Την 1η του Σεπτέμβρη ξεκινά μία νέα σχολική χρονιά. Και φέτος το άνοιγμα των σχολείων, συνοδεύεται από κυβερνητικές υποσχέσεις και μεγαλοστομίες, πράγματα ανέξοδα για τους κρατούντες τα οποία όμως δεν μπορούν να κρύψουν την τραγική κατάσταση που με την πολιτική τους δημιουργούν. Ανοίγουν πράγματι τα σχολεία δίχως προβλήματα; Δυστυχώς η εκπαιδευτική πραγματικότητα δεν επιβεβαιώνει όσα οι κυβερνώντες υποστηρίζουν. Το άνοιγμα των σχολείων, συνοδεύεται από τον «ξαφνικό θάνατο» και την εξαφάνιση από τον εκπαιδευτικό χάρτη της χώρας εκατοντάδων σχολικών μονάδων. Η εξαφάνιση και ο «θάνατος» αυτός δεν είναι νέο φαινόμενο αλλά αποτελεί μέρος της κανονικότητας, που επιχειρείται να επιβληθεί στη χώρα εδώ και αρκετά χρόνια! Ας γίνουμε πιο συγκεκριμένοι.

   Λίγες ημέρες πριν την έναρξη της νέας σχολικής χρονιάς, στην εφημερίδα της Κυβέρνησης της 28ης Αυγούστου, δημοσιεύεται η απόφαση κατάργησης ή συγχώνευσης δεκάδων σχολικών μονάδων ανά την επικράτεια! Η κυβέρνηση προχωρά, εκ νέου, στην κατάργηση 36 σχολείων ( 29 νηπιαγωγεία- 7 δημοτικά). Η ίδια απόφαση προβλέπει τη συγχώνευση επιπλέον 30 σχολικών μονάδων (23 νηπιαγωγεία- 7 δημοτικά). Προφανώς στις παραπάνω καταργήσεις- συγχωνεύσεις θα πρέπει να συνυπολογιστούν οι δεκάδες κι εκατοντάδες υποβιβασμοί  που ανακοινώνονται το τελευταίο διάστημα. Η απόφαση αυτή αποτελεί μόνο ένα μικρό τμήμα άλλων ανάλογων αποφάσεων που δημοσιεύτηκαν το φετινό καλοκαίρι. Με βάση τα στοιχεία, πάνω από 250 δημοτικά και νηπιαγωγεία εξαφανίζονται από το χάρτη της χώρας για την περίοδο 2023-2024, με τη μέθοδο των καταργήσεων-συγχωνεύσεων, την οποία όλες οι κυβερνήσεις των τελευταίων τουλάχιστον 15 ετών ακολουθούν ευλαβικά!

   «Πρωταθλήτριες» σε αυτήν τη διαδικασία «σχολικής εξόντωσης»  αναδεικνύονται οι περιοχές της Κ. Μακεδονίας, της Α. Μακεδονίας-Θράκης και της Ηπείρου, με τη συντριπτική πλειοψηφία των σχολείων να εξαφανίζονται από τις τρεις αυτές περιοχές (117, 31 και 29 σχολεία αντίστοιχα). Στην περιοχή της Ημαθίας έχουμε μόνο για το 2023-2024  την κατάργηση 5 νηπιαγωγείων αλλά και τον υποβιβασμό 20 δημοτικών σχολείων!

   Τα παραπάνω δεν πραγματοποιούνται στο κενό ούτε και είναι αποτέλεσμα φυσικών φαινομένων. Αποτελούν συγκεκριμένες πολιτικές επιλογές και κατευθύνσεις. Για την πολιτική εξόντωση τόσων σχολείων χρησιμοποιείται συγκεκριμένη επιχειρηματολογία, ώστε να πειστούμε για το αναπόφευκτο και αναγκαίο της πράξης. Ένας από τους βασικούς λόγους τον οποίο οι κρατούντες επικαλούνται είναι η υπογεννητικότητα.

   Πράγματι οι γεννήσεις στην πατρίδα μας την περίοδο της κρίσης, που κρατά για 14 τουλάχιστον χρόνια, έχουν μειωθεί σημαντικά. Έτσι, το 2010 είχαμε περίπου 115.000 γεννήσεις ενώ το 2021 περίπου 85.000. Ασφαλώς η ίδια αναλογικά κατάσταση επικρατεί και στην περιοχή μας, όπως και η τελευταία απογραφή επιβεβαίωσε. Έρευνες μάλιστα δείχνουν (ΙΟΒΕ) ότι αν συνεχιστεί αυτή η κατάσταση ως το 2035 θα μιλάμε για την εξαφάνιση περίπου 430.000 μαθητών από το εκπαιδευτικό μας σύστημα (ενώ το 2008 φοιτούσαν στην εκπαίδευση 1.480.000 μαθητές και μαθήτριες οι προβλέψεις κατακρημνίζουν τον αριθμό στους 1.050.000 μαθητές και μαθήτριες ως το 2035!). Κανείς δεν μπορεί να αρνηθεί βέβαια την ύπαρξη υπογεννητικότητας και μείωσης του μαθητικού δυναμικού. Ωστόσο, αυτό που παραλείπεται έντεχνα να αναφερθεί από τους κυβερνώντες είναι πως η υπογεννητικότητα, και η μείωση κατά συνέπεια μαθητών και μαθητριών, οφείλεται αποκλειστικά στις δικές τους αντιλαϊκές πολιτικές, ιδιαίτερα στα μνημονιακά χρόνια. Οφείλεται στην ανεργία και την εργασιακή ανασφάλεια των νέων, στην υποχρεωτική μετανάστευση εκατοντάδων χιλιάδων στο εξωτερικό , στην ερημοποίηση της υπαίθρου, στο άδειασμα παραδοσιακών τόπων κατοικίας και εργασίας του λαού μας. Στοιχεία όπως τα παραπάνω φωτίζουν τις πραγματικές αιτίες και τους αίτιους της κατάστασης . Εν προκειμένω μάλιστα φαίνεται πως ισχύει αυτό που ο λαός μας σοφά έχει πει: «εκεί που μας χρωστούσαν, μας πήραν και το βόδι»!

