Αρκούσε μια ολιγόλεπτη αναφορά του προέδρου της "ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΛΥΣΗΣ", Κυριάκου Βελόπουλου, σε καθημερινή ραδιοφωνική του εκπομπή, πως ο παλαιότερος από όλους τους οικισμούς Νεολιθικής εποχής που έχουν βρεθεί σ' όλη σχεδόν την Ελλάδα (όπως στο Σέσκλο και στο Διμήνι του Βόλου, στην Άργισα της Λάρισας, στα Σέρβια της Κοζάνης, στη Λέρνα της Αργολίδας, στην Κρήτη, Ήπειρο, Θράκη, Κυκλάδες, Κύπρο και αλλού) και μάλιστα σε ευρωπαϊκό έδαφος, είναι ο γεωργικός οικισμός στη Νέα Νικομήδεια Ημαθίας, ο οποίος και χρονολογείται στην 7η χιλιετία π.Χ., για να προξενήσει ακόμα περισσότερο το ενδιαφέρον του βουλευτή Ημαθίας του ιδίου κόμματος, Βασίλη Κοτίδη.
Ο οποίος, με αφορμή την παρουσία του το πρωινό της Κυριακής 28 Ιανουαρίου στην πρώτη τακτική αιμοδοσία για το 2024, που πραγματοποίησε ο σύλλογος Εθελοντών Αιμοδοτών Ν. Νικομήδειας "Η ΑΓΑΠΗ" και συγχρόνως με τον αγιασμό που τελέσθηκε και την κοπή της πρωτοχρονιάτικης βασιλόπιτας, είχε την ευκαιρία να ενημερωθεί περαιτέρω για τον εν λόγω Νεολιθικό οικισμό - κατόπιν προτροπής του γράφοντος - μέσα από τις σελίδες του βιβλίου του αείμνηστου Γιάννη Μελετίδη με τίτλο: Γνωριμία με τον Νεολιθικό οικισμό της Ν. Νικομήδειας και το περιβάλλον του (φωτό/στην οποία διακρίνεται με την πρόεδρο και την ταμία του Αιμοδοτικού συλλόγου Ν. Νικομήδειας Ευτυχία Καδόγλου και Σάσα Ευτηριάδου αντίστοιχα).
Μάλιστα, ο κ. Κοτίδης εξέφρασε την επιθυμία να βρεθεί στον ακριβή τόπο που ανακαλύφθηκε ο Νεολιθικός οικισμός, που βρίσκεται περίπου 13 χλμ. βόρεια απο τη Βέροια και 2 χλμ. έξω (βόρεια) από τη Ν. Νικομήδεια, όταν κάποια στιγμή το επιτρέψουν οι υποχρεώσεις του, οι οποίες και είναι ουκ ολίγες.
“Σε μια εποχή που συντελούνται γεγονότα και εξελίξεις που ούτε καν θα μπορούσαμε να είχαμε φαντασθεί πριν από κάποια χρόνια, τίθεται αναγκαίο, όσο ποτέ άλλοτε, το να επανακτήσουμε τη σχέση μας με τον πολιτισμό, τα ήθη, τα έθιμα και τις παραδόσεις μας. Πολλώ δε μάλλον για ένα Νεολιθικό οικισμό, όπως αυτόν της Ν. Νικομήδειας, που θα πρέπει ολοι μας να γνωρίζουμε τη σημασία και την αξία του, αλλα και ει δυνατόν να ξαναγίνει μια προσπάθεια, από όσες - έστω λιγοστές - έχουν γίνει μέχρι τουδε, προκειμένου αυτός ο οικισμός να αναμορφωθεί και αξιοποιηθεί" επεσήμανε στην "ΗΜΕΡΗΣΙΑ" ο κ. Βασίλης Κοτίδης.
Το ιστορικό των ανασκαφών
Δοθείσης της ευκαιρίας να θυμίσουμε οτι ο Νεολιθικός οικισμός στη Νέα Νικομήδεια Ημαθίας εντοπίστηκε τυχαία το έτος 1958 απο εργάτες κατασκευής αγροτικού δρόμου - αρδευτικών αυλακιών στην περιοχή. Η αποκάλυψη αρχιτεκτονικών λειψάνων (θεμελίων) - τμημάτων πύλινων αντικειμένων άφησε εκπληκτους τους εργαζόμενους όπως και τους κατοίκους της Νεας Νικομήδειας. Το γεγονός αναφέρθηκε στην Αρχαιολογική Υπηρεσία της Βέροιας. Πρώτος επισκέφθηκε το χώρο ο αρχαιολόγος Φώτης Πέτσας.
Μάλιστα, ο αρχαιολόγος επισήμανε τη μεγάλη σημασία των ευρημάτων. Μετά από αυτή την αποκαλυψη σταμάτησαν οι χωματουργικές εργασίες στο λοφίσκο. Από την πρώτη στιγμή το όλο θέμα της αποκάλυψης ενος Νεολιθικού οικισμού, πήρε δημοσιότητα, που προκάλεσε το ενδιαφέρον ελλήνων και ξένων αρχαιολόγων. Οι καθηγητές Γκραχαμ Κλαρκ και Ερικ Χιγκς του πανεπιστημίου του Καίμπριτζ, ανέλαβαν την έρευνα - αναζήτηση στοιχείων σχετικά με την προϊστορική φυσιογνωμία του χώρου. Επικεφαλής της ομάδας έρευνας τέθηκε ο αρχαιολόγος R.J. Rodden. Μάλιστα, η ομάδα αυτή τέθηκε υπό την αιγίδα της Βρετανικής Σχολής Αρχαιολογίας Αθηνών, είχε και την συνεργασία των πανεπιστημίων Καίμπριτζ και Χάρβαρντ! Κατά τη διάρκεια των ετών 1961, 1963 και 1964 ερευνήθηκε μια έκταση περίπου 1816τ.μ. από την συνολική (έκταση) των 24.200τ.μ. Η δε ανασκαφή αποκάλυψε, σύμφωνα με τον ανασκαφέα R.J. Rodden, τον αρχαιότερο χρονολογούμενο νεολιθικό οικισμό σε Ευρωπαϊκό έδαφος.
Η χρονολόγηση του, που έγινε με τη μέθοδο του Άνθρακα 14, έδειξε να φθάνει και μέχρι το 6.230 π.Χ. Η άγνωστη μέχρι των ανασκαφών Νέα Νικομήδεια άρχισε πλεον να σημειώνεται σε παγκόσμιους χάρτες σαν ένας σημαντικός νεολιθικός χώρος.
Η αρχαιολογική σκαπάνη στον οποίο έφερε στο φως σημαντικά ευρηματα, όπως τα οικήματα (αρχιτεκτονικά λείψανα), κεραμικοί φούρνοι, 21 τάφοι, πήλινα αγγεία, πήλινες σφραγίδες, λίθινα εργαλεία, οστεϊνα αντικείμενα, υπολείμματα τροφών, τα οποία και βρίσκονται στο Αρχαιολογικό Μουσείο της Βέροιας.
Ρεπορτάζ: Παύλος Χρ. Τουτουντζίδης
