Επιτέλους η Χούντα είχε πέσει. Οι μνήμες της όμως ήταν ακόμη νωπές. Και ιδιαίτερα αυτές του ηρωικού ξεσηκωμού στο Πολυτεχνείο της Αθήνας που στα νεανικά μυαλά έπαιρνε και όχι άδικα διαστάσεις πια μύθου.
Ο απόηχος του ξεσηκωμού του Πολυτεχνείου στη μικρή επαρχιακή πόλη ήταν μικρός και κυρίως διαστρεβλωμένος.
Λίγοι όσοι είχαν τηλεοράσεις εκείνοι την εποχή και είδαν σκηνές μέσα από αυτές (Ακόμη στοιχειώνει εκείνη η εκπομπή με τον Ν. Μαστοράκη...).
Περισσότεροι αυτοί που διάβαζαν εφημερίδες και μέσα από τα πρωτοσέλιδα του ΕΛΛΗΝΙΚΟΥ ΒΟΡΡΑ και της ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ προσπαθούσαν να διαβάσουν πίσω από τις λέξεις.
Μετρημένοι στα δάκτυλα όσοι είχαν το θάρρος και με κάθε μυστικότητα άκουσαν τις μέρες εκείνες τη ΦΩΝΗ ΤΗΣ ΑΛΗΘΕΙΑΣ, την DW και ΛΟΝΔΙΝΟ. Στην κατηγορία αυτή, ήταν και ο ήρωας της ιστορίας μας, ας όψεται ο συγχωρεμένος πια αντιστασιακός πατέρας του. Πάντως αυτό που του έμεινε βαθειά στη μνήμη ήταν το θέμα της έκθεσης στο Γυμνάσιο μετά τα γεγονότα: «Πώς περνώ εις το διάλλειμα»...
Όσο πλησιάζε η επέτειος στα Γυμνάσια της πόλης είχε αρχίσει ο αναβρασμός για το πώς τελικά θα γιορταζόταν η πρώτη επέτειος από την εξέγερση. Η παρέμβαση των φοιτητών από τον τοπικό Φοιτητικό Σύλλογο ήταν άμεση. Το ίδιο και οι παρεμβάσεις των τότε πρώτων οργανωμένων στη ΜΟΔΝΕ, των πρώτων οπαδών του νεοδημιουργημένου ΠΑΣΟΚ καθώς και των εξωκοινοβουλευτικών ολιγομελών οργανώσεων που είχαν κάνει και αυτές την εμφάνιση τους. Οι πολιτικές αντιπαραθέσεις στα διαλείμματα αλλά κυρίως στο σχόλασμα στην μεγάλη καφετέρια της πόλης έδιναν και έπαιρναν.
Οι εκλογές στις 17 Νοέμβρη του 1974 απλά μετατόπισαν τον γιορτασμό μια βδομάδα μετά. Οι μαθητές στα σχολεία συμφώνησαν. Θα γιορταστεί αγωνιστικά την Παρασκευή 22 Νοέμβρη με δίωρη αποχή στις τελευταίες ώρες (για όσους πήγαιναν σχολείο το πρωί) και συγκέντρωση στη κεντρική πλατεία της πόλης.
Στην καθορισμένη ώρα η πλατεία ήταν γεμάτη. Μαθητές για πρώτη φορά συμμετείχαν σε εκδήλωση, ελεύθεροι πια και χορτασμένοι από εκείνες τις υποχρεωτικές τους παρουσίες στο στάδιο της πόλης κάθε φορά που γιορταζόταν η περίφημη «Πολεμική Αρετή των Ελλήνων».
Από τη προηγούμενη μέρα, τα μέλη της ΜΟΔΝΕ σε συνεργασία με τους φοιτητές της ΠΑΝΣΠΟΥΔΑΣΤΙΚΗΣ είχαν κανονίσει κάποιες χρήσιμες «λεπτομέρειες». Την αγορά στεφανιών, των καθορισμό των δρόμων της πορείας, αλλά και τα συνθήματα που θα φωνάζονταν.
Σ' αυτόν είχε πέσει ο κλήρος να είναι μπροστά και με μία άλλη ΜΟΔΝιτισα να κρατούν το στεφάνι.
