Ιδρύθηκε το 1848 και είναι η πρώτη υπηρεσία του σύγχρονου ελληνικού κράτους. Ο λόγος για την αρχαιολογική υπηρεσία, όπως ανέφερε η Έφορος Αρχαιοτήτων Ημαθίας, στην πρόσφατη ομιλία της στη Νάουσα, που διοργάνωσε η Ε.Μ.Ι.Π.Η. και ο «Αναστάσιος Μιχαήλ ο Λόγιος», με θέμα τις δράσεις της αρχαιολογικής σκαπάνης στην περιοχή, τα τελευταία 100 χρόνια. «Η αρχαιολογία υπήρξε εργαλείο των νεόκοπων κρατών για την αναγνώριση της ταυτότητάς τους», τόνισε η αγαπητή Έφορος, η οποία παρέδωσε στην ιστορική έρευνα μια σειρά στοιχείων, τόσο για τους αρχαιολόγους αυτής της περιόδου στην περιοχή της Νάουσας, όσο και για τις ανασκαφικές τους επιτυχίες. Ειδική η αναφορά της κας. Κοτταρίδη στην περίοδο 2000-2010, την οποία χαρακτήρισε χρηματοδοτικά ως αυτή των «παχέων αγελάδων», κατά την οποία η Νάουσα δεν επωφελείται, όπως θα έπρεπε, τα χρήματα που εισέρρευσαν μέσω των ευρωπαϊκών προγραμμάτων, ώστε να αναδείξει τους αρχαιολογικούς της θησαυρούς. «Η κοινωνικοποίηση της αρχαιολογίας είναι προίκα στην τοπική ανάπτυξη. Αποδώσαμε στο κοινό, παρά τα μεγάλα προβλήματα, λόγω των μνημονίων, το θέατρο της Μίεζας και τους τάφους, με παραστάσεις και οργανωμένα εκπαιδευτικά προγράμματα. Πέρσι είχαμε 30 φοιτητές από τις ΗΠΑ, που συμμετείχαν στις ανασκαφές, ενώ φέτος θα διπλασιαστούν. Ξεκινήσαμε, σε συνεργασία με το δήμο Νάουσας, να αποκτήσουμε βαριές υποδομές. Σύντομα ξεκινούν οι εργασίες για το κέντρο συντήρησης και αποκατάστασης ψηφιδωτών στη Νάουσα, το οποίο θα είναι τόπος έκθεσης των αρχαιοτήτων της Ημαθίας. Το κτίριο δίπλα στο θέατρο της Μίεζας διαθέτει τις ίδιες δομές ανδρώνων, με αυτές του ανακτόρου του Φιλίππου. Με βεβαιότητα μπορούμε να πούμε ότι είναι το γυμνάσιο του Αριστοτέλη. Η δραστηριότητα ενός αιώνα ανασκαφών μας έφερε στο χώρο, όπου μπορούμε να πούμε ότι συναντήθηκε, αλλά και συμπυκνώθηκε η ιστορία», κατέληξε η κα. Κοτταρίδη.
Είναι βέβαιο ότι η ανασκαφική προσπάθεια στην περιοχή της Μίεζας, με τη στενή συνεργασία δήμου, Εφορίας Αρχαιοτήτων, αλλά και τη βοήθεια της πολιτείας, μπορεί να αποφέρει νέα «βέλη» στην εθνική μας «φαρέτρα», ενάντια στην παραχάραξη και την τυμβωρυχία των σκοπιανών.
