Η Οσία Σοφία Χοτοκουρίδου, το γένος Αμανατίου Σαουλίδου, γεννήθηκε το 1883  στο χωριό Σαρή-ποπά (ή Σαρή-παπά) της επαρχίας Αρδάσης   του Πόντου.

Το 1907 παντρεύτηκε  τον Ιορδάνη Χοτοκουρίδη στο χωριό Το(γ)ρούλ της επαρχίας Αρδάσης και  το 1910, απέκτησε ένα παιδί το οποίο βρήκε τραγικό θάνατο  διότι φαγώθηκε από χοίρους. Το 1914  χάνει και τον άντρα της τον οποίο πήραν οι Τούρκοι στα τάγματα εργασίας, όπου και μάλλον απεβίωσε.

Η Σοφία κατέφυγε στα βουνά, όπου ζούσε ασκητικά,  κάνοντας νηστείες  και προσευχές.

Μια μέρα  της εμφανίστηκε στον ύπνο ο Άγιος Γεώργιος και την προειδοποίησε για επικείμενη επιδρομή των Τσετών, οι οποίοι δρούσαν ανεξέλεγκτα στην περιοχή.

Η Σοφία ενημέρωσε τους συγχωριανούς της, που κρύφτηκαν στο δάσος και απέφυγαν τον κίνδυνο. Μετά την Μικρασιατική Καταστροφή, έφθασε η ώρα που η Σοφία με τους συγχωριανούς της αναγκάστηκε να εγκαταλείψουν την προγονική τους εστία.

Στον δρόμο της προσφυγιάς, το πλοίο που μετέφερε την Σοφία και άλλους Ποντίους στην Ελλάδα, κινδύνεψε να βουλιάξει, αλλά η Σοφία με την προσευχή της  τους έσωσε όλους.

Στην Ελλάδα εγκαταστάθηκε στην Μονή της Κλεισούρας όπου έμεινε περίπου μισό αιώνα, ζώντας ασκητικά.

Νουθετούσε τις άγαμες κοπέλες, φρόντιζε να παντρευτούν, τις προίκιζε από τα χρήματα που της έδιναν και ανέθετε στην Παναγία την προστασία τους …«Η Παναΐα κι θα χαντ᾿ σας» (δεν θα σας χάσει η Παναγία), τους έλεγε.

Κατά την διάρκεια του πανηγυριού του μοναστηριού, οι προσκυνητές την έβλεπαν να γυρίζει σε όλο το μοναστήρι κάνοντας διακονήματα.

Τα μαλλιά της είχαν πετρώσει αλλά  όταν  την πλησίαζαν οι προσκυνητές έβγαζαν μια  ωραία μυρωδιά.

Είχε επικοινωνία με την Παναγία και τους Αγίους. Το 1967  αρρώστησε βαριά, από σκωληκοειδίτιδα ή κήλη, και παρά τους φρικτούς πόνους, δεν δέχθηκε γιατρό, διότι θεραπεύτηκε με την βοήθεια της Παναγίας.

Η Οσία Σοφία, η «ἀσκήτισσα τῆς Παναγιᾶς» όπως αποκαλείται, εκοιμήθη εν Κυρίω στις 6 Μαΐου 1974 μ.Χ.

Στις 7 Ιουλίου 1981 μ.Χ. έγινε  η πρώτη ανακομιδή των λειψάνων της, τα οποία ευωδίαζαν.

Την 1η Ιουλίου 2012 μ.Χ., έγινε η επίσημη ανακήρυξή της σε Αγία, από τον Οικουμενικό Πατριάρχη στην Καστοριά.

Η μνήμη της τιμάται στις 5 Μαίου.

Ἀπολυτίκιον  «Σοφίας γέγονας, μῆτερ ἀοίδημε, Σοφία, σέμνωμα, τῆς Θεομήτορος, ἐν τὴ Μονὴ ἀσκητικῶς τὸν βίον σου διελθοῦσα,ὅθεν καὶ ἀπείληφας τῶν καμάτων σου ἔπαινον, κατατραυματίσασσα τῶν δαιμόνων τὰς φάλαγγας, καὶ πρέσβειρα Χριστῷ παρεστώσα, μὴ ἐπιλάθου τῶν πόθω τιμώντων σέ».