Τo νέο βιβλίο (και τρίτο στη σειρά) της Νόρας Πυλόρωφ «Συνένοχοι», εκδόσεις Ψυχογιός, με την υποστήριξη του Ομίλου Φίλων Θεάτρου και Τεχνών και του βιβλιοπωλείου ΗΛΙΟΤΡΟΠΙΟ, παρουσιάστηκε τη Δευτέρα το απόγευμα, στην αίθουσα εκδηλώσεων της Δημόσιας Κεντρικής Βιβλιοθήκης Βέροιας. Το βιβλίο παρουσίασαν ο δημοσιογράφος – συγγραφέας και ποιητής Δημήτρης Καρασάββας, η ζωγράφος Φωτεινή Χαμιδιελή και ο φιλόλογος Αλέξανδρος Κόγκας.

Ο Δημήτρης Καρασάββας...

... αρχικά έκανε μία αναφορά στο βιογραφικό της Νόρας Πυλόρωφ και τις σοβαρές σπουδές της, θέτοντας στη συνέχεια το πέρασμά της από το χώρο της μετάφρασης στο χώρο της λογοτεχνίας και ειδικότερα στο μυθιστόρημα.

Όπως σημείωσε ο ίδιος, «το μυθιστόρημα της ταιριάζει, είναι απαιτητικό. Πρέπει να γνωρίζεις πράγματα, να διαθέτεις γλώσσα και να έχεις ταλέντο στη μυθοπλασία. Και το τελευταίο της βιβλίο είναι μία άψογη σύνθεση ιστορικού πλαισίου με τη μυθοπλασία».

Ο Δημήτρης Καρασάββας έκρινε το βιβλίο της συγγραφέως ενδιαφέρον και ευανάγνωστο, κάτι που πηγάζει από τη χρήση των μονολόγων στην αρχή, στη συνέχεια των διαλόγων και την ατμόσφαιρα νουάρ που αναδίδεται από την αφήγηση μαζί με την τιτλοποίηση των κεφαλαίων, περνώντας ευθύς αμέσως στο θέμα του, στην αναζήτηση ευθύνης για το έγκλημα κατά των Εβραίων.

Αναλύοντας την έννοια της συλλογικής ευθύνης ο Δημήτρης Καρασάββας, έρχεται κατευθείαν μέσα στον πυρήνα του βιβλίου, της κατανόησης από τον αναγνώστη της συνενοχής και καταλήγει: «Το βιβλίο καταλήγει με αρχαιοελληνικό τρόπο στην κάθαρση, οδηγώντας μας να ανακαλύψουμε που βρίσκεται θαμμένος ο ανθρωπισμός μας».

«Είναι ένα βιβλίο που ξεκινά από το παρόν και γυρίζει στο παρελθόν»

Ως «βιβλίο που μένει στη σκέψη και δεν μπορείς να το αφήσεις» είναι ο χαρακτηρισμός που δόθηκε από τη Φωτεινή Χαμιδιελή στο ξεκίνημα της αναφοράς της, επισημαίνοντας συνάμα τον πλούσιο λόγο του, την αβίαστη γλώσσα του και τη βαθιά γνώση των ανθρώπινων χαρακτήρων που το χαρακτηρίζουν. Η ζωγράφος Φωτεινή Χαμιδιελή βάζει στη δική της οπτική εικόνα πως «η συγγραφέας μελετά κάθε χαρακτήρα, σκιτσάροντας με εύστοχες πινελιές. Πλάθει μία κύρια ιστορία και γύρω της δίνει μικρότερες σε ομόκεντρους κύκλους. Επικεντρώνεται στο θέμα της ευθύνης, παίζοντας με τις αντιθέσεις. Ενοχή – αθωότητα, δράση – αδράνεια, εσωτερικός χώρος – φύση. Για τη Φωτεινή Χαμιδιελή «είναι ένα βιβλίο που ξεκινά από το παρόν και γυρίζει στο παρελθόν, ένα βιβλίο που μιλά για τη σιωπή, που αρχίζει πια να μας πιέζει...».

Ο Αλέξανδρος Κόγκας...

... από την πλευρά του στάθηκε πρώτα στο εξώφυλλο του βιβλίου, το οποίο και συνέκρινε με άλλα πολλών βιβλίων που κυκλοφορούν, σημειώνοντας : «Καλαίσθητο και απλό, ξεφεύγει από τα συνήθη «αραβουργήματα», που κοσμούν άλλα βιβλία και μοιραία το «ιδρυματοποιούν»! Πρόκειται για ένα αινιγματικό εξώφυλλο, που θα εκτιμηθεί στην πορεία από τον αναγνώστη».

Ο Αλέξανδρος Κόγκας, περνώντας στους ήρωες – διαφορετικές μορφές, η κάθε μία με το δικό της σταυρό – και την ατμόσφαιρα του βιβλίου, επικεντρώθηκε στο ζήτημα της ενοχής και της συνενοχής. Και καταλήγει, λέγοντας πως «συνένοχοι είναι όσοι κρατούν παθητική στάση. Καθώς το μυθιστόρημα μας ταξιδεύει τοπικά και χρονικά από το Άουσβιτς στη σημερινή Ελλάδα της κρίσης, μας βοηθά να προσεγγίσουμε την αλήθεια. Μήπως η ηθική αδιαφορία και η παθητική συμμετοχή μας κάνει όλους συνένοχους;»

«Με το βιβλίο αυτό δοκίμασα τα όριά μου ως συγγραφέας»

Η συγγραφέας Νόρα Πυλόρωφ, αφού πρώτα εξέφρασε τη χαρά της για τους παρουσιαστές του βιβλίου της, λέγοντας ότι «ο ένας είναι καλύτερος από τον άλλον στην αναφορά τους», έκανε λόγο για το «συρτάρι» με την κλειδαριά και το κλειδί που διαθέτει κάθε συγγραφέας, ένα συρτάρι με μνήμες, βιώματα, τραύματα...

Μιλώντας για το βιβλίο της με τα πέντε πρόσωπα και την πρωταγωνίστριά του, που μετατρέπεται από θύμα σε θύτη είχε να πει: «Από το γερμανικό φασισμό φθάσαμε μέχρι το σήμερα της Ελλάδας, μιας Ελλάδας θαμπής και κουρασμένης. Δεν πήραμε είδηση πόσο επίπλαστο ήταν το παρόν μαζί μας{...}.

Πρόκειται για μια τοιχογραφία ανθρώπινων χαρακτήρων. Ο αναγνώστης διαβάζοντας, το νιώθει ότι κινείται πάνω σε μια τεντωμένη κλωστή. Με το βιβλίο αυτό δοκίμασα τα όριά μου ως συγγραφέας».

Η ίδια ακόμα διάβασε αποσπάσματα από το βιβλίο της, συνοδεύοντάς την στο πιάνο του ο Αναστάσιος Κετίκογλου, μαθητής του Μουσικού Σχολείου Βέροιας.

Η παρουσίαση έκλεισε με συζήτηση.