Πέρασαν 200 χρόνια από τότε που οι πρόγονοί μας επαναστάτησαν ενάντια στους κατακτητές Τούρκους, γεγονός που είχε σαν αποτέλεσμα να ζούμε και να κυκλοφορούμε σήμερα ελεύθεροι.
Η στήλη αυτή είναι ένας φόρος τιμής σε όλους αυτούς τους Ήρωες που πρωτοστάτησαν στον Αγώνα, για να τους θυμόμαστε και να τους έχουμε πάντοτε ζωντανούς στη μνήμη μας.
Κοτζαερίδης Γεώργιος
ΚΑΝΑΡΗΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ
O Kανάρης ήταν από τις πιο σπουδαίες μορφές της Επανάστασης του 1821 και αργότερα μετά την απελευθέρωση διετέλεσε πέντε φορές πρωθυπουργός της Ελλάδας για περίπου 33 χρόνια, κερδίζοντας την εκτίμηση των συμπατριωτών του για τον ακέραιο χαρακτήρα του.
εννήθηκε το 1793 στα Ψαρά, (σαν γενέτειρά του αναφέρεται και η Πάργα) και ήταν το μικρότερο παιδί του Ψαριανού δημογέροντα Μιχαήλ Κανάριου και της Μαρώς, το γένος Μπουρέκα Εκτός από τον Κωνσταντίνο είχαν άλλα δυο αγόρια, τον Αναγνώστη και τον Γεώργιο.
Από πολύ μικρός έμεινε ορφανός από πατέρα και αναγκάσθηκε να δουλεύει στα πλοία του θείου του Δημήτρη Μπουρέκα, με το όνομα Κανάρης, και όταν πέθανε ανέλαβε καπετάνιος σε ένα μικρό πλοίο του, σε ηλικία 20 ετών, πραγματοποιώντας πολλά ταξίδια στην Μεσόγειο.
Σε ηλικία 22 ετών παντρεύτηκε την Δέσποινα Μανιάτη, κόρη γνωστής οικογένειας των Ψαρών με την οποία απέκτησε επτά παιδιά.
Όταν ξέσπασε η Επανάσταση κατατάχθηκε στον ναυτικό στόλο που συγκρότησε ο φίλος του Νικολής Αποστόλης και ειδικεύτηκε στην πυρπόληση πλοίων, γεγονός που έκανε
Να τον τρέμουν οι Τουρκοαιγύπτιοι.
Μετά την καταστροφή της Χίου, τον Ιούνιο του 1822 ο Κανάρης με τον Πιπίνο ανέλαβαν να εκδικηθούν τον χαμό του νησιού. Προσέγγισαν την ναυαρχίδα του Οθωμανικού στόλου και ο Κανάρης την πυρπόλησε ανατινάζοντάς την στον αέρα με τον αρχηγό του στόλου τον Καρά Αλή. Ο Πιπίνος δεν κατάφερε να ανατινάξει την υποναυαρχίδα, αλλά τις προκάλεσε πολλές ζημιές.
Η πυρπόληση της ναυαρχίδας προκάλεσε μεγάλη εντύπωση στην Ευρώπη και η Η φήμη του ήταν μεγάλη καθώς έγραψαν γι΄αυτόν ο Λόρδος Βύρων, ο Βίκτωρ Ουγκώ και ο Άγγλος ιστορικός τον χαρακτήριζε σαν τον πιο έξοχο εκπρόσωπο του ηρωισμού που η Ελλάδα όλων των εποχών μπορεί να υπερηφανεύεται.
Συνεχίζοντας τις ηρωικές του πράξεις ο Κανάρης, συνοδευόμενος από τον Δημήτριο Βρατσάνο ανατίναξε κοντά στην Τένεδο την αντιναυαρχίδα Ρίαλα Γκεμισί με 800 ναύτες, αναγκάζοντας τον Κακλαμάν πασά να γυρίσει με τον στόλο του στον Ελλήσποντο.
Τον επόμενο ο Κανάρης έκανε επιθέσεις στα μικρασιατικά παράλια, αλλά δεν κατάφερε να εμποδίσει το 1824 την καταστροφή των Ψαρών, της ιδιαίτερης πατρίδας του από τον Χοσρέφ Μεχμέτ πασά.
Εκδικήθηκε όμως τον Χοσρέφ πυρπολώντας μία μεγάλη φρεγάτα του στην Σάμο, τον Αύγουστο του 1824 και μια κορβέτα του στην Μυτιλήνη.
Τν εποχή εκείνη επειδή δεν υπήρχαν οικονομικοί πόροι, οι ναύτες των πλοίων για να μπορέσουν να ζήσουν, έπαιρνα τα πλοία και έβγαιναν στην θάλασσα κάνοντας πειρατείες. Ο Κανάρης κατάφερε ν απειθαρχήσει τους ναύτες του αλλά κινδύνεψε να χάσει την ζωή του σε μία ανταρσία που έγινε στην Αίγινα.