   Η πραγματικότητα είναι πως οι αντιεκπαιδευτικές πολιτικές-ιδιαίτερα οι μνημονιακές ρυθμίσεις όλων ανεξαιρέτως των κυβερνήσεων ΝΔ-ΠΑΣΟΚ-ΣΥΡΙΖΑ που εξακολουθούν να βρίσκονται σε ισχύ και να βαθαίνουν- προβλέπουν την αποδόμηση και διάλυση ουσιαστικά της δημόσιας και δωρεάν εκπαίδευσης, της εκπαίδευσης και του σχολείου που απευθύνεται στην συντριπτική πλειονότητα των εργαζόμενων. Οι πολιτικές αυτές εξακολουθούν και προβλέπουν υψηλούς αριθμούς μαθητών ανά τμήμα. Αριθμοί που δημιουργούν αρνητικές συνέπειες και εκπαιδευτική «δύσπνοια» στους μαθητές και τις μαθήτριες που φοιτούν σε πολυπληθείς τάξεις, μη αποκομίζοντας την εκπαίδευση και τη μόρφωση που δικαιούνται. Αριθμοί που δημιουργούν παιδαγωγικά και εκπαιδευτικά προβλήματα πολλών ειδών. Αριθμοί που δημιουργούν εργασιακά προβλήματα στους εκπαιδευτικούς, οι οποίοι βλέπουν τις θέσεις τους να χάνονται και τον εαυτό τους να πέφτει στη βάσανο της ανασφάλειας και της περιπλάνησης. Η πολιτική εμμονή σε νεοφιλελεύθερες, ταξικές και αντιεκπαιδευτικές πολιτικές είναι αυτή που ευθύνεται για την εξαφάνιση από προσώπου γης των  σχολείων, για τα παιδαγωγικά προβλήματα που αναδύονται κατά συνέπεια εντός των τάξεων, για τα εργασιακά προβλήματα των εκπαιδευτικών.

   Τα εκπαιδευτικά προβλήματα που έχουν σωρεύσει οι πολυετείς αντιεκπαιδευτικές πολιτικές είναι θηριώδη και τα εκπαιδευτικά ζητήματα πολυσύνθετα. Δεν επιδέχονται λύσεις και ευφάνταστες προτάσεις, ακόμη κι όταν υπάρχουν αγαθές προθέσεις, της «μιας ζαριάς»! Απαιτούν, όπως η ιστορική εμπειρία έχει αποδείξει, τον ακούραστο αγώνα όσων ενδιαφέρονται πραγματικά για το δημόσιο δωρεάν σχολείο. Κι αυτοί δεν είναι άλλοι από τους μαθητές και τις μαθήτριες με τις ενώσεις των γονέων και τους χιλιάδες εκπαιδευτικούς. Γιατί αυτοί πλήττονται από τις εξοντωτικές κυβερνητικές πολιτικές που διαλύουν ,θάβουν κυριολεκτικά τα σχολεία μας. Η πολιτική που επιβάλλουν οι εκάστοτε κυβερνήσεις και υπουργοί, η πολιτική πολλές φορές και των διοικούντων σε περιφερειακό και τοπικό επίπεδο, «εκτελεί» τα σχολεία, με χαρακτηριστικότατο παράδειγμα το κλείσιμό τους. Η πολιτική που αυτοί ασκούν τους εξαιρεί από το κάδρο όσων ενδιαφέρονται πραγματικά για το καλό της εκπαίδευσης, των μαθητών αλλά και των εκπαιδευτικών και τους τοποθετεί στην αντίπερα όχθη. Και αυτή την απλή αλήθεια είναι ανάγκη να κατανοήσουν όλοι όσοι αναπνέουν τη σκόνη της σχολικής αίθουσας, είτε από τη θέση του μαθητή είτε του εκπαιδευτικού. Τα κυβερνητικά επιτελεία απεργάζονται τη μείωση των δημόσιων δαπανών, μέσα από τις ελλείψεις εκπαιδευτικών, το μειωμένο αριθμό αναπληρωτών, την «εξοικονόμηση» πόρων με λιγότερες προσλήψεις αναπληρωτών παράλληλης στήριξης και σύμφωνα με όσα παραπάνω εκθέσαμε με την εξαφάνιση από τον εκπαιδευτικό χάρτη εκατοντάδων σχολικών μονάδων. Είναι πραγματικά αδήριτη ανάγκη όσοι έχουν πραγματικό συμφέρον για μία ουσιαστική, δημόσια, δωρεάν και σύγχρονη εκπαίδευση να κατευθυνθούν στο δρόμο του αγώνα διεκδικώντας χωρίς δισταγμό και αυταπάτες τη μείωση του αριθμού μαθητών ανά τμήμα, διεκδικώντας την άρση όλων των βαριδίων που η κυβερνητική πολιτική των τελευταίων ετών έχει σωρεύσει. Διεκδικώντας να ανοίξουν, πραγματικά όλα τα σχολεία!

*εκπαιδευτικός, μέλος του Εκπαιδευτικού Ομίλου Ημαθίας & της Ε.Γ. του Ν.Τ. ΑΔΕΔΥ Ημαθίας