέχονται ανηλεή χτυπήματα από τους «υποτελείς» των μεγάλων καναλιών;
Η αφύπνιση και η κατανόηση του τι ακριβώς διακυβεύεται στις νέες εκλογές;
Το γεγονός πως δεν μπορεί να «διχάζεται επ’ αόριστον η συνείδηση των πολιτών», ούτε αυτοί να χειραγωγούνται μόνιμα (Αλλιώς θα είχαμε μείνει στη δουλοκτητική κοινωνία, δεν θα υπήρχε καμία πρόοδος!);
Οι ενοχές, παρόμοιες με αυτές των αρχαίων Αθηναίων που ενώ τη μία ημέρα είπαν ναι στον αφανισμό όλου του ενήλικου ανδρικού πληθυσμού της Μυτιλήνης που είχε αποστατήσει, την άλλη ημέρα πιο λογικοί και ψύχραιμοι, ψήφισαν όχι και έτρεξαν να προλάβουν το λανθασμένο μήνυμα; (Συγκλονιστική και διδακτική η περιγραφή του Θουκυδίδη στο Βιβλίο Γ’ 5ο έτος, Μετάφραση Ελ. Βενιζέλου)
Ενοχές απέναντι σε γεγονότα και καταστάσεις που όσο και αν δεν μας αρέσουν, όσο και αν «βαραίνουν σαν εφιάλτης στις πλάτες μας» είτε ψηφίσαμε δεξιά είτε αριστερά και θα βαραίνουν και σ’ αυτές των επόμενων γενεών, κανένας δεν μπορεί να μας κάνει να τα ξεχάσουμε για πάντα. Να ξεχάσουμε ποια κόμματα και ποιοι πολιτικοί μέσα από διαπλοκές, σκάνδαλα, σπατάλες, ρουσφέτια, αστοχίες και παραλείψεις χρεοκόπησαν τη χώρα, ποιοι μας έβαλαν στα μνημόνια και ποιος μας έβγαλε από αυτά με την κοινωνία όρθια, με ρύθμιση του χρέους, με 37 δις μαξιλάρι για να μπορεί η χώρα να σταθεί στο οικονομικό γίγνεσθαι!
Τελικά, κατά την ταπεινή μας γνώμη, στις 25 Ιουνίου σημασία θα έχει το πόσο ισχυρός και συμπαγής θα είναι ο πόλος εκείνος που επεδίωξε τη συνεργασία γύρω από ένα πρόγραμμα για τα λαϊκά και μεσαία στρώματα και να αποφύγει τη σαλαμοποίηση των προοδευτικών δυνάμεων, που προσπάθησε να στήσει γέφυρες και όχι παρεκκλήσια, έτσι ώστε, οι άνθρωποι να βλέπουν ότι υπάρχει μια πιθανή θετική κατεύθυνση για το παρόν και το μέλλον τους και για έναν άλλο κόσμο που είναι εφικτός! Θα είναι ο πόλος εκείνος που σε κάθε περίπτωση θα δίνει είτε κυβερνητική διέξοδο είτε θα συγκρούεται ουσιαστικά με το εν δυνάμει καθεστώς, το οποίο κάποιοι επιθυμούν να αναδυθεί εκ της διακαώς επιζητούμενης αυτοδυναμίας, αν ο μη γένοιτο.
Και σημασία επίσης θα έχει το πόσο γρήγορα θα έχει πάει περίπατο η «πολιτική σταθερότητα», εξ αιτίας των προσδοκώμενων και μη εξυπηρετούμενων αναγκών της πλειοψηφίας των πολιτών, της εξάντλησης της εικονικής και προεκλογικής αναλήθειας και της προσγείωσης στην πραγματικότητα!
Η Δανία του νότου επειδή αποτέλεσε «Όνειρο θερινής νυκτός» στοίχησε μόνον ως διάψευση ή και ως αντικατοπτρισμός. Το πόσο μπορεί να στοιχίσει μια «Πολωνία του Νότου» σε ένα ταλαιπωρημένο λαό (από τη χρεοκοπία, την πανδημία και τον πόλεμο) και στην ευαίσθητη γεωπολιτικά χώρα μας μπορεί να είναι ένα σοβαρό ερώτημα, αν ο μη γένοιτο!
Κώστας Καραγιάννης
Φυσικός