Όλα πήγαν ρολόι. Το πάθος αλλά και ο αυθορμητισμός κυριαρχούσαν. Τα συνθήματα «ΨΩΜΙ - ΠΑΙΔΕΙΑ-ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ». «ΔΩΣΤΕ ΤΗ ΧΟΥΝΤΑ ΣΤΟ ΛΑΟ» κυριαρχούσαν. Και οι δρόμοι γέμισαν στην κάθοδο τους, προς το ανοικτό γήπεδο μπάσκετ όπου θα κατέληγε η πορεία και εκεί γνωστές καλλίφωνες μαθήτριες, μαζί με τους ποιο «μυημένους» θα έλεγαν τα τραγούδια του Νίκου Ξυλούρη.
Τον είχε δει από νωρίς να γυροφέρνει τη συγκέντρωση. Με μούσι, το χαρακτηριστικό δημοσιογραφικό γιλέκο και κρατώντας δύο φωτογραφικές μηχανές επαγγελματικού τύπου, να φωτογραφίζει στιγμιότυπα της. Στην πορεία στάθηκε μπροστά τους, καλώντας τους να σταματήσουν για λίγο προκειμένου να τους φωτογραφίσει να κρατάνε το στεφάνι στην κεφαλή της πορείας.
«Από την εφημερίδα Μ....» τους συστήθηκε.
Επιστρέφοντας αργά το μεσημέρι στο σπίτι και θέλοντας να δείξει το δικό του ηρωισμό στις νέες πια συνθήκες, διηγήθηκε στους γονείς του με κάθε λεπτομέρεια τα της συγκέντρωσης και πορείας, ενώ την έκπληξη την κρατούσε και στο τέλος.
«Πατέρα, πάρε αύριο εκτός από τον ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗ και Μ....θα έχει και μένα φωτογραφία».
Ο πατέρας του, τον κοίταξε περίεργα και δεν του απάντησε.
Την άλλη μέρα, σχολώντας , βρήκε την εφημερίδα στο τραπέζι. Την ξεφύλλισε με αγωνία, αλλά «άνθρακες ο θησαυρός». Ούτε η φωτογραφία του, αλλά ούτε καν ένα μονόστηλο για τη μεγαλειώδη συγκέντρωση και πορεία των μαθητών της επαρχιακής πόλης.
Παρακάλεσε τον πατέρα του, να αγοράσει την εφημερίδα και την επόμενη μέρα με την ελπίδα ότι ίσως «λόγω πληθώρας ύλης» θα την έβαζε σ'αυτήν. Όμως για κακή του τύχη ένοιωσε και την επομένη την ίδια απογοήτευση.
Και οι φωτογραφίες, ο φωτογράφος τι απέγιναν αναρωτήθηκε...
Και η ζωή συνεχίστηκε με την κολοβή «αποχουντοποίηση» και την οικοδόμηση ενός «καθεστώτος» που απλά άλλαξε μανδύα, κρατώντας πολλές ακόμη στοιχειώδεις ελευθερίες και στα Γυμνάσια στον «πάγο».
Η συμμετοχή του κατά την προεκλογική περίοδο του Νοέμβρη του 1977 ήταν έντονη. Η μητέρα του τον μάλωνε για τις κοπάνες που έκανε από το σχολείο προκειμένου να μοιράζει εκλογικό υλικό και να κολλά αφίσες.
Η προεκλογική συγκέντρωση του Κόμματος ήταν μεγάλη. Για πρώτη άλλωστε φορά (είχε προηγηθεί η συμμετοχή του στην «Ενωμένη Αριστερά» το 1974) κατέβαινε με τις σημαίες του στην εκλογική μάχη. Μεγάλη η συγκίνηση, αλλά και μεγάλη η αστυνομική δύναμη που ήταν γύρω από την πλατεία.
Τον αναγνώρισε. Μπορεί να ήταν ξυρισμένος τώρα, να μην είχε φωτογραφικές μηχανές επάνω του, αλλά το βλέμμα του ήταν το ίδιο κοφτερό. Μόνο που τώρα φορούσε τη στολή της Χωροφυλακής έχοντας και τα αντίστοιχα διακριτικά του βαθμού του...
Τα κατάλαβε όλα. Και κυρίως ότι διέθεταν πλέον και για το δικό του «φάκελο» και μάλιστα «οικιοθελώς» άφθονο φωτογραφικό υλικό...
* Στηρίζεται σε πραγματικά στοιχεία της πρώτης πορείας για το Πολυτεχνείο στη Βέροια