Το 1825 έλαβε μέρος στην προσπάθεια πυρπόλησης της τουρκοαιγυπτιακής αρμάδας, στον κόλπο της Αλεξάνδρειας, αλλά απέτυχε λόγω μη ευμενών καιρικών συνθηκών.
Το 1826 τοποθετήθηκε κυβερνήτης του πλοίου «Ελλάς», και το 1827 αντιπροσώπευσε τα Ψαρά στην Εθνοσυνέλευση της Τροιζήνας
Υπήρξε υποστηρικτής του Καποδίστρια, ο οποίος τον είχε απόλυτη εμπιστοσύνη και τον είχε διορίσει φρούραρχο της Μονεμβασιάς και κατόπιν διοικητή μιας ναυτικής μοίρας, για να πολεμήσει τους αγγλόφιλους και τους αντικυβερνητικούς της Ύδρας.
Στον Κανάρη ανέθεσε ο Καποδίστριας να καταστείλει την εξέγερση στην Μάνη και στάλθηκε εκεί να συλλάβει τον Πετρόμπεη Μαυρομιχάλη, όταν δραπέτευσε από το Ναύπλιο.
Μετά την δολοφονία του κυβερνήτη, απογοητευμένος αποσύρθηκε από την ενεργό δράση και εγκαταστάθηκε στην Ερμούπολη, αλλά ανακλήθηκε την περίοδο της βασιλείας του Όθωνα, με τον βαθμό του υποναυάρχου.
Κατόπιν εκλέχθηκε γερουσιαστής και αναμείχθηκε στην πολιτική με το ρωσικό κόμμα.
Συμμετείχε στην επαναστατική κίνηση της 3ης Σεπτεμβρίου του 1843 που ανάγκασε τον Όθωνα να παραχωρήσει Σύνταγμα.
Μετά τη μεταπολίτευση του 1843, ο Κανάρης έγινε υπουργός Ναυτικών στην κυβέρνηση Ανδρέα Μεταξά, κατόπιν στην κυβέρνηση Ιωάννη Κωλέττη και το 1854 έγινε υπουργός Ναυτικών στην κυβέρνηση Αλέξανδρου Μαυροκορδάτου.
Το καλοκαίρι του 1862 ο Όθωνας του ανέθεσε τον σχηματισμό κυβέρνησης και ο Κανάρης του πρότεινε έναν κατάλογο με υπουργούς, τους οποίους δεν αποδέχθηκε ο Όθωνας, με αποτέλεσμα ο Κανάρης να καταθέσει την εντολή, η οποία δόθηκε στον Γενναίο Κολοκοτρώνη.
Μετά την έξωση του Όθωνα ο Κανάρης προσχώρησε στην αντιπολίτευση και αποτέλεσε μέλος της τριανδρίας, Δημητρίου Βούλγαρη, Βενιζέλου Ρούφου, που σχημάτισε υπό τον Βούλγαρη προσωρινή κυβέρνηση. Το 1863 πήγε στην Δανία ως επικεφαλής επιτροπής για να προσφέρει το θρόνο στον μετέπειτα βασιλιά Γεώργιο Α'.
Αργότερα διετέλεσε υπουργός Ναυτικών στην κυβέρνηση Ρούφου και το 1864 σχημάτισε ο ίδιος κυβέρνηση, μετά από ένα μήνα παραιτήθηκε και σχημάτισε και πάλι κυβέρνηση, η οποία παρέμεινε οκτώ μήνες στην εξουσία ( 5/3/1864-16/4/1864, 27/7/1864-2/4/1865).
Κατόπιν αποσύρθηκε από την πολιτική, διότι είχε υπερβεί τα 75 χρόνια, και παρέμεινε στο σπίτι του στην οδό Κυψέλης 56, η οποία μετονομάσθηκε προς τιμήν του πλατεία Κανάρη, όπου δέχονταν καθημερινά φίλους και επισκέπτες, οι οποίοι τον αποκαλούσαν ναύαρχο.
Το 1877 και σε ηλικία 82 ετών, επανήλθε στην πολιτική και ανέλαβε πρωθυπουργός στην οικουμενική κυβέρνηση για να αντιμετωπιστούν οι δυσκολίες που δημιουργήθηκαν μετά την έναρξη του ρωσοτουρκικού πολέμου.
Ο αγαπητός προς όλους ναύαρχος τιμήθηκε το 1964 με τον Μεγαλόσταυρο του Σωτήρος, από το Βασιλικό Γουελφικό Τάγμα του Βασιλείου του Αννοβέρου και από το Τάγμα του Ντάμπρογκ της Δανίας.
Το 1861 αρνήθηκε την σύνταξη που του χορήγησε η Κυβέρνηση.
Χτυπημένος από ημιπληγία πέθανε από ανακοπή καρδιάς, εν ενεργεία πρωθυπουργός και κηδεύτηκε στο Α΄Νεκροταφείο Αθηνών.
